Oto co potrafi Leopard 2A8. Jest najnowsza wersja słynnego niemieckiego czołgu

Leopard 2 to jeden z najsłynniejszych i najbardziej zaawansowanych czołgów podstawowych na świecie. Jest to następca czołgu Leopard 1, który powstał w latach 60. XX wieku. Leopard 2 jest produkowany od 1979 roku przez niemiecką firmę Krauss-Maffei Wegmann (KMW) i jest używany przez armie wielu krajów, w tym Polski.

W 2023 roku KMW ogłosiła, że wyprodukuje nową wersję Leoparda 2 oznaczoną jako Leopard 2A8. Będzie to pierwsza fabrycznie nowa seria czołgów dla niemieckiego wojska od 1992 roku. Pierwsze 18 egzemplarzy ma trafić do Bundeswehry w 2024 roku.

Przeczytaj także:
- Potężny Leopard 2 robi wrażenie samą swoją masywną sylwetką. 10 faktów o tym czołgu
- Czołg nie potrafi jeździć i strzelać jednocześnie? Leopard 2: sam sobie potrzymam piwo. I to dosłownie
- Czołgi żyrafy to nie sen. Takie pojazdy miały powstać naprawdę

Leopard 2A8 jest oparty na poprzedniej wersji Leoparda 2A7HU, która została zamówiona przez Węgry. W porównaniu z nią wprowadzono kilka istotnych ulepszeń technicznych i bojowych.

Najważniejszym z nich jest zastosowanie nowej wersji aktywnego systemu ochrony pojazdu (ASOP) EuroTrophy. Jest to system, który wykrywa i niszczy nadlatujące pociski przeciwpancerne, granaty przeciwpancerne lub pociski wystrzelone z innych czołgów poprzez wystrzelenie w ich kierunku specjalnych przeciwpocisków z formowanymi wybuchowo ładunkami kumulacyjnymi. Dzięki temu czołg jest lepiej chroniony przed atakami z różnych kierunków i odległości.

Niszczenie w locie pocisków zbliżających się do czołgu z prędkością 1,5 km na sekundę wymaga oczywiście zaawansowanej technologii i niezwykłej wręcz szybkości reakcji. System EuroTrophy został opracowany wspólnie przez izraelską firmę Rafael, amerykański General Dynamics Land System i niemiecki KMW. Wcześniej był montowany w postaci osobnych kontenerów mocowanych na wieży czołgu, ale w Leopardzie 2A8 jest z nią w pełni zintegrowany.

Innym ulepszeniem jest wzmocnienie opancerzenia górnych powierzchni kadłuba i wieży. Ma to poprawić ochronę przed amunicją kasetową i pociskami przeciwpancernymi atakującymi z góry. Takie rozwiązanie zostało wcześniej zastosowane w bojowych wozach piechoty Puma i armatohaubicach PzH 2000.

Leopard 2A8 ma też nową elektronikę, zwłaszcza w obszarze obserwacji otoczenia i świadomości sytuacyjnej. Obraz z kamer na podczerwień jest dostępny dla wszystkich członków załogi, co daje im więcej informacji o otoczeniu, w którym działają. Czołg ma również pomocniczą jednostkę zasilania o mocy 20 kW, która pozwala na funkcjonowanie wszystkich systemów wozu, w tym uzbrojenia, mimo wyłączonego silnika głównego.

Czołg Leopard 2A8 ważyć ma blisko 70 ton. Jest uzbrojony w dobrze znane działo gładkolufowe 120 mm w wersji L/55A1 (o długości lufy 55 kalibrów), z którego strzela amunicją programowalną. Armata jest połączona z nowym system kierowania ogniem z laserowym dalmierzem, cyfrowym komputerem balistycznym i zaawansowanymi celownikami termowizyjnymi dla dowódcy i celowniczego, który podnosi celność i szybkostrzelność czołgu. Załogę pojazdu stanowi czterech żołnierzy (dowódca, celowniczy, ładowniczy i kierowca). 

