Najgłębsza kopalnia węgla w Polsce to KWK Budryk. Ale będzie jeszcze głębsza kopalnia

Kopalnie węgla kamiennego to nieodzowny element polskiego przemysłu i kultury. Najczęściej mówiąc o danych dotyczących kopalń, rozmawia się o zysku i wydobyciu, ale rzadko przytacza się inną imponującą wartość - głębokość. A w Polsce mamy kopalnie węgla kamiennego, które drepczą po piętach najgłębszej kopalni w Europie.

Każdy z lekcji geografii wie, że najwyżej położony szczyt w Polsce to Rysy, 2499 metry nad poziomem morza. W szkole uczono nas, że najniższym punktem na powierzchni Polski jest depresja 1,8 metra pod poziomem morza w Raczkach Elbląskich. Natomiast według Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii najniższym punktem na mapie naszego kraju jest wieś Marzęcino położona 2,04 metra pod poziomem morza. Jednak liczby te blakną w starciu z najgłębszą kopalnią węgla kamiennego w Polsce.

Znajdująca się w śląskich Ornontowicach kopalnia KWK Budryk to najgłębsza kopalnia węgla kamiennego w Polsce. Od 2015 roku długość VI szybu kopalni wynosi 1320 metrów, co obecnie stanowi rekord Polski i - jeżeli weźmiemy pod uwagę podziemne punkty na mapie kraju - jest obecnie najgłębszym punktem w Polsce.

Historia KWK Budryk sięga roku 1978, kiedy to budowa została usankcjonowana uchwałą Rady Ministrów z 15 września 1978 r. W sprawie budowy Kopalni Węgla Kamiennego "Ornontowice", natomiast zarządzeniem z 14 listopada 1978 r. utworzone zostało przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą "Kopalnia Węgla Kamiennego Budryk". Budowa kopalni rozpoczęła się jeszcze w tym samym roku.

Kopalnia swą nazwę zawdzięcza profesorowi Witoldowi Budrykowi - pierwszemu w historii Polski doktorowi górnictwa, który zasłużył się tak dla nauki jak i krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej, będąc przez krótki czas jej rektorem.

Budowa kopalni węgla kamiennego Budryk trwała przez całe lata osiemdziesiąte. W pamiętnym roku 1989 za sprawą przemian ustrojowych budowa została tymczasowo wstrzymana, a zakończenie projektu i rozpoczęcie wydobycia węgla stanęło pod znakiem zapytania. Dzięki kredytom bankowym już rok później, w roku 1990 wznowiono budowę KWK Budryk. Wtedy też dyrektorem kopalni został Jerzy Markowski, a zakład stał się samodzielną spółką akcyjną.

Finalnie budowa KWK Budryk została zakończona w 1994 roku, a w kopalni zainicjowano rozruch technologiczny. Pierwsze wydobycie węgla z kopalni węgla kamiennego Budryk miało miejsce w 1995 roku.

KWK Budryk oprócz najgłębszego szybu w Polsce oraz bycia najmłodszą kopalnią węgla kamiennego w Polsce, w historii naszego kraju zapisała się czymś jeszcze: 17 grudnia 2007 roku w kopalni węgla kamiennego Budryk rozpoczęto najdłuższy w historii powojennej Europy podziemny strajk okupacyjny. Trwający 45 dni strajk spowodowany został niepokojami górników po sprzedaży kopalni Jastrzębskiej Spółce Węglowej. Pracownicy obawiali się spadków płac i ewentualnego zamknięcia zakładu.

Strajk został zakończony 31 stycznia 2008 roku poprzez podpisanie porozumień pomiędzy strajkującymi górnikami, a JSW. Kilka dni później organizatorzy strajku zostali zwolnieni z pracy.

Rekordowa w skali kraju głębokość KWK Budryk nie dotyczy całej kopalni, a jedynie szybu VI. Jak już wcześniej powiedziano, owy szyb ma głębokość 1320 metrów. Co warto zaznaczyć, szyb VI kopalni węgla kamiennego Budryk nie był od samego początku głęboki na 1,3 kilometra. Głębokość ta jest rezultatem inwestycji "Uruchomienie poziomu 1290", w ramach której w latach 2011-2015 szyb VI pogłębiono o 286 metrów.

Pogłębienie szybu miało na celu wydobycie wysokiej jakości węgla koksowego, którego ilość w 2011 roku JSW szacowała na 159 milionów ton na poziomach 1050-1290.

Według danych z roku 2018, Budryk wyprzedza drugą najgłębszą kopalnię węgla kamiennego w Polsce o sto metrów. Bowiem wydobycie w KWK ROW Ruch Rydułtowy prowadzone jest na głębokości 1220 metrów. Na trzecim miejscu plasuje się KWK Zofiówka o głębokości 1125 metrów.

Obecnie za najgłębszą kopalnię węgla kamiennego w Europie i na świecie uważa się kopalnię Shakhterskaya w Donbasie w Ukrainie. Jej głębokość wynosi "zaledwie" 1546 metrów. Zaledwie, ponieważ swój tytuł zdobyła po tym jak Niemcy wycofały się z wydobycia węgla kamiennego. Za naszą zachodnią granicą średnia głębokość kopalni węgla kamiennego wynosiła kilometr, podczas gdy dla Polski ta średnia wynosi około 700 metrów.

Oczywiście, jak wiadomo z lekcji geografii, podziemne złoża kryją w sobie coś więcej niż węgiel. W kopalniach prowadzi się także odkrywkę surowców skalnych, kamieni szlachetnych, pół szlachetnych i ozdobnych, rud metali i innych.

Gdybyśmy nie ograniczyli się jedynie do kopalni węgla kamiennego, KWK Budryk tytuł "najgłębszej kopalni w Polsce" straci na rzecz szybu Głogów Głęboki 1 w kopalni Głogów Głęboki Przemysłowy w Kwielicach. Jest to podziemna kopalnia rudy miedzi, położona 9 kilometrów na południe od Głogowa w województwie dolnośląskim. Obecnie budowany szyb GG1 planowo ma osiągnąć głębokość 1351 metrów, wyprzedzając o 31 metrów szyb VI w KWK Budryk. Wedłyg planów ma być ukończony jeszcze w 2022 roku.

Ten artykuł ukazał się po raz pierwszy na spidersweb.pl 21.08.2022 roku