Niezwykły zwierzak, który przeżyje wszystko, skrywa jeszcze jedną tajemnicę
Niesamowity zwierzak, jakim jest niesporczak (Tardigrada), dotychczas słynął z jednej rzeczy: niezwykłe trudno jest go zabić. Niedawno jednak odkryto jego kolejną tajemnicę.
Te niewielkie (mają maksymalnie 1,5 mm) bezkręgowce radzą sobie doskonale w najtrudniejszych warunkach. Niestraszna im temperatura zera absolutnego, lub gorąco sięgające 150 stopni Celsjusza. Nie ugną się przed promieniowaniem jonizującym silniejszym 1000-krotnie, niż jest w stanie wytrzymać jakiekolwiek inne znane nam zwierzę. Ciśnienie sięgające 6000 atmosfer? Żaden problem.
Tylko dla formalności dodam, że przeżyły w przestrzeni kosmicznej, oraz że odnaleziono osobniki przebywające od 100 lat bez wody, które po umieszczeniu w środowisku wodnym ożyły. Stan, w jakim przebywają okres niekorzystnych warunków nazywany jest kryptobiozą - życiem utajonym.
Post apokaliptyczne wizje przyszłości pełne są szczurów i karaluchów przeżywających ogromne kataklizmy - wszystko jednak wskazuje na to, że najwięcej jest w stanie wytrzymać mały, skromny niesporczak.
Zupełnie, jakby nie wystarczyło mu bycie Chuckiem Norrisem wśród bezkręgowców, niesporczak skrywał kolejnego asa w rękawie. Jak wynika z badań opublikowanych niedawno w Proceedings of the National Academy of Sciences of the USA, jego kod genetyczny jest również wyjątkowy.
Jak wiadomo, pomiędzy organizmami żywymi na Ziemi zachodzi do pewnego stopnia migracja genów. Zjawisko odpowiadające za ten fenomen to HTG - horyzontalny transfer genów. W ludzkim genomie również znajduje się tego typu materiał genetyczny - podejrzewa się, że wspomagało to rozwój zdolności adaptacyjnych organizmów.
Co to ma wspólnego z niesporczakami? Otóż okazało się, że mają one największy odsetek tego typu genów ze wszystkich zbadanych pod tym kątem organizmów. Szacuje się, że prawie jedna piąta (18%) genomu niesporczaka pochodzi od innych gatunków istot żywych. U większości gatunków jest to około jednego procenta.
W jaki sposób udało im się pozyskać aż tyle obcego materiału genetycznego? Naukowcy sformułowali hipotezę, że odpowiada za to umiejętność dehydracji i rehydracji, jaką dysponują te małe uparciuchy. Podczas ponownego nawadniania ich komórki stają się niejako otwarte na materiał genetyczny z zewnątrz.
Jak widać, nawet proste organizmy kryją fascynujące tajemnice. Ciekawe, czym jeszcze zaskoczy nas niesporczak?
