Satya Nadella niczym Gates i Ballmer. Nowy Microsoft z zarzutami o praktyki monopolistyczne

Microsoft pod rządami Satyi Nadelli miał być zupełnie inną firmą, niż ta powołana przez Billa Gatesa i prowadzona przez Steve’a Ballmera. Nowy prezes widział wiele korzyści w stawianiu na otwartość, transparentność i interoperacyjność – a jego wizja przez kolejne lata przynosiła konkretne korzyści.

Microsoft odzyskał wiarygodność w świecie deweloperskim, stając się jednym z największych dostawców oprogramowania open-source i niemal wzorowo prowadząc GitHuba. Office przetrwał malejące znaczenie Windowsa, dziś – będąc częścią pakietu usług Microsoft 365 – jest najpopularniejszym i najwyżej cenionym pakietem oprogramowania biurowego na każdą platformę. Microsoft stał się też jednym z głównych współtwórców Chromium, otwartoźródłowej przeglądarki, która dziś jest niemal standardem. Nawet Xbox ma się świetnie.

Konkurencja Microsoftu – Apple, Google, Facebook, Amazon – ma teraz wiele kłopotów na licznych rynkach. Na niemal każdym istotnym toczy się przeciwko nim postępowanie lub dochodzenie o praktyki monopolistyczne. Microsoft występuje w tych postępowaniach głównie jako niezależny ekspert. Firma pod względem postępowaniem zgodnie z literą prawa, a także etyki, stała się czymś nieodległym od wzoru do naśladowania. Coś jednak w pewnym momencie się zepsuło.

Tym czymś była niespodziewana wysoka popularność Slacka – usługi ułatwiającej komunikację w firmach i organizacjach. Slack zdobywał nowych klientów takim tempie, że Microsoft najpierw rozważał jego przejęcie – ostatecznie jednak wybrał skopiowanie go.

Microsoft Teams – bo tak się nazywa odpowiednik Slacka od Microsoftu – został dołączony do usługi Microsoft 365, bez dalszych opłat. Tej samej, którą firmy i organizacje wybierają z uwagi na znakomitego Office’a. Mając Teams za darmo (bo i tak już się płaci za Microsoft 365) – po co płacić za Slacka? Sam Slack skarżył się do wielu urzędów, ale bez widocznego efektu. Ostatecznie został przejęty przez Salesforce. Nadal cieszy się dość dużym wzięciem – jest jednak w ujęciu rynkowym niemal niczym w zestawieniu z Microsoft Teams.

Wygląda na to, że przypadek usługi Teams ośmielił nową kadrę menadżerską Microsoftu. Firma ostatnio miała dość dużą liczbę wpadek, które jeszcze niedawno były nie do pomyślenia. Z ostatnich przykładów warto wskazać utrudnianie przez Windows 11 zmiany domyślnej przeglądarki na inną niż Edge czy wyświetlanie w tejże przeglądarce reklam od partnerów… namawiających do wpadnięcia w długi. Wygląda na to, że cierpliwość co poniektórych się wyczerpała.

Powołane przez Nextcloud – dostawcę usług chmurowych – stowarzyszenie europejskich firm informatycznych złożyło skargę do DG-COMP (Directorate-General for Competition – urząd odpowiedzialny za chronienie konkurencyjności na terenie Unii Europejskiej). W rzeczonym stowarzyszeniu znajdują się też Tutanota, OnlyOffice, Free Software Foundation Europe, The Document Foundation, European Digital SME Alliance i wielu innych.

Skarga dotyczy pakietu usług Microsoft 365, do którego dołączają coraz to rozmaitsze produkty. To już od dawna nie jest tylko zestaw aplikacji Office. Nextcloud i jego sojusznicy zauważają, że dziś w ramach Microsoft 365 oferowany jest też Teams, OneDrive i rozmaite inne usługi. Co sprawia, że mniejsze firmy nie są w stanie konkurować z gigantem. Tak jak Slack nie był w stanie wygrać z Teams, mimo iż był względem niego co najmniej konkurencyjny. Nextcloud podparł się przy tym konkretnymi danymi: Microsoft, Google i Amazon kontrolują na dziś 66 proc. rynku usług chmurowych w Europie. Tymczasem udział europejskich firm spadł z 26 proc. do 16 proc.

Stowarzyszenie oczekuje, że władze Unii Europejskiej zakażą w ramach ochrony rynku łączenia usług w sposób, jaki czynią to Microsoft i Google. Microsoft 365 (i Google Workspace, który również jest wskazywany) miałyby być na terenie Europy nielegalne w swojej obecnej formie. Poszczególne usługi, zdaniem stowarzyszenia, powinny być oferowane osobno. Tak, by klienci mogli, dla przykładu, łączyć sobie Office’a z innym niż Teams komunikatorem firmowym i inną niż OneDrive chmurą bez sztucznego zwiększania kosztów.

Biura prasowe DG-COMP i Microsoftu na razie nie wystosowały żadnego komentarza i nie jest jasne, czy przyjęcie skargi zaowocuje śledztwem i postępowaniem sądowym. Mam jednak nadzieję, że firma Satyi Nadelli zareaguje stosownie. Nowy prezes Microsoftu wprowadził do tej korporacji powiew świeżości i zupełnie nową jakość, co wyraźnie popłaciło. Z kolosa na glinianych nogach Microsoft zamienił się w prężnie działającą korporację, która niedawno mogła się poszczycić tytułem najdroższej firmy na świecie i która cieszy się wysokim autorytetem. Głupio byłoby to zaufanie stracić.