Nagrody Ig Nobla przyznane. Jest polski wątek
Co roku przed ogłoszenie laureatów Nagród Nobla przyznawane są Nagrody Ig Nobla za badania, które „sprawiają, że ludzie się śmieją, a potem myślą”. Nagrody te są organizowane przez magazyn Annals of Improbable Research i mają na celu uhonorować najdziwniejsze, zabawne i zaskakujące osiągnięcia naukowe.
W tym roku, wśród zwycięzców znaleźli się m.in. naukowcy, którzy liczyli włosy w nosie zwłok, wykorzystywali martwe pająki jako chwytaki i badali, dlaczego geolodzy liżą skały.
Oto niektóre z najciekawszych nagród przyznanych w 2023 r.
Nagrody Ig Nobla są nie tylko źródłem rozrywki i śmiechu, ale także inspiracją i motywacją dla naukowców i ludzi zainteresowanych nauką. Pokazują, że nie ma tematów tabu czy zbyt głupich do badania, a że nauka może być kreatywna i zabawna. Niektóre z nagrodzonych badań mogą mieć nawet praktyczne zastosowania lub implikacje dla naszego życia i zdrowia.
Więcej o niezwykłych odkryciach naukowych przeczytasz na Spider`s Web:
Nagrody Ig Nobla uczą nas, żeby nie bać się zadawać pytań i szukać odpowiedzi, nawet jeśli wydają się one dziwne lub śmieszne. Może to być początek odkrycia czegoś nowego i ważnego. W tym tygodniu ogłoszono 33. doroczną Nagrodę Ig Nobla
Nagrodę w tej kategorii otrzymał nasz rodak, Jan Zalasiewicz z Uniwersytetu Leicester za swoją pracę „Jedzenie skamieniałości”. Zalasiewicz badał starożytną sztukę lizania skamieniałości przez geologów i paleontologów, którzy używają tego sposobu, aby lepiej zobaczyć teksturę i strukturę skał i skamielin. Jak pisał Zalasiewicz:
zwilżenie powierzchni pozwala na wyraźne zobaczenie szczegółów, które na suchej powierzchni giną w gąszczu mikroodbicia i mikrozłamań światła.
Naukowiec stworzył także „taksonomię smaku” dla różnych rodzajów skał i skamielin, opisując je jako słone, gorzkie, kwaskowate lub mdłe.
Inżynieria mechaniczna: cyborg-pająki
Nagrodę w tej kategorii zdobyli naukowcy z Singapuru i Chin za opracowanie techniki tworzenia cyborg-pająków. Wykorzystali martwe pająki jako chwytaki do podnoszenia drobnych przedmiotów, takich jak inne pająki, mrówki czy ziarna ryżu. Naukowcy podłączyli elektrody do odnóży martwych pająków i pobudzali je prądem elektrycznym, co powodowało ruchy chwytaka. W ten sposób stworzyli prosty i tani system manipulacji mikroskopijnymi obiektami.
Zdrowie publiczne: toaleta Stanforda
Nagrodę w tej kategorii otrzymał urolog Seung-min Park za wynalezienie toalety Stanforda – inteligentnej toalety monitorującej stan zdrowia użytkownika poprzez analizę jego odchodów. Toaleta Stanforda wykorzystuje szereg technologii – od kamer po czujniki ruchu i medyczne – aby zbierać dane o ilości, kolorze, gęstości i składzie moczu i kału. Toaleta jest także w stanie rozpoznawać użytkownika po jego odbycie lub palcu. Dane te mogą być użyte do diagnozowania chorób lub ostrzegania przed nieprawidłowościami.
Medycyna: włosy w nosie zmarłych osób
Nagrodę w tej kategorii zdobyli naukowcy z Iranu i Indii za policzenie włosów w nosie zwłok. Badacze zmierzyli długość i liczbę włosów w obu nozdrzach 29 ciał – 15 mężczyzn i 14 kobiet – oraz porównali je ze sobą. Odkryli, że nie ma istotnej różnicy między liczbą włosów w prawym i lewym nozdrzu, ani między płciami. Naukowcy sugerują, że włosy w nosie mogą być użyte jako biomarker do oceny stanu zdrowia lub wieku osoby.
Psychologia: patrzenie w niebo
Nagrodę w tej kategorii otrzymali naukowcy z Włoch, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii za zbadanie, czy ludzie zatrzymają się i spojrzą w niebo, jeśli zobaczą innych ludzi to robiących. Badacze przeprowadzili eksperyment na ulicach Mediolanu, w którym grupa osób patrzyła w górę przez 60 sekund, podczas gdy inni obserwowali reakcje przechodniów. Wyniki pokazały, że im więcej osób patrzyło w górę, tym większa była szansa, że ktoś się do nich dołączy. Naukowcy tłumaczą to zjawisko jako efekt społecznej infekcji lub naśladownictwa.
Wśród nagrodzonych są też Homei Miyashita i Hiromi Nakamura, których wyróżniono za eksperymenty mające na celu określenie, w jaki sposób naelektryzowane pałeczki i słomki do napojów mogą zmieniać smak jedzenia. Inne warte wspomnienia odkrycie dotyczyło, że nudy, która rodzi nudę. Badania dotyczyło wpływu nudy nauczycieli na nudę i motywację uczniów. Inna nagroda otyczyła badania wrażeń, jakie odczuwają ludzie, powtarzając jedno słowo, wiele, wiele, wiele, wiele, wiele, wiele, wiele razy.
To tylko niektóre z nagród Ig Nobla przyznanych w 2023 roku. Pełną listę laureatów można znaleźć tutaj. Nagrody te pokazują, że nauka może być nie tylko poważna, ale także zabawna i zaskakująca. Niektóre z badań mogą wydawać się absurdalne lub bezsensowne, ale często kryją się za nimi ciekawe spostrzeżenia o naszym gatunku lub świecie, w którym żyjemy. Nagrody Ig Nobla zachęcają nas do zadawania sobie dziwnych pytań i poszukiwania nieoczywistych odpowiedzi.
Przy okazji warto dodać, że tegoroczni laureaci Nagrody Nobla zostaną ogłoszeni w dniach od 7 do 9 października.
