Zwierzęta o zdolnościach regeneracyjnych inspirują naukowców
Zwierzęta, które potrafią regenerować kończyny, rdzenie kręgowe i całe fragmenty ciała, mogą zainspirować do stworzenia przełomowych terapii dla ludzi. Tak twierdzą naukowcy, którzy zaprezentowali swoje najnowsze odkrycia na międzynarodowym kongresie w Hongkongu.
Najnowsze badania przedstawione na zjeździe International Society for Stem Cell Research pokazują, że zdolności regeneracyjne niektórych gatunków zwierząt mogą zostać częściowo odtworzone w ludzkich komórkach. Dzięki temu możliwe staje się tworzenie nowych strategii leczenia urazów kręgosłupa, zaniku mięśni, a nawet odtwarzania utraconych funkcji neuronów.
Wiele ścieżek badań, które w przyszłości mogą się skrzyżować
Jak czytamy na łamach magazynu Nature, zespół Mayssy Mokalled z Uniwersytetu Waszyngtońskiego odkrył, że pewne komórki ryby danio pręgowanego, odpowiedzialne za odbudowę rdzenia kręgowego, wykazują podobieństwo do ludzkich astrocytów. Po wprowadzeniu odpowiednich czynników aktywujących, komórki człowieka zaczęły przypominać te z rybiego modelu, w tym także pod względem skuteczności w procesie regeneracji.
Badania Alberta Almady z Uniwersytetu Południowej Kalifornii wskazują z kolei, że komórki mięśniowe u jaszczurki anolis zielony (Anolis carolinensis) mają unikalną zdolność tworzenia tkanki od zera, czego nie potrafią komórki ludzkie. Naukowcy szukają sposobu, by ten mechanizm wykorzystać w leczeniu zaników mięśni i w terapii pourazowej.
Z kolei Florian Raible z Uniwersytetu Wiedeńskiego bada wieloszczeta morskiego (Platynereis dumerilii). Jest to robak, który w młodości potrafi odbudowywać całe części ciała, a z wiekiem tę zdolność traci. W miejscu urazu jego komórki aktywują odpowiedniki tzw. czynników Yamanaki – tych samych, które naukowcy wykorzystują do cofania komórek w stan embrionalny. To wskazuje, że podobna ścieżka może istnieć również w ludzkim ciele.
Inspiracje naturą są znane w medycynie nie od dziś
Choć wszystkie opisywane badania są na razie na wczesnym etapie, to prezentowane odkrycia z całą pewnością zbliżają naukę do terapii, które jeszcze dekadę temu brzmiały jak z filmu science fiction. Uczenie się od zwierząt, które posiadają zdolności regeneracyjne, może pomóc nie tylko w leczeniu ran, lecz także w walce z neurodegeneracją czy z osłabieniem mięśni u osób starszych. To przykład na to, że biologia zna odpowiedzi, których jeszcze nie potrafimy w pełni odczytać, ale jesteśmy coraz bliżej. Pamiętajmy, że inspiracje naturą wykorzystywane są w medycynie od wieków.
Zobacz także:
*Źródło zdjęcia głównego: PeopleImages.com - Yuri A/shutterstock.com
