Wiadomo, dlaczego Mars się kołysze. Powód jest dziwny
Mars kręci się coraz szybciej i do tego kołysze. Naukowcy przedstawili najnowsze wyniki analizy lądownika NASA, który badał Czerwoną Planetę. Choć dowiedzieliśmy się ciekawych rzeczy, przed nami pojawiły się nowe tajemnice.
Jednym z nich jest to, że Mars obraca się o około 4 milisekundy łukowe na rok szybciej – co odpowiada skróceniu długości marsjańskiego dnia o ułamek milisekundy na rok. To może wydawać się bardzo małą różnicą, ale jest to najdokładniejszy pomiar rotacji Marsa, jaki kiedykolwiek wykonano. Wyniki badań zostały opublikowane w magazynie Nature.
Mars przyspiesza, ale dlaczego?
Jak udało się dokonać tak precyzyjnego pomiaru? Otóż należaca do NASA sonda InSight była wyposażona w specjalny instrument o nazwie RISE (Rotation and Interior Structure Experiment), który składał się z nadajnika radiowego i anten umieszczonych na pokładzie sondy. Instrument ten odbijał sygnały radiowe wysyłane z Ziemi przez sieć anten nazywaną Deep Space Network.
Naukowcy analizowali te sygnały i szukali drobnych zmian w częstotliwości spowodowanych efektem Dopplera (ten sam efekt, który powoduje, że syrena karetki zmienia tonację, gdy zbliża się i oddala). Te zmiany pozwoliły określić prędkość i kierunek obrotu Marsa z niezwykłą dokładnością.
Ale dlaczego Mars przyspiesza? Cóż, naukowcy nie są do końca pewni przyczyny tego zjawiska. Mają jednak kilka hipotez, które mogą to wyjaśniać. Jedną z nich jest to, że na biegunach Marsa gromadzi się lód, który zmienia rozkład masy planety. Inną jest to, że Mars doświadcza tzw. odbicia polodowcowego, czyli podnoszenia się lądów po tym, jak były przygniecione przez lód. Przesunięcie masy planety może spowodować jej przyspieszenie podobnie jak łyżwiarz figurowy, który kręci się z rozłożonymi ramionami, a potem je zaciska.
Mars ma jądro, które się kołysze
Ale to nie wszystko. Badania sondy InSight pozwoliły również wykryć po raz pierwszy to, jak Mars chwieje się na swojej osi. To zjawisko nazywa się nutacją i jest spowodowane przez "chlupotanie" jego stopionego metalicznego rdzenia. Nutacja Marsa wynosi około 10 cm i ma okres około 2 lat. To kolejny dowód na to, że wnętrze Marsa jest bardzo aktywne i dynamiczne.
Co to wszystko oznacza dla nas i dla samego Marsa? Cóż, na razie nie wiemy dokładnie, jak te zmiany wpływają na planetę i jej atmosferę. Możliwe jest, że mają one wpływ na klimat i pogodę na Marsie, a także na jego pola magnetyczne i sejsmiczne. Może to być również ważne dla przyszłych misji eksploracyjnych i kolonizacyjnych Marsa, ponieważ będą musiały uwzględniać te zmiany w swoich planach i obliczeniach. A może to być również ciekawe dla nas, ponieważ pokazuje, jak różne są planety w naszym Układzie Słonecznym i jak wiele możemy się od nich nauczyć.
Mars to planeta, która nie przestaje nas zaskakiwać i zadziwiać. Czerwona planeta, która obraca się coraz szybciej i chwieje się na swojej osi, jest źródłem wielu pytań i zagadek. Ale dzięki sondzie InSight i innym misjom naukowym, jesteśmy coraz bliżej poznania jej tajemnic i zrozumienia jej historii i ewolucji. Mars to planeta, która ma wiele do zaoferowania i do opowiedzenia. A my jesteśmy gotowi słuchać i odkrywać.
