Wikipedia odpowiada Spider’s Web (oraz Tomaszowi Lisowi)

Krzysztof Machocki - z projektami Wikimedia związany od 2003 roku. W 2014 dołączył do Stowarzyszenia Wikimedia Polska, a od początku października jest jego rzecznikiem prasowym.

We wczorajszym materiale na temat biogramu Tomasza Lisa w polskiej Wikipedii pan Dawid Kosiński doniósł o notce na blogu samego zainteresowanego. Artykułowi brakuje jednak drugiej nogi, bowiem autor przedstawił sytuację tylko z jednej strony (a i sam zainteresowany nie skontaktował się jak dotąd z Wikipedią). Prosiłbym o sprostowanie kilku informacji.

Takiego związku nie ma i być nie może. Przede wszystkim Wikipedia jest encyklopedią, którą każdy może tworzyć, nie musi nikogo prosić o zgodę, a nawet zakładać konta. Oznacza to także, że za każde zdanie dodane do Wikipedii odpowiedzialny jest ten użytkownik, który je dodał. Wikipedia jest więc społecznością, a nie redakcją z redaktorem naczelnym, kolegiami, komitetem redakcyjnym i sztywną strukturą. Dlatego trudno byłoby jej całej wytoczyć proces.

To nie Wikipedia dodała bzdury na temat biografii Tomasza Lisa, tylko anonimowy internauta. I to nie Wikipedia je usunęła, a konkretny wikipedysta. Nie dlatego, że “Wikipedia wystraszyła się procesu sądowego”, a dlatego, że zwyczajnie nie spełniały zasad Wikipedii. Nie były bezstronnie opisanymi faktami popartymi godnym zaufania źródłem.

Polskojęzyczna wersja tej encyklopedii ma już przeszło 1,1 miliona haseł. To blisko dziesięciokrotnie więcej, niż szacowna encyklopedia PWN. Za utrzymanie tego ogromu wiedzy we względnym porządku odpowiada grupa zaledwie kilkuset wolontariuszy. To oni starają się, by hasła te rozwijać zgodnie z naszymi zasadami, by - zgodnie z zasadą weryfikowalności - informacje dodawane do haseł miały pokrycie w rzetelnych i sprawdzalnych źródłach. To olbrzymia praca, tym większa, że od strony technicznej do Wikipedii równie łatwo jest dodać motywowaną ideologicznie fałszywkę, co rzetelną, poprawną informację.

Nie jest jednak prawdą, że “Opisy haseł w Wikipedii tworzone są przez wszystkich zainteresowanych internautów, w miarę możliwości weryfikują je moderatorzy.”. To prawda, hasła Wikipedii tworzą wszyscy chętni - ale też wszyscy czytelnicy są jednocześnie ich redaktorami. To oni weryfikują treść haseł, ich poprawność językową i poprawne oznaczanie przypisów bibliograficznych. Są wśród nich aktywni wikipedyści, autorzy dziesiątków haseł, są też osoby, które poprawią tylko jedną literówkę. Administratorzy projektu nie mają większego wpływu na treść Wikipedii niż dowolny inny czytelnik, ich rola jest czysto techniczna.

To dzięki takiemu podejściu w długiej perspektywie wikipedystom udaje się wyłapać większość informacji niepopartych źródłami, lub niezgodnych z naszymi standardami, choć czasem zdarza się, że błędna informacja zostanie zauważona dopiero po kilku dniach. Posiadamy również dodatkowe sito w postaci tzw. wersji przejrzanych, czyli sposobu na oznaczanie przez redaktorów z większym dorobkiem poszczególnych wersji danego hasła jako niezawierających widocznych gołym okiem wandalizmów.

W przeciwieństwie do wydawnictw tradycyjnych, proces edycyjny Wikipedii trwa cały czas, a każdy czytelnik haseł tej encyklopedii może być jednocześnie jej redaktorem. Każda strona Wikipedii ma przycisk “Edytuj”, każdy może w niego kliknąć i poprawić dowolne hasło. Jeśli z jakiegoś powodu własnoręczne poprawienie błędu nie wchodzi w grę, obok każdego hasła jest też przycisk “Zgłoś błąd”, za pomocą którego w łatwy sposób można zwrócić uwagę redaktorów Wikipedii na kwestie wymagające uwagi. Jeśli i ta opcja komuś nie odpowiada, może też skontaktować się ze społecznością Wikipedii przez oficjalny adres mailowy, zostawiając wiadomość na stronie dyskusji dowolnego redaktora czy chociażby wykorzystując nasze profile w mediach społecznościowych.