Luka w przepisach chroniących PESEL dzieci. UODO bije na alarm
System zastrzegania numeru PESEL to dziś jedno z istotniejszych narzędzi ochrony przed kradzieżą tożsamości. Problem w tym, że nie działa w przypadku dzieci.
Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych zwrócił się do ministra cyfryzacji z wnioskiem o zmianę przepisów, które obecnie pozbawiają osoby małoletnie możliwości zabezpieczenia swoich danych.
Dzieci są coraz częściej celem kradzieży danych
Zastrzeganie numeru PESEL przez osoby dorosłe to jedno z najskuteczniejszych narzędzi zapobiegających nieautoryzowanemu zaciąganiu zobowiązań czy wyłudzeniom finansowym. Jednak jak czytamy w komunikacie UODO, obecne przepisy nie przewidują analogicznej ochrony w przypadku osób niepełnoletnich. To sytuacja, która wg Prezesa UODO Mirosław Wróblewski stoi w sprzeczności z rosnącą skalą zagrożeń i postępującą cyfryzacją życia społecznego.
Urząd otrzymuje coraz więcej sygnałów wskazujących na to, że dane dzieci mogą być wykorzystywane bez ich wiedzy ani zgody, a brak możliwości prewencyjnego zastrzeżenia numeru PESEL tylko pogłębia ten problem.
Luka prawna, którą trzeba uzupełnić
Zgodnie z obowiązującą ustawą o ewidencji ludności, tylko osoby pełnoletnie mogą składać wniosek o zastrzeżenie numeru PESEL. Chociaż opiekun prawny ma prawo wnioskować o wydanie dowodu osobistego lub paszportu dziecka, nie może zabezpieczyć jego numeru PESEL w centralnym rejestrze.
Tymczasem kodeks cywilny dopuszcza wykonywanie pewnych czynności prawnych przez osoby małoletnie. Oznacza to, że ich dane mogą być potencjalnie wykorzystywane w różnych kontekstach, także w sposób nieuprawniony. Prezes UODO podkreśla, że taki stan rzeczy jest nie tylko nielogiczny, ale też niebezpieczny.
UODO deklaruje wsparcie dla zmian legislacyjnych
Prezes Wróblewski wzywa do pilnego rozpoczęcia prac nad zmianą przepisów. Proponuje rozszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych do zastrzegania numeru PESEL o opiekunów prawnych dzieci. Jako przykład wskazuje rozwiązania zastosowane w ustawie o dokumentach paszportowych i w ustawie o dowodach osobistych, gdzie taka możliwość już istnieje. UODO zapewnia również gotowość do udzielenia wsparcia eksperckiego w toku ewentualnych prac legislacyjnych. Według prezesa urzędu, wprowadzenie proponowanej zmiany powinno być traktowane jako priorytet, zarówno ze względu na ochronę dzieci, jak i spójność systemu prawnego w zakresie danych osobowych.
Przeczytaj także:
Nie ma co ukrywać, że brak możliwości zastrzeżenia numeru PESEL dla dzieci to słabość w systemie ochrony danych w Polsce. Propozycja Prezesa UODO wydaje się więc sensowna. Teraz czas na decyzję ustawodawcy. Czy zignoruje ostrzeżenie, czy zadba o najmłodszych obywateli? Czas pokaże.
*Źródło zdjęcia wprowadzającego: FilipArtLab / Shutterstock.com
