Pac w okno i nie ma ptaszka. Prosty wynalazek pomoże uratować miliony ptaków
Każdego roku giną miliardy ptaków na skutek zderzeń z drapaczami chmur, innymi wieżowcami, masztami telekomunikacyjnymi czy słupami energetycznymi. Grupa naukowców wie, jak pomóc tym zwierzętom. Co więcej, ich pomysł jest relatywnie tani we wdrożeniu.
Postęp cywilizacyjny to architektoniczny rozrost każdego rodzaju. Ludzkość nie tylko zajmuje coraz większą powierzchnię zamieszkiwanej przez siebie planety, ale też pnie się coraz wyżej – i to dosłownie. Przybywa coraz więcej wysokich konstrukcji, od wieżowców, przez maszty telekomunikacyjne, aż po nawet ekologiczne farmy wiatrowe.
Czytaj też:
To złe wieści dla ptactwa, które przez tysiące lat miały przestworza tylko dla siebie. Zwierzęta te, szczególnie podczas migracji, nie są przygotowane na te zupełnie nowe przeszkody na ich drodze. Każdego roku, według orientacyjnych szacunków, na skutek kolizji z obiektami ludzkiego pochodzenia giną setki milionów ptaków. To z kolei zaburza równowagę w ekosystemie, powodując szereg dodatkowych problemów. Pośrednio dotyczących też człowieka.
Akustyczne latarnie na ratunek ptakom. Ostrzeże je szum biały.
Szum biały to szczególny rodzaj szumu akustycznego, który cechuje się całkowicie płaskim widmem. Jest on całkowicie neutralny dla ludzkiego ucha, jego emisja nie wywołuje też żadnych istotnych problemów w otoczeniu – zarówno w kwestii szkodliwości dla człowieka, jak i innych organizmów żywych. Brak szkodliwości nie oznacza jednak braku reakcji. Grupa badaczy z kilku uniwersytetów zdecydowała się zbadać wpływ jego emisji na zachowanie ptactwa. Wyniki tych badań – dostępne pod tym adresem – są zaskakujące. I bardzo obiecujące dla samych ptaków.
Większość ptaków podczas lotu ma ułożoną głowę wzdłuż ciała. Ich oczy znajdują się na obu bocznych krawędziach czaszki. Takie ułożenie zapewnia im optymalną pozycję do długotrwałego lotu, jak na przykład podczas sezonowej migracji. To jednak oznacza, że zwierzęta te nie mają pojęcia co znajduje się bezpośrednio przed nimi – stąd wspomniane wcześniej w tekście częste kolizje. Ich słuch działa jednak bezbłędnie i wielokierunkowo.
Naukowcy w ramach testów, w okresie jesiennej migracji północnoamerykańskich ptaków, zainstalowali na dwóch wieżach komunikacyjnych urządzenia, które roboczo nazwali akustycznymi latarniami. Emitowały one jednostajny szum biały o zadanej częstotliwości – efekt był widoczny niemal od razu. Aktywność ptactwa wokół tych latarni zmalała o 16 proc.
Testy wykazały przy tym, że wybrana częstotliwość szumu białego ma znaczenie. W trakcie eksperymentu, ograniczonego do raptem jednego miejsca w Stanach Zjednoczonych, wykazało, że najskuteczniejszy okazał się szum biały o relatywnie niskiej częstotliwości – od 4 kHz do 6 kHz. Odnotowano jednak, że niższa częstotliwość była skuteczniejsza w przypadku ptaków mniejszych rozmiarów. Te większe były nim nieco mniej zaalarmowane i rzadziej traktowały go jako ostrzeżenie przed potencjalnym niebezpieczeństwem.
Uczeni w dalszych eksperymentach wykazali, że poszczególne gatunki ptaków nieco inaczej reagują na różne częstotliwości. To by oznaczało, że częstotliwość szumu białego musiałaby być dostosowana do specyfiki regionu. Innymi słowy, na trasach migracyjnych ptaków o danym gatunku częstotliwość ta miałaby być inna niż na szlakach, gdzie dominują inne gatunki.
Akustyczne latarnie z białym szumem nie tylko ratują ptaki, ale mają też dodatkową zaletę – są niezwykle tanie.
Uczeni zauważają, że ich pomysł nie jest złotym środkiem na rozwiązanie problemów masowych kolizji ptaków z wysokimi konstrukcjami ludzkiego pochodzenia. Zwierzęta te interpretują szum biały jako sygnał o czymś nietypowym i potencjalnie groźnym. Decyzja co z taką informacją zrobić pozostaje jednak do interpretacji przez danego ptaka – zazwyczaj jest ona zbieżna z decyzją stada, zazwyczaj też typowa dla danego gatunku. Nie zawsze ową decyzją jest jednak zmiana kursu.
Nie zmienia to jednak faktu, że taka akustyczna latarnia stanowi istotne ostrzeżenie dla chociaż części ptaków, co samo w sobie jest już niezwykle pożyteczne, bowiem redukuje liczbę nieszczęśliwych i śmiertelnych dla zwierząt kolizji. Przede wszystkim jednak takie akustyczne latarnie są bardzo tanie w implementacji, wdrożeniu i utrzymaniu. Nadają się też do wszelkiego rodzaju konstrukcji – od szklanych drapaczy chmur aż po maszty infrastruktury energetycznej. Uczeni nie przerywają swoich badań. Pozostaje trzymać kciuki, by ich praca została odpowiednio wypromowana, by została dostrzeżona przez podmioty mogące zdecydować o zastosowaniu tych urządzeń w praktyce.
