Roztapiający się na Antarktydzie lód zmienia ziemską grawitację
Ziemska grawitacja nie jest, jak wiadomo, jednolita. W niektórych miejscach jest mniejsza, w niektórych większa - zależy to wielu czynników, takich jak gęstość skał w skorupie ziemskiej, spłaszczenie Ziemi wywołane ruchem obrotowym, lub strumienie wody pod powierzchnią oceanów. Dla wielu regionów powstają nawet specjalne mapy anomalii grawitacyjnych pokazujących przewidywaną i właściwą grawitację w danym punkcie.
Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) w 2009 rozpoczęła program badań ziemskiego pola grawitacyjnego o nazwie GOCE (Gravity field and steady-state Ocean Circulation Explorer).
Aż do jego zakończenia w 2013 roku, kiedy satelita zgodnie z planem spalił się w atmosferze ziemskiej, zebrano ogromną ilość informacji na tematu ziemskiego pola grawitacyjnego i ruchu strumieni wody w oceanach. Jednym z wyników pracy GOCE był tzw. model geoidy, pokazujący kolorem i odształceniami to, jak bardzo różni się grawitacja ziemska w różnych punktach globu.
Dzięki nieprzerwanej czteroletniej obserwacji mogliśmy zobaczyć również jak niektóre wydarzenia związane ze skorupą ziemską wpływają na pole grawitacyjne. Dla przykładu, dzięki temu udokumentowano zmianę w grawitacji (tzw. wyrwę grawitacyjną, lub bliznę grawitacyjną) spowodowaną japońskim trzęsieniem ziemi w 2011 roku.
Dane zebrane w czasie pracy GOCE dostarczyły naukowcom pracy na kolejne lata.
Wynik ostatniej z analiz dokonanych przez naukowców z Europejskiej Agencji Kosmicznej, pokazuje kolejne ciekawe zjawisko. Roztapianie się lodowców w rejonie antarktycznym spowodowało taką utratę masy w tej części globu, że zaobserwowano dużą zmianę pola grawitacyjnego.
Jest to kolejny dowód na globalną zmianę klimatu i jej wpływ na różne parametry ziemskiego środowiska. Jak widać, nie wpływa on jedynie na energię atmosfery i na temperaturę powietrza, ale nawet na, zdawało by się, tak niezależne od klimatu parametry jak grawitacja. Jak podaje Agencja, średnia roczna strata lodów antarktycznych wynosi około 125 kilometrów sześciennych.
* Fotografie pochodzą z Europejskiej Agencji Kosmicznej.