Mówią, że Gollum to najgorsza gra roku. Sprawdziłem, czy to prawda - recenzja

Gollum to najnowsza z gier wideo osadzonych fabularnie w uniwersum Władcy Pierścieni. Tym razem nie wcielamy się jednak ani w członków bohaterskiej Drużyny Pierścienia, ani nie śledzimy poczynań Nazgula (nim ten się nim stał). Zamiast tego wchodzimy w buty owłosione stopy pewnego hobbita zafascynowanego magiczną błyskotką. To dość unikalna perspektywa.

Czytaj też: „Władca Pierścieni”: fakty, ciekawostki, kulisy, liczby

Tymże hobbitem nie jest w końcu ani Bilbo Baggins, który wraz z watahą krasnoludów ruszył po smoczy skarb, ani jego siostrzeniec Frodo, którego wiele lat później odwiedził Gandalf. Głównym bohaterem gry jest nie kto inny, jak tytułowy Gollum, który siedzi w celi i opowiada Czarodziejowi o tym, jak to schwytały go Nazgule oraz o swoim późniejszym pobycie w twierdzy Barad-Dur.

Po krótkim intro, składającym się z filmików przerywnikowych na silniku gry i animacji stylizowanych na ręcznie malowane obrazy, zaczynamy sterować Gollumem. Akcja przedstawiona jest z perspektywy trzecioosobowej, ale bohater nie stoi przed nią dumnie wyprostowany, tylko cały czas się niemalże czołga po ziemi - taka jego natura. Przywołuje to skojarzenia z uroczym Stray, gdzie gra się kotem.

Naszym zadaniem jest wspinanie się po skałach i pnączach, bieganie po ścianach i czołganie się po ciasnych jaskiniach. Oprócz tego główny bohater goni ptaka, którego podejrzewa o bycie szpiegiem Mrocznego Pana, skrada się przed orkami i bezlitośnie je zabija: dusząc lub rzucając na pożarcie wielkiej pajęczycy. Do tego ucieka przed Nazgulami… i to wszystko zaledwie w pierwszym rozdziale.

Podczas pokonywania kolejnych etapów tego samouczkowego poziomu co jakiś czas słyszymy dialogi z offu, które prowadzi Czarodziej z omamionym mocą Jedynego Pierścienia hobbitem w teraźniejszości, co nam przypomina, że śledzimy historię, która już się rozegrała. Mimo to mamy na nią pewien wpływ, gdyż The Lord of the Rings: Gollum pozwala podejmować wybory moralne.

Jak fani Władcy Pierścieni dobrze wiedzą, Gollum był kiedyś hobbitem, Smeagolem. Chociaż został skorumpowany mocą Saurona, to jego pierwotna persona nigdy nie została w pełni wypleniona. W toku gry przy wyborach fabularnych będziemy wybierać jedną z dwóch ścieżek. Możemy być zarówno okrutni i wyrachowani, jak i beztroscy i bojaźliwi. A jak to wygląda w praktyce?

Gollum może chcieć upolować żuka, gdyż dostrzeże w nim zagrożenie, podczas gdy Smeagol może uznać, że to po prostu niewinne żyjątko, które można oszczędzić. W chwili, gdy zbieramy plakietki martwych robotników Gollum może ułatwić sobie pracę zabierając jedną z nich żyjącemu jeszcze człowiekowi, ale Smeagol może się nad nim zlitować i ruszyć do kolejnej jaskini.

To, co się chwali, to fakt, że deweloperzy ze studia Daedalic zaimplementowali naprawdę fajną mechanikę - przynajmniej na papierze. Zanim decyzja zostanie faktycznie podjęta, ta z osobowości głównego bohatera, którą jako gracz wesprzemy, musi… przekonać tę drugą do swoich racji. Niestety realizacja tego pomysłu zostawia naprawdę sporo do życzenia.

Chociaż kilka pomysłów było naprawdę niezłych, to programistom ewidentnie zabrakło albo czasu, albo pieniędzy, albo umiejętności, aby stworzyć tytuł faktycznie unikalny. Boleśnie patrzy się na zrzuty ekranu porównujące ekran pertraktacji pomiędzy Smeagolem i Gollumem. W pełnej wersji gry dostajemy po prostu czarne tło i białe napisy ze standardowym fontem i kiepskim modelem.

