REKLAMA

Najszybszy samolot świata to prawdziwy demon prędkości. Nawet wygląd budzi niepokój

Jaki jest najszybszy samolot na świecie? Jeśli myślicie, że to jakaś nowoczesna maszyna to jesteście w błędzie. Rekord prędkości dla samolotu, który sam potrafi wystartować i wylądować na lotnisku został pobity niemal 50 temu przez Lockheed SR-71 Blackbird, który przebywa już na zasłużonej emeryturze.

14.10.2023 05.18
Najszybszy samolot świata
REKLAMA

Najszybszy samolot świata mógł latać z prędkością ponad trzy razy większą niż dźwięk i docierał na wysokość ponad 25 km, gdzie powietrze jest tak rzadkie, że zwykłe silniki odrzutowe nie mogą działać. Samolot ten był tajną bronią amerykańskiego wywiadu i nigdy nie został zestrzelony przez żadnego przeciwnika. Oto Lockheed SR-71 Blackbird, najszybszy samolot na świecie, który, zanim trafił do muzeum, pobił wszelkie możliwe rekordy.

REKLAMA
Lockheed SR -71B Blackbird

Co to jest prędkość dźwięku?

Zanim przejdziemy do najszybszego samolotu na świecie, musimy wyjaśnić, co to jest prędkość dźwięku i dlaczego jest ona tak ważna dla lotnictwa. Prędkość dźwięku to prędkość, z jaką rozchodzą się fale dźwiękowe w ośrodku, takim jak powietrze, woda czy metal. Prędkość ta zależy od temperatury, ciśnienia i gęstości ośrodka. W powietrzu na poziomie morza i przy temperaturze 20 stopni Celsjusza prędkość dźwięku wynosi około 343 m/s, czyli około 1235 km/h. W miarę wzrostu wysokości i spadku temperatury prędkość ta maleje.

Więcej ciekawych wiadomości dotyczących samolotów znajdziesz na Spider`s Web:

Przekroczenie prędkości dźwięku oznacza, że samolot porusza się szybciej niż fale dźwiękowe przez niego wytwarzane. Wtedy dochodzi do zjawiska zwanego falą uderzeniową lub gromem dźwiękowym. Jest to gwałtowne zwiększenie ciśnienia i głośności dźwięku w miejscu, gdzie fale dźwiękowe zbierają się w jednym punkcie. Fala uderzeniowa może być słyszana przez ludzi i zwierzęta na ziemi jako głośny trzask lub huk.

Przekroczenie prędkości dźwięku nie jest łatwe, ponieważ wymaga dużej mocy silnika i specjalnej konstrukcji kadłuba i skrzydeł. Samolot musi być w stanie wytrzymać duże siły, które działają na niego podczas lotu naddźwiękowego. Dlatego też tylko nieliczne samoloty są w stanie osiągnąć takie prędkości.

Jak mierzy się prędkość samolotu?

Prędkość samolotu można mierzyć na różne sposoby, w zależności od tego, co chcemy porównać. Najczęściej używanymi jednostkami są:

  • Mach - liczba bezwymiarowa określająca stosunek prędkości samolotu do prędkości dźwięku w danym ośrodku. Na przykład Mach 1 oznacza lot z prędkością równą prędkości dźwięku, a Mach 2 oznacza lot z prędkością dwukrotnie większą niż prędkość dźwięku.
  • Kilometry na godzinę (km/h) - jednostka określająca liczbę kilometrów pokonanych przez samolot w ciągu jednej godziny. Jest to jednostka używana do określania prędkości samolotów na niskich wysokościach i w pobliżu lotnisk.
  • Węzeł (kt) - jednostka określająca liczbę mil morskich pokonanych przez samolot w ciągu jednej godziny. Mila morska to odległość równa 1852 metrom. Jest to jednostka używana do określania prędkości samolotów na dużych wysokościach i na długich dystansach.

Jakie są rodzaje samolotów według prędkości?

Samoloty można podzielić na kilka rodzajów według prędkości, jaką są w stanie osiągnąć. Są to:

  • Samoloty poddźwiękowe - samoloty, które nie są w stanie przekroczyć prędkości dźwięku. Większość samolotów pasażerskich i transportowych należy do tej kategorii. Przykładem może być Boeing 737, który osiąga maksymalną prędkość około 950 km/h, czyli około 0,8 Macha.
  • Samoloty naddźwiękowe - samoloty, które są w stanie przekroczyć prędkość dźwięku, ale nie więcej niż pięciokrotnie. Do tej kategorii należą niektóre samoloty wojskowe, głównie myśliwce i maszyny eksperymentalne.
  • Samoloty hipersoniczne - samoloty, które są w stanie przekroczyć pięciokrotnie prędkość dźwięku. Do tej kategorii należą tylko nieliczne samoloty bezzałogowe i rakietowe.

Jaki jest najszybszy samolot świata?

Najszybszy samolot na świecie to Lockheed SR-71 Blackbird. Jest on obecnym oficjalnym rekordzistą w kategorii załogowego samolotu odrzutowego, który jest w stanie samodzielnie startować i lądować na konwencjonalnych pasach startowych. Jak szybko leciał Blackbird? Maszyna o numerze 61-7958 rozwinęła prędkość 3530 km/h (2190 mil/h). Ten oficjalny rekord został ustanowiony 28 lipca 1976 r. przez Eldona W. Joersza i George'a T. Morgana Jr. w pobliżu bazy sił powietrznych Beale w Kalifornii. 

Nieoficjalny rekord ustanowił pilot SR-71 Brian Shul, który w swoich wspomnieniach twierdził, że 15 kwietnia 1986 r. przeleciał nad Libią z prędkością 4287 km/h, aby uniknąć pocisku przeciwlotniczego. 

SR-71 jest także rekordzistą w locie z Nowego Jorku do Londynu. To odległość 5570,79 km. Samolot pokonał ten dystans ze średnią prędkością 2908,027 km/h włączając hamowanie w celu tankowania w locie. SR-71 pokonał trasę w czasie 1 godzina 54 minut i 56,4 sekundy. Akcja miała miejsce 1 września 1974 r., gdy pilotowali go pilot USAF James V. Sullivan i Noel F. Widdifield, oficer systemów rozpoznawczych (RSO). Dla porównania najlepszy komercyjny czas lotu Concorde'a wyniósł 2 godziny 52 minuty, a Boeing 747 średnio 6 godzin 15 minut.

Tankowanie SR-71 z KC-135Q Stratotanker podczas lotu w 1983 r.

Najszybszy samolot świata - Lockheed SR-71 Blackbird

Lockheed SR-71 Blackbird to legendarny amerykański samolot rozpoznawczy o napędzie odrzutowym, który był w służbie od 1966 do 1998 r. Samolot był zaprojektowany tak, aby unikać wykrycia przez radary i latać na bardzo dużych wysokościach i prędkościach. Jego charakterystycznym elementem była czarna farba, która miała zmniejszać odbicie fal elektromagnetycznych i odprowadzać ciepło.

SR-71 był samolotem dwumiejscowym, w którym pilot zajmował przednią kabinę, a operator systemów rozpoznawczych (RSO) tylną. Samolot był wyposażony w zaawansowaną aparaturę elektroniczną, która umożliwiała zbieranie danych z różnych źródeł, takich jak anteny radiowe, radar czy kamera fotograficzna. Samolot nie miał żadnego uzbrojenia, a jego główną obroną przed zagrożeniami była jego niesamowita prędkość i wysokość lotu.

Blackbird ustanowił wiele rekordów świata, w tym najdłuższy lot bez lądowania (15 godzin i 17 minut), najwyższy lot odrzutowca (25 929 metrów) i najszybszy lot odrzutowca (3529 km/h, czyli 3,3 Macha). Samolot był używany do wykonywania misji szpiegowskich nad Związkiem Radzieckim, Chinami, Wietnamem i innymi krajami. Samolot nigdy nie został zestrzelony przez wroga, chociaż był wielokrotnie atakowany przez rakiety ziemia-powietrze.

Najszybszy samolot na świecie - tajemnica sukcesu

SR-71 Blackbird osiągał taką prędkość dzięki swoim specjalnym silnikom odrzutowym Pratt-Whitney JT11D-20B (J58). Silniki J58 były bardzo wydajne przy prędkościach powyżej Mach 3. Przy prędkości Mach 3,2 silnik wytwarzał ciąg 34 kN, co było wystarczające do napędzania samolotu SR-71 Blackbird o masie 24 000 kg. Silniki J58 były również bardzo trwałe. Mogły pracować bez przerwy przez wiele godzin, nawet przy bardzo wysokich temperaturach i ciśnieniach.

SR-71 Blackbird był eksploatowany przez CIA, NASA oraz USAF od 1966 do 1998 r. W tym czasie zbudowano łącznie 32 egzemplarze samolotu, z czego 12 zostało utraconych w wypadkach, ale żaden nie został zestrzelony przez przeciwnika. Samolot ustanowił wiele rekordów prędkości i wysokości lotu, które nie zostały pobite do dziś. Samolot został wycofany ze służby głównie z powodów politycznych i finansowych, a także z powodu rozwoju technologii satelitarnych i bezzałogowych.

Inne ważne rekordy prędkości w powietrzu

Najszybszy ręcznie sterowany lot w atmosferze miał miejsce podczas ponownego wejścia w atmosferę misji STS-2 promu kosmicznego Columbia 14 listopada 1981 r. Za sterami siedział Joe H. Engle, który pilotował maszyną pędzącą z prędkością 28 tys. km/h.

Najszybszym samolotem rakietowym, który startuje w powietrzu po odczepieniu z bombowca, lub maszyny transportowej, pozostaje X-15. Rekord prędkości na tej maszynie został pobity 3 października 1967 r. przez pilota Williama „Pete’a” Knighta. Rozwinął on wówczas prędkość 6,7 Macha, czyli 7274 km/h (2021 m/s). Jest to oficjalny rekord świata w zakresie najwyższej prędkości, jaką kiedykolwiek zarejestrował załogowy samolot z napędem, i który pozostaje niepobity do dzisiaj.

X-15

Najszybszy samolot pasażerski na regularnej trasie to wycofany już Concorde, który leciał 7 lutego 1996 r. z prędkością 2010 km/h. Rekord ustanowił Kapitan Leslie Scott.

Najwyższą prędkość kiedykolwiek zarejestrowaną dla samolotu z silnikiem tłokowym (choć nie w locie poziomym) było 0,96 Macha (1110 km/h) podczas awaryjnego nurkowania podczas lotów szpiegowskich nad Chinami. Taką prędkość rozwinął Supermarine Spitfire PR.XIX w 5 lutego 1952 r. pilotowany przez Edwarda Powlesa.

Najszybciej lecącym człowiekiem i lecącym dosłownie, bo po wyskoczeniu z balonu i przed otwarciem spadochronu jest Felix Baumgartner. Swojego czynu dokonał on 14 października 2012 r. Śmiałek leciał wówczas ku ziemi z prędkością 1358 km/h.

REKLAMA

Te maszyny i ci ludzie pokazują, jak daleko zaszła ludzka technologia, inżynieria i odwaga. Nie wiadomo, czy kiedykolwiek powstaną samoloty szybsze od tych, które opisaliśmy, ale na pewno będą one stanowić inspirację dla przyszłych pokoleń lotników i konstruktorów.

SR-71 Blackbird jest natomiast wciąż uważany za jeden z najbardziej zaawansowanych i legendarnych samolotów w historii lotnictwa. Jego osiągi i możliwości budzą podziw i szacunek do dziś. Samolot jest eksponowany w kilku muzeach lotnictwa na świecie, gdzie można go podziwiać z bliska. Samolot jest również inspiracją dla wielu filmów, książek i gier. SR-71 Blackbird to najszybszy samolot na świecie, który zapisał się złotymi zgłoskami w historii lotnictwa.

REKLAMA
Najnowsze
Zobacz komentarze
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA