Lepiej uważaj w lesie. Grzyby potrafią podejmować decyzje, rozpoznawać kształty i rozwiązywać problemy
Czy grzyby są inteligentne? To pytanie, które jeszcze kilka lat temu brzmiałoby jak żart, dziś staje się przedmiotem poważnych badań naukowych.
Zespół badaczy z japońskich uniwersytetów Tohoku i Nagaoka przeprowadził niezwykłe eksperymenty, które sugerują, że grzyby mogą wykazywać zaskakująco złożone zachowania, przypominające podejmowanie decyzji. A to wszystko bez posiadania mózgu.
Sieć jak z horroru
Grzyby rosną, uwalniając zarodniki, które mogą kiełkować i tworzyć długie, pajęcze nici pod ziemią (grzybnia). Zazwyczaj widzimy tylko grzyby na powierzchni, nie zdając sobie sprawy, że pod naszymi stopami znajduje się rozległa sieć połączonych ze sobą grzybni.
To właśnie przez tę sieć można udostępniać informacje - trochę tak jak przez połączenia neuronowe w mózgu. Jeśli znacie grę lub serial "The Last of Us" to wiecie doskonale, o czym mowa.
A jeśli grzybnia przekazuje informacje to może też myśli? Czy więc organizmy bez mózgu mogą wykazywać oznaki inteligencji? Naukowcy z Japonii postanowili to sprawdzić. Wyniki są zaskakujące i dają mocno do myślenia. Wyniki badań opublikowane zostały w magazynie Fungal Ecology.
Więcej o niezwykłych badaniach przeczytasz na Spider's Web:
Jak myślą grzyby?
Naukowcy z Tohoku University i Nagaoka College przeprowadzili badanie mające na celu sprawdzenie, jak przekazywane są informacje przez grzybnie i jak wyglądają procesy podejmowania decyzji u grzybów. Choć może to brzmieć niewiarygodnie, ten poziom zachowań jest u nich możliwy.
Byłbyś zaskoczony, do czego zdolne są grzyby. Mają pamięć, uczą się i potrafią podejmować decyzje. Szczerze mówiąc, różnice w sposobie rozwiązywania problemów w porównaniu z ludźmi są oszałamiające
- mówi Yu Fukasawa z Uniwersytetu Tohoku.
Analizować, żeby przetrwać
Naukowcy porównują grzybnię do naturalnego komputera. Włókna grzybni tworzą skomplikowane połączenia, które przypominają synapsy w naszym mózgu. Dzięki nim grzyby mogą analizować otoczenie, reagować na zmiany i podejmować decyzje, które zwiększają ich szanse na przetrwanie.
Badacze sprawdzili jak sieć grzybni, która rozkładała stare drewno, reagowała na dwie różne sytuacje: bloki drewna umieszczone na drodze grzybni i ustawione w okręgu i w układzie krzyżowym.
Jeśli grzyby nie wykazywałyby umiejętności podejmowania decyzji, po prostu rozprzestrzeniałyby się z centralnego punktu, nie biorąc pod uwagę położenia bloków. Jak się okazało, naukowcy stali się świadkami całkiem innej sytuacji.
Zaskakujące wyniki eksperymentu
W przypadku układu krzyżowego największy stopień rozbudowania grzybni był w czterech najbardziej oddalonych blokach. Postawiono hipotezę, że wynikało to z faktu, że najbardziej oddalone bloki mogą służyć jako "placówki" dla sieci grzybni, aby wyruszyć na dalsze wyprawy żerowe.
W układzie okręgu stopień połączenia był taki sam w każdym bloku, a nowe połączenia poszukujące pokarmu, rozwijały się na zewnątrz, podczas gdy środek okręgu pozostał czysty. Zaproponowano wyjaśnienie, że sieć grzybni nie widziała korzyści w nadmiernym rozciąganiu się na obszarze już dobrze zagospodarowanym.
Zdjęcia z tego niesamowitego eksperymentu zobaczycie niżej.
Wyniki te wskazują, że sieć grzybni była w stanie przekazywać informacje o swoim otoczeniu w obrębie całej sieci i odpowiednio zmieniać kierunek wzrostu na podstawie napotkanego kształtu.
Zachowania poznawcze, takie jak uczenie się, podejmowanie decyzji, rozwiązywanie problemów i przewidywanie u organizmów bez mózgu lub ośrodkowego układu nerwowego, przyciągają coraz większą uwagę. Może to mieć zastosowanie w budowie nanorobotów, medycynie, czy odkrywaniu przestrzeni kosmicznej.
Odkrycie, że grzyby podejmują złożone decyzje, to nie tylko fascynujący fakt naukowy, ale też przypomnienie, że wszystkim formom życia na Ziemi należy się szacunek.
