Głos tej kobiety wojskowi piloci po prostu uwielbiają. Brzmi surowo i rozkazująco
W najtrudniejszych momentach piloci wojskowi mogą liczyć na nietypową pomoc, która pomaga uniknąć im katastrofy. To głos kobiety, która podpowiada im co powinni zrobić. Oczywiście pilotów nie ostrzega żywy człowiek, lecz nagrany wcześniej głos, pieszczotliwie nazywany Marudząca Beatka.
W nowoczesnych samolotach myśliwskich piloci korzystają z dźwiękowego systemu ostrzegania, który informuje ich o niebezpieczeństwach i podpowiada jak powinni zareagować. Jest to szczególnie przydatne gdy w czasie walki pilot jest przeciążony informacjami.
System ostrzegania głosowego (voice warning system) jest wbudowany w niektóre modele samolotów. Ten system jest często nazywany przez pilotów i załogę Bitchin’ Betty, co można przetłumaczyć jako Marudząca Beatka. To żargonowe określenie, które wyraża zarówno irytację, jak i szacunek dla tego syntetycznego głosu, który może uratować życie.
System ostrzegania głosowego to system zaprojektowany tak, aby zwracać uwagę załogi samolotu na zbliżające się zagrożenia bezpieczeństwa. Głos, który się odzywa, może być męski lub żeński, w zależności od systemu i preferencji pilota. Jeśli głos jest męski, to czasem nazywa się go Barking Bob, czyli Szczekający Bob. W Wielkiej Brytanii używa się też określenia Nagging Nora, czyli Zrzędząca Nora. W Nowej Zelandii natomiast mówi się o Hank the Yank, czyli Hanku z Ameryki. W rosyjskich samolotach głos systemu nazywany jest Nadia.
System ostrzegania głosowego wydaje komunikaty i instrukcje w sytuacjach krytycznych. Zwykle są one poprzedzone dźwiękiem zwracającym uwagę, a następnie jednym lub kilkoma poleceniami werbalnymi dla pilota lub załogi. Być może najbardziej znanym przykładem, który pojawia się w wielu grach i filmach, jest komenda “Pull up! Pull up!”, czyli “Podnieś nos! Podnieś nos!”. Inne częste ostrzeżenia to “Terrain, terrain”, czyli “Teren, teren”, “Windshear! Windshear!”, czyli “Przeciągnięcie! Przeciągnięcie!”, lub “Traffic! Traffic!”, czyli “Ruch! Ruch!”. Mogą one być uzupełnione krótkimi wskazówkami dla pilota, jak rozwiązać problem. Komend takich posłuchać możesz na wideo niżej.
Głos kobiety najbardziej zwraca uwagę
Wczesne badania osób pilotujących samoloty wykazały, że głosy kobiet były bardziej autorytatywne dla męskich pilotów i członków załogi i zwiększały prawdopodobieństwo, że przyciągną ich uwagę. Wiele z tych badań opierało się na doświadczeniach pilotów, szczególnie w sytuacjach bojowych, kiedy piloci byli prowadzeni przez kontrolerki ruchu lotniczego. Zgaszali oni wtedy, że są w stanie najłatwiej wychwycić kobiecy głos pośród zamieszania w radiu.
Istnieją dwa znane systemy, które wykorzystują ostrzeżenia głosowe i które są obecne w większości samolotów komercyjnych i wojskowych: TCAS (traffic collision avoidance system), czyli system zapobiegania kolizjom powietrznym i TAWS/EGPWS (terrain avoidance warning system/ enhanced ground proximity warning system), czyli system ostrzegania przed terenem/ ulepszony system ostrzegania o zbliżaniu się do ziemi. Oba systemy są zintegrowane tak, aby nie dawać sprzecznych rad, na przykład polecenia “Descend! Descend!”, czyli “Zejdź! Zejdź!”, gdy samolot jest już blisko ziemi.
Głosy prawdziwych ludzi
Skąd się biorą te głosy? Czy są to nagrania prawdziwych ludzi? Czy są to sztucznie wygenerowane dźwięki? Odpowiedź brzmi: zależy. Niektóre głosy są nagrywane przez profesjonalnych lektorów lub lektorki, którzy mają odpowiedni ton i dykcję. Inne są tworzone przez syntezatory mowy lub programy komputerowe. Niektóre głosy są przenoszone z poprzednich modeli samolotów lub pochodzą z innych źródeł.
Na przykład głos Bitchin’ Betty w samolocie F/A-18 Super Hornet należy do Leslie Shook, która była producentką mediów dla Boeinga. Gdy nagrywano komunikaty dla tego samolotu, wynajęta lektorka nie spełniała oczekiwań. Shook pokazywała jej, jak powinna mówić, a jej szef usłyszał ją i zdecydował, że to ona będzie głosem systemu ostrzegania. Shook nagrała ponad 300 komunikatów dla F/A-18 i przez ponad 20 lat była obecna na każdym jego locie. W 2016 r. przeszła na emeryturę i pożegnała się z samolotami, którym służyła swoim głosem.
Niesamowite wideo z próbkami głosu i pożegnaniem Leslie Shook podczas przejścia na emeryturę zobaczycie na niżej.
Jeden z pierwszych systemów ostrzegania głosowego został zamontowany na bombowcu Convair B-58 Hustler, który pierwszy lot odbył w 1956 r. Głosu użyczyła Joan Elms, która nazywana była przez załogi samolotów jako znana "Sexy Sally". Z kolei głos Erici Lane można usłyszeć w myśliwcach General Dynamics F-16 Fighting Falcon i śmigłowcach Boeing AH-64 Apache.
Innym przykładem jest głos Bitchin’ Betty w samolocie Eurofighter Typhoon, który należy do Kim Crow, amerykańskiej aktorki i lektorki. Crow nagrała komunikaty dla tego samolotu w latach 90. ubiegłego wieku w studiu w Londynie. Nie wiedziała jednak, że jej głos będzie używany w tym samolocie, dopóki nie otrzymała telefonu od jednego z pilotów, który chciał jej podziękować. Okazało się, że jej głos był wybrany spośród wielu innych, ponieważ był najbardziej zrozumiały i przyjemny dla ucha.
System ostrzegania głosowego to nie tylko ciekawostka technologiczna, ale także ważny element bezpieczeństwa lotniczego. Dzięki niemu piloci i załoga mogą szybko i skutecznie reagować na zagrożenia i unikać wypadków. Bitchin’ Betty i inni podobni do niej są więc nie tylko marudnymi lub szczekającymi głosami, ale także aniołami stróżami na niebie.