naukowcy

Naukowcy z MIT po raz pierwszy zobrazowali falę samego ciepła w superpłynnym gazie kwantowym. To może wyjaśnić tajemnice nadprzewodników i gwiazd neutronowych. W świecie znanej nam materii ciepło zwykle zachowuje się bardzo przewidywalnie: powoli rozchodzi się w przestrzeni, aż temperatura się wyrówna. Fizyków od lat intrygowały jednak teoretyczne przewidywania, że w ekstremalnych warunkach może ono...

Naukowcy odkryli, że mikroplastik w oceanach krąży w zamkniętych wirach jak miniaturowe tornada. To może ułatwić jego namierzenie. Mikroplastik nie tylko unosi się na falach czy zalega na dnie mórz i oceanów. Z najnowszych badań wynika, że w głębi oceanów potrafi wpaść w pułapkę własnej fizyki i zacząć krążyć w zamkniętych wirach niczym miniaturowe tornada....

Wygląda jak szkło, a działa jak termos. Nowy materiał może odmienić okna, ubrania, a nawet kosmiczne habitaty. Na pierwszy rzut oka wygląda jak zwykła tafla szkła. Tymczasem nowy materiał MOCHI izoluje tak skutecznie, że naukowcy kładą na nim dłoń, a nad nią trzymają otwarty płomień. Ten niemal przezroczysty żel krzemionkowy może w przyszłości trafić na...

Nowe obserwacje w promieniach X ujawniają, że gwałtowne wybuchy gwiazd tworzą znacznie więcej chloru i potasu, niż zakładały dotychczasowe modele. To idealny przepis na życie. Jedna z najsłynniejszych supernowych w Drodze Mlecznej właśnie odsłoniła brakujący fragment kosmicznego przepisu na życie. Dzięki danym z satelity XRISM astrofizycy odkryli, że szczątki gwiazdy Cassiopeia A są niespodziewanie bogate...

To pierwsza tak szczegółowa, globalna mapa trójwymiarowa budynków. Obejmuje 97 proc. zabudowy na Ziemi i zamienia to, co widzimy na zdjęciach satelitarnych, w przestrzenny model świata. Na ekranie wygląda jak zwykły model miasta. W rzeczywistości to cyfrowa mapa obejmująca niemal całą zabudowę Ziemi: około 2,75 mld budynków, każdy z zaznaczonym konturem i wysokością. Naukowcy nazwali...

Naukowcy opracowali materiał, który zamiast emitować dwutlenek węgla, wiąże go w swojej strukturze. To bezapelacyjny cios w dominację betonu. Beton przez dekady był oczywistą odpowiedzią na pytanie, z czego budować miasta. Teraz dorobił się wyjątkowo groźnego konkurenta. Zespół z Worcester Polytechnic Institute przedstawia enzymatyczny materiał konstrukcyjny, który nie tylko powstaje szybciej i przy niższym zużyciu...

Nowe badanie pradawnego DNA z południowej Afryki przewraca do góry nogami opowieść o tym, skąd się wzięliśmy. Analiza genomów pokazuje, że w tym regionie przez setki tysięcy lat istniała duża, stabilna i niemal odizolowana populacja Homo sapiens. Przez lata dominował scenariusz, w którym człowiek współczesny miał narodzić się we wschodniej Afryce, a na południe dotrzeć...

Księżycowy pył może kryć znacznie więcej niż tylko ślady dawnych lądowań. Wygląda na to, że Ziemia dosłownie karmi Księżyc cząstkami własnej atmosfery. Na pierwszy rzut oka Księżyc to martwy, zakurzony glob. Jego powierzchnię pokrywa regolit, czyli drobny, sproszkowany materiał skalny, powstały na skutek miliardów lat bombardowania mikrometeorytami i promieniowaniem. Analizy próbek przywiezionych przez misje Apollo...

Żywność drożeje nie tylko przez klimat. Naukowcy ostrzegają, że jeśli nie podwoimy wydatków na badania rolnicze, wysokie ceny zostaną z nami na dekady. Ceny jedzenia rosną niemal na całym świecie, a w debacie publicznej najczęściej pada jedno słowo: klimat. Naukowcy zwracają jednak uwagę na mniej widoczny, ale równie groźny proces – świat od kilku lat...

Jednorazowa, biodegradowalna etykieta pokaże, czy paczka się przegrzała. Bez baterii, bez chipa – wystarczy zbliżyć czytnik. Jednorazowe rejestratory temperatury i plastikowe tagi RFID skutecznie pomagają pilnować łańcucha chłodniczego, ale po kilku dniach pracy zamieniają się w kłopotliwe elektrośmieci. Szwajcarscy naukowcy proponują niezwykle ciekawą alternatywę: cienką, papierową etykietę bez chipa i baterii, która po przekroczeniu krytycznej...

Fizycy zamknęli tysiące atomów w kwantowym drucie, gdzie masa i energia płyną bez strat. System wymyka się klasycznym prawom rozpraszania energii. Naukowcy z TU Wien zamknęli tysiące atomów rubidu w jednowymiarowej pułapce i obserwowali, jak masa i energia płyną przez ten układ bez najmniejszych oznak tłumienia. Gaz zachowuje się tak, jakby nie znał tarcia –...

Wygląda jak zabawka, działa jak robot, a po zakończeniu swojej misji można go po prostu zjeść. Ten eksperyment to nie tylko pokaz możliwości, ale też potencjalna przyszłość ekologicznej robotyki. Na pierwszy rzut oka wygląda niepozornie: miękki, bez metalowych części, pozbawiony przewodów. Ale to, co naprawdę wyróżnia nowego robota opracowanego na EPFL (Politechnika Federalna w Lozannie),...

Jedna cząsteczka, dwa kierunki polaryzacji. Nowe OLED-y przełączają się prądem między lewo- i prawoskrętnym światłem, upraszczając produkcję ekranów. Wyświetlacze OLED słyną ze świetnych kolorów, ale mają też słaby punkt: sporą część światła marnują na filtrach, które porządkują polaryzację. Zespół z Uniwersytetu Oksfordzkiego proponuje radykalnie inne podejście. Naukowcy pokazali OLED, który potrafi elektrycznie przełączać się między...

Fizycy tworzą w laboratorium diamenty z kontrolowanymi defektami, które działają jak kwantowe lupy do badania grafenu i materiałów bezstratnych. To niesamowite. Niewielki kawałek sztucznego diamentu stał się jednym z najczulszych czujników na świecie. Zespół z Princeton opracował diamentowy sensor kwantowy, który potrafi wychwycić mikroskopijne zawirowania pól magnetycznych w takich materiałach, jak grafen czy nadprzewodniki. To...

Czy jesteśmy sami we wszechświecie? To pytanie, które ludzkość zadaje sobie, patrząc w gwiazdy. Ale dla dwóch wybitnych naukowców to już nie tylko filozoficzne rozważania, ale twardy hazard. Avi Loeb, astronom z Harvardu, oraz Michael Shermer, znany historyk nauki, postanowili przejść od słów do czynów. Panowie założyli się o to, czy w ciągu najbliższych kilku...

JUNO to największy detektor neutrin nowej generacji. Pierwsze zebrane przy jego pomocy dane mogą rewolucjonizować fizykę cząstek elementarnych. W głębi chińskiego laboratorium w Jiangmen rozpoczęła się właśnie nowa era badań nad neutrinami. Po latach budowy i testów detektor JUNO – jedno z najczulszych urządzeń do badania cząstek elementarnych na świecie – działa już pełną parą...

Fizycy podejrzewają, że grawitacja może działać w wymiarach ukrytych przed naszym wzrokiem. To zmieniałoby paradygmaty. Wśród czterech znanych nam sił fizycznych – elektromagnetyzmu, oddziaływań silnych i słabych oraz grawitacji – to właśnie grawitacja wydaje się najbardziej osobliwa. Jest aż biliony razy słabsza od pozostałych, choć oddziałuje na wszystko, co ma masę. Ten dramatyczny kontrast od...

Odpowiedzi na pytanie o początki życia mogą kryć się nie w mikroskopach, ale w algorytmach. Naukowcy stworzyli system, który potrafi odróżnić martwą materię od tej, która kiedyś tętniła życiem. I to z zaskakującą dokładnością. Ziemia liczy sobie mniej więcej 4,5 mld lat, a według dominujących teorii życie zaczęło się na niej już 3,7 mld lat...

Nasze śmieci mogą już wkrótce napędzać samoloty i jednocześnie ograniczać emisje dwutlenku węgla o setki milionów ton rocznie. Nowa technologia pozwala przekształcać odpady komunalne w paliwo lotnicze. Światowe lotnictwo odpowiada dziś za około 2,5 proc. sumarycznej emisji gazów cieplarnianych. Choć wartość ta wydaje się na pierwszy rzut oka niewielka, to wraz ze wzrostem popularności podróży...

Wyglądają jak ziarenka piasku, ale potrafią pływać w krwiobiegu, ominąć przeszkody i dostarczyć lek dokładnie tam, gdzie jest potrzebny. Po wykonaniu zadania po prostu znikają. To właśnie przyszłość medycyny. Nowatorska technologia opracowana w Szwajcarii może całkowicie odmienić sposób leczenia chorób układu nerwowego, sercowo-naczyniowego, a nawet nowotworów. Mowa o mikrorobotach, czyli miniaturowych kapsułkach wypełnionych lekiem i...