Test wydajności komputera - programem i online. Jak to zrobić?

Na początek należy sobie zadać pytanie, jaki konkretnie test chcemy zrobić. Wydajność komputera można mierzyć na wiele sposobów. Tak naprawdę musimy zastanowić się, czego oczekujemy od naszego komputera. Chcemy zbadać ogólną wydajność sprzętu? Wydajność, jaką zapewnia procesor lub karta graficzna? A może głównie korzystamy z komputera do gier i chcemy dowiedzieć się, jakiej wydajności można oczekiwać w nowych tytułach? Do wszystkiego są odpowiednie programy.

Właścicieli komputerów nurtuje wiele pytań. Jak sprawdzić szybkość komputera? Czy mój komputer jest wydajniejszy od maszyny kolegi bądź konfiguracji X? Czy dany procesor jest znacząco szybszy od mojego i czy warto go kupić? Czy nowa karta graficzna przyniesie znaczące przyśpieszenie działania mojego komputera? Testy wydajności można również przeprowadzić, by sprawdzić, czy podzespoły działają prawidłowo (z optymalną wydajnością), a komputer się nie przegrzewa. Takie sprawdzanie komputera może wykonać każdy.

Na te pytania można szukać odpowiedzi w recenzjach sprzętu, ale można również samodzielnie wykonać test komputera za pomocą programów mierzących wydajność. Wiele z nich jest darmowych lub występuje w darmowej wersji. Które z nich są godne polecenia?

PCMark 10 to jeden z najpopularniejszych programów do sprawdzania wydajności komputera.

Zawarte w nim testy sprawdzają wydajność wszystkich podzespołów za pomocą zróżnicowanych testów (opartych na rzeczywistych zastosowaniach np. wideokonferencje, arkusze Office, szybkość renderowania stron internetowych, przetwarzanie grafiki 2D w GIMP, czy wydajność dysków w kopiowaniu plików). Darmową wersję PC Mark Basic Edition możemy pobrać z platformy Steam. Wyniki testu naszego komputera możemy porównać z innymi komputerami w bazie online (dotyczy to również choćby 3DMarka).

Jeśli chodzi o testowanie procesora, to można skorzystać z małej i darmowej aplikacji do identyfikacji sprzętu (procesora, płyty głównej, karty graficznej i pamięci RAM), a mianowicie CPU-Z. Ta aplikacja ma wbudowany test procesora dla jednego lub wszystkich rdzeni/wątków, można nawet wybrać opcję przetestowania instrukcji AVX2. Uzyskany wynik można porównać w bazie wyników online.

Jak inaczej sprawdzić wydajność procesora? Niezwykle popularnym programem testującym procesory jest Cinebench, a robi to przez generowanie sceny 3D. Można sprawdzić wydajność zarówno w przypadku jednego rdzenia/wątku, jak i wszystkich dostępnych. Cinebench 23 można pobrać ze strony producenta w wersji zarówno dla Windows, jak i MacOS.

Programy te w przypadku testu wielordzeniowego w maksymalnym stopniu obciążają procesor, więc mogą również służyć za test stabilności.

Jeśli chodzi o testowanie karty graficznej, to oczywiście najpopularniejszymi testami są te, które sprawdzają możliwości w zakresie generowania grafiki 3D, czyli sprawdzają wydajność w grach. Najpopularniejszym takim benchmarkiem jest 3DMark, który można pobrać za darmo (w podstawowej wersji) w serwisie Steam.

Darmowa wersja udostępnia jedynie podstawowe testy, ale z powodzeniem można za ich pomocą sprawdzić ogólną wydajność komputera w grach przy użyciu bibliotek DX12 i DX11.

Innym podobnym benchmarkiem (i to polskim, chociaż nie tak popularnym) jest ALLBenchmark Catzilla, którą również można pobrać za darmo ze strony producenta.

Jeśli chodzi o testowanie wydajności dysków, to popularnymi narzędziami są darmowe aplikacje takie jak ATTO, AS SSD czy CrystalDiskMark. Dostarczą nam one informacji na temat szybkości odczytu i zapisu, również w przypadku małych i dużych plików.

Oczywiście ogólną wydajność w grach można sprawdzić za pomocą takich testów jak 3DMark czy Catzilla. Jeśli jednak zależy nam na sprawdzeniu wydajności komputera w konkretnej grze, można skorzystać z wbudowanych benchmarków. Nie każda gra je posiada, ale sporo popularnych tytułów - owszem. Takie testy są wbudowane w choćby Far Cry 6, Guardians of The Galaxy, Cyberpunk 2077 (od wersji 1.5), Assassin’s Creed Valhalla, Tom Clancy's Rainbow Six Extraction, Horizon Zero Dawn czy World War Z.

Dzięki benchmarkom można łatwo przetestować ustawienia gry na naszym komputerze i sprawdzić, kiedy będzie działać płynnie, a w jakim przypadku nasz sprzęt przestanie dawać sobie radę.

Może się zdarzyć, że komputer podczas testów się zawiesi. Może to oznaczać potencjalne problemy - na przykład z systemem chłodzenia (komputer się przegrzewa), ze stabilnością działania danego podzespołu (np. pamięci RAM) czy zasilacza. Stabilność komputera pod obciążeniem wskazanych podzespołów można przetestować w aplikacji OCCT, która dostępna jest również w wersji darmowej.

A czy trzeba w ogóle coś instalować? Może są dostępne testy PC online, poprzez przeglądarkę? Owszem, ale nie są zbyt popularne. W wielu z nich trzeba dać uruchomianemu w przeglądarce programowi dodatkowe uprawnienia, a zdecydowanie nie jest to zalecane ze względów bezpieczeństwa. Jeśli chodzi o test wydajności komputera online to warto jednak wyróżnić Basemark Web 3.0.

Jest to (bezpieczny) test uruchamiany bezpośrednio w przeglądarce, który sprawdza wydajność komputera, czy laptopa online za pomocą aplikacji sieciowych (opartych między innymi na JavaScript czy WebGL 2.0).

Programy testujące, czyli benchmarki dadzą nam również precyzyjne wyniki na przykład w przypadku podkręcania sprzętu - można dzięki temu się dowiedzieć jaki procent wydajności uzyskaliśmy. Zanim się jednak zabierzemy za podkręcanie, warto sprawdzić, czy nie uda się przyśpieszyć komputera innymi metodami.

Czytaj też: