Mars, jakiego wcześniej nie widzieliśmy. Tak wyglądają lato i zima na Czerwonej Planecie
Badająca Marsa sonda MAVEN uchwycił z fascynującymi szczegółami Czerwoną Planetę. Dzięki tym niezwykłym fotografiom zobaczyć możemy zmieniające się pory roku na Marsie.
Sonda MAVEN należąca do NASA została wystrzelona w 2013 roku z misją badania górnej atmosfery, jonosfery i interakcji Marsa ze Słońcem. Celem misji jest zrozumienie, jak Mars stracił swoją atmosferę miliony lat temu. Aby to zrobić, sonda używa instrumentu o nazwie Imaging Ultraviolet Spectrograph (IUVS), który widzi planetę w świetle ultrafioletowym (o długości fali krótszej niż światło widzialne). NASA opublikowała właśnie dwa zdjęcia wykonane przez IUVS. Zostały one zrobione w 2022 i 2023 roku, kiedy planeta znajdowała się blisko przeciwległych krańców swojej eliptycznej orbity.
Pierwsze zdjęcie zostało zrobione w lipcu 2022 roku i pokazuje południową półkulę Marsa podczas letniego sezonu. Mars potrzebuje około dwa razy więcej czasu na okrążenie Słońca niż Ziemia, więc pory roku na Czerwonej Planecie trwają około dwa razy dłużej niż na Ziemi.
Na zdjęciu (niżej) widać jeden z najgłębszych kraterów na Marsie (znany jako Basen Argyre). Widoczny jest u niżej po lewej stronie, wypełniony atmosferyczną mgiełką (przedstawiony tutaj jako bladoróżowy). Głębokie kaniony Valles Marineris pojawiają się w lewym górnym rogu, wypełnione chmurami (kolor jasnobrązowy na tym zdjęciu).
Południowa polarna czapa lodowa jest widoczna na dole w kolorze białym. Letnie ocieplenie na południu i burze piaskowe wypychają parę wodną na bardzo duże wysokości, co wyjaśnia odkrycie przez sondę MAVEN zwiększonej utraty wodoru z Marsa o tej porze roku.
Drugi obraz (zdjęcie niżej) został zrobiony w styczniu 2023 roku, gdy Mars był w najdalszym punkcie swojej eliptycznej orbity od Słońca. MAVEN przekazał oszałamiający widok północnej półkuli Marsa, gdzie surowa zima spowodowała nagromadzenie się ozonu u góry, pokazanego jako żywy magenta na tym zdjęciu. Szybko zmieniające się pory roku w północnym regionie polarnym powodują też obfitość białych chmur.
Głębokie kaniony Valles Marineris można zobaczyć w kolorze brązowym na dole po lewej, wraz z wieloma kraterami. Ozon, który na zdjęciu UV wydaje się purpurowy, nagromadził się podczas mroźnych polarnych nocy północnej zimy. Jest on następnie niszczony wiosną w wyniku reakcji chemicznych z parą wodną.
Instrument IUVS mierzy długości fal między 110 a 340 nanometrów, poza widmem widzialnym. Aby te długości fal były widoczne dla ludzkiego oka i łatwiejsze do interpretacji, obrazy są renderowane z różnymi poziomami jasności trzech zakresów długości fal ultrafioletu, reprezentowanych jako czerwony, zielony i niebieski. W tym schemacie kolorów ozon atmosferyczny wydaje się fioletowy, podczas gdy chmury i zamglenia wydają się białe lub niebieskie. Powierzchnia może wyglądać na brązową, lub zieloną, w zależności od tego, jak obrazy zostały zoptymalizowane w celu zwiększenia kontrastu i pokazania szczegółów.
