Jak szybko starzeje się mózg? Jest dobra wiadomość – można cofnąć zegar
Rezonans magnetyczny może powiedzieć o tobie więcej, niż się spodziewasz. Naukowcy opracowali nowy sposób oceny tempa starzenia się mózgu.
Ponad 50 tys. standardowych skanów mózgu pomogło naukowcom opracować nowy wskaźnik biologicznego starzenia się mózgu. Okazuje się, że grubość kory mózgowej i ilość istoty szarej mogą wiele powiedzieć o tym, jak szybko nasze funkcje poznawcze zaczynają się pogarszać wraz z wiekiem. Wyniki badania już teraz budzą duże zainteresowanie środowiska medycznego.
Nowa metoda skupia się wyłącznie na obrazach
Jak czytamy na łamach Nature, w przeciwieństwie do popularnych testów bazujących na badaniu krwi, nowa metoda skupia się wyłącznie na danych obrazowych. Daje to bardziej bezpośredni wgląd w zachodzące w strukturze mózgu procesy degeneracyjne. Choć technologia nie jest jeszcze gotowa do zastosowania w praktyce klinicznej, jej potencjał do oceny ryzyka demencji i innych chorób neurodegeneracyjnych jest naprawdę obiecujący.
Opracowany wskaźnik starzenia opiera się na danych z tzw. badania Dunedin, czyli grupy obejmującej ponad 1000 Nowozelandczyków obserwowanych od urodzenia. Naukowcy przeanalizowali MRI mózgów uczestników badania, a następnie połączyli wyniki z pomiarami funkcji sercowo-naczyniowych, metabolicznych i immunologicznych. Tak powstał kompozytowy wskaźnik tempa starzenia się, który można odczytać ze zwykłych zdjęć rezonansu magnetycznego.
Co ważne, test został zweryfikowany także na danych z brytyjskiego UK Biobank oraz w projekcie Alzheimer’s Disease Neuroimaging Initiative, gdzie potwierdzono jego skuteczność w przewidywaniu ryzyka demencji u osób z łagodnym upośledzeniem poznawczym.
Czy można cofnąć zegar?
Nowy zegar biologiczny otwiera drzwi do wcześniejszego wykrywania ryzykownych zmian w mózgu jeszcze zanim pojawią się widoczne objawy chorób neurodegeneracyjnych. Daje to nadzieję, że interwencje zapobiegające starzeniu (np. farmakologiczne, dietetyczne lub związane z trybem życia) będą mogły być testowane na podstawie rzeczywistego tempa starzenia się mózgu, a nie tylko wieku metrykalnego.
Przeczytaj także:
Wciąż jednak pozostaje wiele do zrobienia. Trzeba m.in. sprawdzić, jak algorytm sprawdza się w innych populacjach i przy różnych rodzajach skanerów MRI. Naukowcy zapowiadają też, że zamierzają badać, czy pewne stany, jak np. schizofrenia czy zaburzenia snu, mogą przyspieszać biologiczne starzenie się mózgu. Jedno jest natomiast obiecujące – dzięki tej technice być może w przyszłości nie tylko przewidzimy, ale i spowolnimy starzenie się naszego mózgu, jeszcze zanim pojawią się pierwsze objawy. W kontekście starzejących się społeczeństw może to być jedno z najważniejszych osiągnięć współczesnej neurologii.
*Źródło zdjęcia głównego: Dmytro Zinkevych / Shutterstock
