Tak samo jak okno z żaluzjami chroni nas przed słońcem, tak podobny „mechanizm” znajduje się w ludzkim oku. Dowiedzieliśmy się tego dzięki badaniom rodzimych naukowców z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
Praca przedstawiająca odkrycie mechanizmu „żaluzji molekularnych” w siatkówce oka człowieka ukazała się w czasopiśmie „The Journal of Physical Chemistry”. O szczegółach informuje zaś strona lubelskiego uniwersytetu.
Jak mówi prof. Wiesław Gruszecki, lider projektu, praca jego zespołu „stworzyła unikalne możliwości badania mechanizmów molekularnych funkcjonujących w oku człowieka oraz poszukiwania odpowiedzi na pytania formułowane z perspektywy wielu dopełniających się obszarów poznawczych”.
Polscy naukowcy odkryli, że w oku człowieka znajduje się mechanizm regulacyjny, przypominający działanie okularów fotochromowych. W nich szkła automatycznie zaciemniają się lub rozjaśniają. Tak samo reaguje oko. Opisana przez badaczy cecha osłabia intensywność światła docierającego do fotoreceptorów przy wysokich natężeniach, działając w przeciwnym kierunku przy niskim poziomie oświetlenia.
Dzięki temu siatkówka jest chroniona przed fotouszkodzeniami w warunkach silnego oświetlenia. Przy tym mechanizm ułatwia „widzenie barwne oraz precyzyjne” przy stosunkowo słabym świetle. Szczególnie fascynujące w odkryciu jest to, że ochrona fotoreceptorów włącza się automatycznie, zanim jeszcze dotrze do naszej świadomości informacja o zagrożeniu.
Naukowcy z jednej strony porównują umiejętność oka do okularów fotochromowych, a z drugiej – do żaluzji montowanych na oknach
Ochrona tego właśnie obszaru realizowana jest przez barwniki ksantofilowe oraz przez mechanizm regulacyjny porównany przez badaczy do „żaluzji” otwieranych i zamykanych na poziomie molekularnym w odpowiedzi na zmiany intensywności światła. Odkrycie naukowców jest ważne choćby z tego powodu, że zauważa konieczność uwzględnienia w diecie luteiny oraz zeaksantyny – to właśnie one są „zasadniczym elementem aktywnym tych żaluzji”.
Dzięki odpowiedniej diecie możemy zagwarantować sobie to, że oczy będą skutecznie widziały zarówno przy słabym, jak i intensywnym oświetleniu przez długie lata naszego życia.
źródło zdjęcia: phavi.umcs.pl