Pamiętacie meteoryt marsjański, w którym znaleziono ślady materii organicznej? Nie mamy dobrych wieści
ALH 84001 to oznaczenie, które kilkanaście lat temu pojawiało się na okładkach wszystkich czasopism. To meteoryt marsjański odkryty na Antarktydzie w 1984 roku. Do mainstreamu trafił, gdy naukowcy wykazali, że znaleźli w nim ślady po materii organicznej.
Choć w najbliższym punkcie orbity Mars znajduje się niemal 60 milionów kilometrów od Ziemi, to na przestrzeni czterech miliardów lat obie planety wielokrotnie wymieniały się skałami kosmicznymi. Gdy potężna planetoida uderzała w jedną z tych dwóch planet, z jej powierzchni wybijane były miliony ton materii skalnej, które wyrywając się z więzów grawitacyjnych swojej planety, po milionach lat podróży mogły przypadkiem trafić na planetę sąsiednią. Nic zatem dziwnego, że jak do dzisiaj naukowcom udało się odkryć na Ziemi kilkadziesiąt meteorytów marsjańskich. Zapewne i na Marsie można znaleźć wiele kamieni pochodzących z Ziemi.
ALH 84001 powstał na Marsie około 4 miliardów lat temu, wkrótce po powstaniu samego Układu Słonecznego. W jakimś kosmicznym kataklizmie został jednak wyrzucony z Marsa i po milionach lat podróży trafił na swojej drodze na Ziemię, gdzie wylądował na polu lodowym Alan Hills na Antarktydzie. Badający go naukowcy odkryli w jego wnętrzu ślady organicznego węgla, co początkowo zostało zinterpretowane jako dowód na procesy biologiczne na powierzchni Marsa. Stąd też się wzięła powszechna rozpoznawalność tego meteorytu.
Rzeczywistość okazała się jednak prostsza
Najnowsze badania tego obiektu wskazują jednak na zgoła inne pochodzenie. Naukowcy podejrzewają, że materia organiczna w próbce meteorytu jest efektem oddziaływania skały z wodą w procesach hydrotermalnych. Podobne procesy zachodzą zresztą także na Ziemi.
Aby dojść do tego - jakby nie patrzeć rozczarowującego - wniosku naukowcy poddali wycinek skały szczegółowej analizie obejmującej analizę widma oraz skład izotopowy skały. Wnioski przyszły same. Takie same cechy jak ALH 84001 posiadają skały na Ziemi, które ulegają serpentynizacji, np. gdy zastygnięta lawa bogata w żelazo lub magnez wchodzi w interakcje z wodą.
Warto jednak zauważyć, że takie reakcje jak serpentynizacja czy karbonizacja mogą długofalowo być odpowiedzialne za powstanie zbiorników wody bogatych w materię organiczną, w których po raz pierwszy mogło pojawić się życie na Ziemi. Podobnie zresztą mogło być też na Marsie.
Zatem choć ALH 84001 nie jest ostatecznie dowodem na to, że na Marsie zachodziły kiedykolwiek jakiekolwiek procesy biologiczne, to wyraźnie wskazuje, że warunki po temu na wczesnym Marsie jednak istniały. Trudno, weźmiemy i to.
