Polskie F-35 Husarz już są. Lockheed Martin złożył piękny hołd naszej historii
F-35 w polskich barwach zaprezentowano dzisiaj w Stanach Zjednoczonych w fabryce Lockheed Martin. To pierwsze w historii samoloty typu stealth w Wojsku Polskim.
Oficjalna nazwa polskich Lockheed Martin F-35A Lightning II to Husarz. Została ona wybrana w drodze głosowania na profilach społecznościowych Sztabu Generalnego Wojska Polskiego: X i Facebooku.
Pierwszy samolot, oznaczony AZ-01, został właśnie przekazany polskiemu wojsku podczas uroczystości w Fort Worth w Teksasie w USA. Wydarzenie to stanowi kamień milowy w historii polskich sił powietrznych.
Lockheed Martin F-35A nie jest zwykłym samolotem. To latające centrum dowodzenia, zdolne do gromadzenia i analizowania ogromnych ilości danych w czasie rzeczywistym. Dzięki temu pilot otrzymuje na bieżąco informacje o sytuacji na polu walki, co pozwala mu podejmować szybsze i bardziej efektywne decyzje.
F-35 jest wyposażony w najbardziej zaawansowany zestaw czujników ze wszystkich myśliwców w historii. Wśród nich znajdują się:
- Wyświetlacz montowany w hełmie: interfejs nowej generacji zapewnia pilotom dostęp do ogromnych ilości informacji – w dzień i w nocy. Jego wirtualne możliwości pozwalają im "widzieć" przez spód kadłuba, gdy pilot patrzy pod nogi, lub bezpośrednio cel.
- Active Electronically Scanned Array Radar: Radar AN/APG-81 AESA jest najskuteczniejszy na świecie. Aktywne i pasywne tryby powietrze-powietrze i powietrze-ziemia dalekiego zasięgu pozwalają widzieć mu nie tylko to, co w powietrzu, ale także to, co na ziemi.
- Distributed Aperture System: sześć kamer na podczerwień zamontowanych wokół samolotu zbiera obrazy w czasie rzeczywistym wyświetlane w hełmie pilota F-35.
- Electro-Optical Targeting System – EOTS: System elektrooptyczny, który w sposób pasywny (bez wysyłania sygnałów i zdradzania swojej pozycji) potrafi wykryć i namierzyć ciepło samolotów, a nawet pojazdów na ziemi.
Nowy "latający komputer"
Polskie F-35 otrzymamy w konfiguracji Block 4, czyli z aktualizacją oprogramowania i komputera. F-35 jest często nazywany "latającym komputerem" ze względu na wykorzystanie w nim centralnego systemu komputerowego do kontrolowania wszystkich aspektów pracy myśliwca.
System komputerowy obsługuje w samolocie radar, elektrooptyczny system nadzoru znany jako Distributed Aperture System (DAS), interfejs pilota i awionikę, uzbrojenie, prowadzenie walki elektronicznej, a nawet silniki.
Jednak podobnie jak wszystkie komputery, możliwości obliczeniowe F-35 powoli nie nadążały za wymaganiami technicznymi, uniemożliwiając dodawanie nowszych, bardziej wymagających funkcji.
Dlatego F-35 dla Polski wyposażone będą w upgrady sprzętu i software oznaczone jako Block 4 i Technology Refresh 3.
Więcej o samolotach F-35 i ich możliwościach przeczytasz na Spider`s Web:
TR-3 zastępuje starsze oprogramowanie z lat 2000. To poważna aktualizacja, która obejmuje zastąpienie głównego procesora samolotu (przetwarzającego dane dla każdej misji), nową wersją, która ma 16 razy większą moc obliczeniową i 4,5 razy większą pamięć. TR-3 zastępuje także system pamięci samolotu nową wersją, która może przechowywać 20 razy więcej danych.
Block 4 to w dużej mierze aktualizacja oprogramowania, mająca działać na nowym TR-3, która wprowadzi 53 ulepszenia do odrzutowca. Jedyne oczekiwane modyfikacje sprzętu będą dotyczyć komory uzbrojenia, aby fizycznie pomieścić nowe jego rodzaje oraz nowego sprzętu chłodzącego, zaprojektowanego tak, aby zapobiec przegrzaniu systemu komputerowego.
W rezultacie F-35 nie zmieni swojego wyglądu zewnętrznego – co negatywnie wpłynęłoby na jego starannie opracowanych możliwości stealth.
Technologia stealth nie czyni F-35 niewidzialnym, ale znacznie komplikuje zdolność przeciwnika do zlokalizowania i namierzenia tego odrzutowca. Wyrównane krawędzie, zmniejszona sygnatura silnika, wbudowane czujniki oraz przenoszenie uzbrojenia i paliwa w wewnętrznych komorach – wszystko to składa się na funkcję stealth F-35.
Wyświetlacz jak w Tesli
Prawdopodobnie najbardziej widocznym ulepszeniem dla pilotów jest panoramiczny wyświetlacz w kokpicie – Electronics Unit. Podobnie jak Tesla lub inny luksusowy samochód elektryczny, F-35 jest wyposażony w wyświetlacz LCD o wymiarach 8 na 20 cali, zapewniający pilotowi dostęp do kluczowych danych i elementów w trakcie lotu.
Ten panoramiczny wyświetlacz w kokpicie jest wyposażony w ekran dotykowy, który według doniesień będzie funkcjonował nawet mimo uszkodzenia typu przebicie czy pęknięcie. PCD-EU to aktualizacja sprzętowa wyświetlacza, która zwiększa jego moc przetwarzania ośmiokrotnie i pamięć 12 razy.
F-35 dla Polski
Dostawy samolotów F-35A dla Polski zostaną zrealizowane w latach 2024-2030. Pierwsze 6 samolotów czasowo zostanie rozmieszczonych w latach 2024-2025 w bazie Ebbing Air National Guard w stanie Arkansas, gdzie polski personel przechodzić będzie intensywne szkolenie. Przylot pierwszych samolotów do kraju przewidywany jest na przełomie roku 2025/26.
F-35A będą przeznaczone dla dwóch eskadr. Pierwsza z nich stacjonować będzie w 32 Bazie Lotnictwa Taktycznego w Łasku, druga w 21 Bazie Lotnictwa Taktycznego w Świdwinie.
F-35 operują obecnie z 32 baz na całym świecie. Do tej pory Lockheed Martin dostarczył ponad 1000 F-35, przeszkolił ponad 2540 pilotów i 16 690 mechaników, a flota F-35 przekroczyła 889 000 łącznych godzin lotu.