Niestety to tylko wierzchołek góry problemów, jakie ma The Lord of the Rings: Gollum. Gra ma bardzo wysokie wymagania sprzętowe jak na produkcję o takiej jakości oprawy graficznej. Chociaż testowałem ją na komputerze z procesorem Intela 13-generacji, 64 GB RAM-u i kartą graficzną GeForce 4090, to i tak nie mogłem ustawić wszystkich suwaczków na maksa (i to przy użyciu DLSS).

To, co mnie konfundowało, to fakt, że przy maksymalnych ustawieniach gra działała w ponad 120 FPS-ach, ale każda scenka przerywnikowa na start chrupała, aby potem ustabilizować się w zaledwie 30 klatkach na sekundę (a to ma zawsze negatywny wpływ na immersję). Jedynie metodą prób i błędów odkryłem, że dopiero zmiana wygładzania krawędzi na najniższy poziom rozwiązuje ten problem.

Często się zdarza, że gra na materiałach promocyjnych wygląda dużo lepiej niż finalny kod, ale to, co stało się w przypadku Golluma, to jakaś abominacja. Mamy tutaj nie tylko wyraźny downgrade jakości modeli postaci i otoczenia, ale też widać, że porzucony został naprawdę fajny pomysł na interfejs i to na rzecz ekranu, który wygląda jak jakiś mockup z etapu prototypowania mechaniki.

No i nie tylko na konsolach jest słabo. Nawet na potężnym pececie oprawa audiowizualna Golluma jest przeciętna. Do tego mam uwagi do mechanizmu wykrywania kolizji obiektów: czasem jak zjedzie się kamerą w dół, to się okazuje, że główny bohater lewituje kilka centymetrów nad skałami (co widać wyżej na grafice głównej), a do tego postać co chwila zahacza ramieniem o niewidzialne bariery.

Problemy sprawiało mi również sterowanie w segmentach zręcznościowych. Bieganie pod R2 to dziwna decyzja, a do tego wielokrotnie spadłem z półki skalnej, bo bohater skręcił w złym momencie (co praktycznie nie zdarza mi się w innych grach platformowych). Misje bywają zaś po prostu nudne (szukanie przedmiotów, zaganianie bestii do klatki itp.), a lokacje monotonne i powtarzalne.

Checkpointy bywają kiepsko rozmieszczone, a elementy otoczenia, z którymi można wejść w interakcję podczas skakania, nie są dobrze oznaczone. Konieczność powtarzania po raz trzeci długiego fragmentu ze skradaniem się przed orkami, po kolejnym spadnięciu w przepaść, bo pod presją czasu nie dostrzegliśmy jednej jedynej możliwej drogi naprzód, to naprawdę nie jest nic fajnego.

Grałem przy tym na padzie Dual Sense, ale programiści nie zadbali o jego pełną obsługę, chociaż gra wyszła zarówno na pecetach, jak i na konsolach. Nie dość, że po pierwszym uruchomieniu gry musiałem wrócić do ustawień Steama i aktywować ręcznie Steam Input, a pad od PlayStation 5 został poprawnie zidentyfikowany, to na ekranie i tak wyświetlały się oznaczenia przycisków z Xboksa.

Smutną wisienką na torcie są z kolei animacje modeli postaci na dalszym planie. Orki maszerujące po Barad-Dur stają się dwuwymiarowe i animowane są w zaledwie kilku klatkach na sekundę niczym NPC-e w ostatnich Pokemonach. W tym przypadku można to jednak zrozumieć ze względu na ograniczenia sprzętowe Switcha, ale na pececie z kartą GeForce RTX 4090 to jest po prostu niedopuszczalne.

Czy finalnie Gollum okaże się najgorszą grą 2023 roku? Czas pokaże! Pamiętajmy, że mamy dopiero końcówkę maja, a społeczność graczy w ostatnich miesiącach już kilka razy zmieniała zdanie w rzeczonej sprawie. Spośród głośnych tytułów, które spotkały się z ogromną krytyką, warto wymienić chociażby Forspoken, Redfall i port The Last of Us: Part I na komputery osobiste.

Sam nie bawiłem się przy Gollumie fatalnie, ale i tak produkcja jest moim największym dotychczasowym tegorocznym rozczarowaniem. Nie chodzi nawet o oprawę - smutne jest to, iż zmarnowano tutaj naprawdę spory potencjał. Nie da się jednak ukryć, że trzy wersje gry (PC, PlayStation, Xbox) zajmują obecnie trzy ostatnie lokaty na tegorocznej liście agregatora ocen Meta Critic. Ałć.

Gollum - największe zalety:

Gollum - największe wady: