Krótki przewodnik po czołgach T-72. Sprawdź, jak rozpoznać polską wersję
T-72 to czołg podstawowy II generacji. Jeden z najbardziej rozpoznawalnych wozów bojowych. Czołg przeznaczony do ataku w wojnie manewrowej - ma małą masę, niską sylwetkę i potężne uzbrojenie zasilane automatem załadowania umożliwiającym oddanie 6-8 strzałów na minutę. Występuje w wersji dowódczej i liniowej.
T-72 został przyjęty na uzbrojenie przez Armię Radziecką w 1973 r. Przez 30 lat produkcji dokonano 14 głównych modyfikacji. O czołgu można by napisać opasłe tomisko, ale w tym tekście chcę wam pokazać jak odróżnić polskie T-72.
T-72M1R
T-72M1R to polska modyfikacja czołgu w wersji T-72M1, polegająca m.in. na montażu peryskopowego celownika termowizyjnych, pasywnych nocnych przyrządów obserwacyjnych, cyfrowego systemu łączności, cyfrowego systemu rozruchu silnika, dodatkowych koszy transportowych, nowego systemu zasilania oraz nowych zestawów gąsienic.
Najbardziej widoczny efekt modyfikacji, który łatwo pozwala odróżnić pojazdy T-72M1R, to zniknięcie reflektora podczerwieni umieszczonego na prawo od armaty. Jest to możliwe, ponieważ wymagające jego użycia aktywne systemu noktowizyjne o niewielkim zasięgu zastąpiono nowszymi, krajowymi rozwiązaniami
- podaje serwis defence24.pl.
Dowódca i kierowca otrzymali nowoczesne, polskie noktowizyjne przyrządy obserwacyjne, natomiast stanowisko działonowego wyposażane jest w kamerę termowizyjną III generacji KLW-1 Asteria.
Serwis podkreśla, że ten sam typ zastosowano m. in. w zmodernizowanych czołgach Leopard 2PL. Wszystkie elementy optoelektroniczne dostarczyła polska spółka PCO.
I to właśnie kamera termowizyjna KLW-1 Asteria jest kolejnym znakiem rozpoznawczym T-72M1R. Zamontowana jest ona w małej, okrągłej wieżyczce po lewej stronie wieży (patrząc w kierunku strzelania wozu).
Łatwo ja rozpoznać ponieważ jej wizjer jest okrągły. Zobaczcie jak to wygląda dokładnie niżej.
PT-91 Twardy
PT-91 Twardy to polski czołg podstawowy, który został opracowany w oparciu o czołg T-72M1. Zasadnicze zmiany w stosunku do pierwowzoru dotyczą nowego systemu kierowania ogniem DRAWA, oraz pancerza reaktywnego ERAWA.
Po tych dwóch elementach łatwo zidentyfikujemy PT-91 Twardy.
Wieża tego czołgu ma nieco zmienioną konstrukcję w porównaniu do pojazdu T-72M1. W najgrubszym miejscu chroni ją pancerz o grubości 280 mm. Dodatkowo tak jak w przypadku kadłuba, wieża dopancerzona jest za pomocą kostek pancerza reaktywnego ERAWA.
W pierwszych wersjach czołgu, kostki pancerza reaktywnego mocowano w większości bezpośrednio do pancerza. W wersjach późniejszych, część płytek pancerza ERAWA była mocowana na specjalnych modułach opancerzenia.
Działonowy obsługuje system kierowania ogniem DRAWA. W jego skład wchodzi komputer balistyczny, celownik dzienny PCD i nocny PCN-A (noktowizyjny) lub ELOP TES (termowizyjny) oraz dalmierz laserowy TPD-K1M i czujnik danych meteorologicznych.
Dowódca obserwuje teren naokoło czołgu przy pomocy dzienno-nocnego przyrządu obserwacyjnego POD-72. Od 2015 roku stare termowizory I generacji TES zamieniane są podczas remontów przez kamery III generacji produkcji polskiego PCO KLW-1 Asteria.
Na co więc zwrócić uwagę jeśli chcemy rozpoznać czołg PT-91 Twardy? Przede wszystkim zauważymy pancerz reaktywny ERAWA. To małe kostki, zawierające ładunek wybuchowy, które osłabiają siłę uderzenia pocisku w czołg i w ten sposób chronią załogę.
Z przodu wieży PT-91, po obu stronach lufy, pancerz ERAWA nie przylega bezpośrednio do pancerza pojazdu, ale umieszczony jest pionowo, w sześciu - siedmiu blokach po trzy kostki.
Pancerz ten ochrania przód kadłuba, czyli miejsce poniżej lufy. Tam pancerz ERAWA ułożony jest w kształcie mocno kanciastej litery V.
Po lewej stronie wieży znajduje się wieżyczka z kamerą termowizyjną. Jest ona nieco większa niż w przypadku czołgu T-72M1R i ma bardziej kwadratowy kształt.
Z boku wieży uwagę zwracają z kolei wyrzutnie granatów dymnych Tellur. Każda składa się z 12 granatów.
T-72 wyprodukowano w Polsce
Ile sztuk T-72 posiada Polska? Polska posiada 586 sztuk czołgów w wersji T-72M1 oraz T-72M1D i 232 sztuki PT-91.
Jak podaje Wikipedia, produkcję licencyjną czołgu T-72 uruchomiono w 1981 w Zakładach Mechanicznych "Bumar-Łabędy" w Gliwicach. Początkowo produkowano tam model T-72M.
W 1986 rozpoczęto produkcję wersji T-72M1. Na bazie tego wozu powstała odmiana dowódcza oznaczona jako T-72M1D. Czołgi produkowane były zarówno na potrzeby Wojska Polskiego, jak i na eksport.
Ogółem wyprodukowano 1610 pojazdów. Ze względu na trudności gospodarcze w drugiej połowie lat 80. większość wyprodukowanych czołgów T-72 przeznaczano na eksport, m.in. do Iraku, NRD (156 szt.), Iranu (104 szt. w latach 1994 – 95), na Węgry.
W 1991 r. powstał prototyp zmodernizowanego T-72M - PT-91 "Twardy", który miał mieć lepsze opancerzenie, mobilność i siłę ognia.