Leopard 2A8 może strzelać z nowoczesnych pocisków DM11. Amunicja programowalna DM11 to nowoczesny typ amunicji do czołgowych armat kalibru 120 mm, który może być używany do zwalczania różnych rodzajów celów. Amunicja ta ma programowalny zapalnik, który pozwala na ustawienie trybu działania pocisku w zależności od rodzaju i odległości celu. Możliwe tryby to: detonacja natychmiastowa, detonacja z opóźnieniem lub detonacja na zadanej odległości. Amunicja ta jest skuteczna przeciwko siłom żywym, umocnieniom, budynkom i lekko opancerzonym pojazdom. 

Niemcy są jednym z liderów europejskiej myśli pancernej i mają duże doświadczenie w produkcji i eksporcie czołgów. Jednak ich własna armia nie była priorytetem dla rządu przez wiele lat. W wyniku oszczędności budżetowych i redukcji liczebności wojska Niemcy sprzedali lub złomowali większość swoich czołgów Leopard 2.

W chwili obecnej Bundeswehra dysponuje około 250 czołgami Leopard 2A6 i A7, co jest niewystarczające dla zapewnienia obrony kraju i spełnienia zobowiązań sojuszniczych. Dlatego Niemcy postanowili zamówić nowe czołgi Leopard 2A8, które mają być lepiej dostosowane do współczesnego pola walki.

Nowe czołgi mają być również odpowiedzią na rosnące zagrożenie ze strony Rosji, która prowadzi agresywną politykę na wschodzie Europy i modernizuje swoje siły pancerne. Wojna na Ukrainie pokazała, że czołgi nadal odgrywają kluczową rolę w konfliktach zbrojnych i są potrzebne do odstraszania potencjalnego przeciwnika.

Leopardy 2A8 są oferowane przez KMW jako atrakcyjna alternatywa dla państw poszukujących nowych lub modernizowanych czołgów podstawowych. Firma twierdzi, że jej produkt jest lepszy niż konkurencyjne konstrukcje takie jak francuski Leclerc, brytyjski Challenger 2 czy amerykański Abrams.

Jednym z potencjalnych nabywców Leopardów 2A8 są Czechy, które chcą kupić kilkanaście (w przyszłości ponad 100) czołgów do zastąpienia swoich przestarzałych T-72M4CZ. Czechy są zainteresowane współpracą z Niemcami w zakresie obronności i chcą mieć sprzęt kompatybilny ze swoim sojusznikiem.

Innym krajem, który może być zainteresowany Leopardami 2A8 jest Hiszpania, która już posiada ponad 300 czołgów Leopard 2A4 i A6E. Hiszpania planuje modernizować swoje siły pancerne do poziomu A7 lub A8 i może skorzystać z oferty KMW.

Leopard 2 jest następcą Leoparda 1, który był pierwszym niemieckim czołgiem po II wojnie światowej. Projekt Leoparda 2 rozpoczął się w latach 70. XX wieku, kiedy to Niemcy i Stany Zjednoczone wspólnie pracowały nad nowym czołgiem MBT-70. Jednak ze względu na rosnące koszty i problemy techniczne program ten został anulowany w 1971 roku. Niemcy postanowiły kontynuować prace nad własnym czołgiem, wykorzystując doświadczenia z MBT-70 i prototypy pierwszej i drugiej generacji Leoparda 2.

Pierwsze seryjne egzemplarze Leoparda 2A0 (oznaczenie fabryczne Keiler) zostały dostarczone do Bundeswehry w 1979 roku. Od tego czasu czołg ten był wielokrotnie modernizowany i ulepszany, otrzymując kolejne oznaczenia od A1 do A7. Główne zmiany dotyczyły m.in. opancerzenia, uzbrojenia, systemów kierowania ogniem, napędu i ochrony przed bronią masowego rażenia.

W latach 90. XX wieku Leopard 2 był używany przez armię niemiecką w misjach pokojowych na Bałkanach. W XXI wieku czołgi tego typu brały udział w działaniach bojowych w Afganistanie (w barwach Holandii, Danii i Kanady) oraz na Ukrainie (w barwach Ukrainy). Obecnie Leopard 2 jest eksploatowany przez 20 krajów na świecie, a niektóre z nich licencjonowały jego produkcję lub rozwój na własnym rynku.

Główna ilustracja: czołg Leopard 2A8. Fot. Fric.matej, CC BY-SA 4.0 / Wikipedia