Dron do obrony polskiego wybrzeża. Lata nad falami i poluje na statki

Ekranoplany to konstrukcje latające, które wykorzystują tzw. efekt przypowierzchniowy (znany też jako efekt poduszki powietrznej). Poruszając się nisko nad powierzchnią wody, dosłownie kilkadziesiąt centymetrów, generują dodatkową siłę nośną dzięki różnicy ciśnień między skrzydłem a taflą wody. To przekłada się na większą wydajność, dłuższy zasięg i większy udźwig przy mniejszych gabarytach niż klasyczne samoloty.

Talay wykorzystuje ten efekt perfekcyjnie. Może latać zaledwie 30 cm nad falami, co czyni go praktycznie niewidzialnym dla radarów, w tej przestrzeni detekcja jest najtrudniejsza. Gdy zajdzie taka potrzeba, potrafi wzbić się nawet na 100 m, by zaatakować cel z góry.

Co więcej, jest odporny na warunki morskie do stanu morza 3, co oznacza, że poradzi sobie z falami dochodzącymi do 1,25 m. Dron ma działać w roju, startować z wody i pływać godzinami w oczekiwaniu na sygnał do akcji.

Talay napędzany jest przez silnik elektryczny i osiąga prędkość do 200 km/h, co czyni go nie tylko trudnym do wykrycia, ale też trudnym do przechwycenia. Przy pomocy stacji naziemnych lub dronów-retranslatorów, może być sterowany nawet z odległości do 200 km i pozostać w powietrzu aż trzy godziny.

To więcej niż wystarczająco, by przelecieć przez Bałtyk, a przy tym unikać linii radarowych i systemów obrony przeciwlotniczej.

W jego wnętrzu kryje się 30 kg głowica bojowa, przy masie całkowitej drona wynoszącej jedynie 60 kg. To oznacza, że połowa jego masy to czysta siła rażenia. Talay ma uderzać jak sztylet - precyzyjnie, niespodziewanie i głęboko.

Projektanci zakładają, że wykorzystywany będzie do ataków na okręty wojenne, kutry patrolowe, a także elementy infrastruktury portowej takie jak magazyny, czy zbiorniki.

Więcej na Spider's Web:

Zamiast głowicy wybuchowej można w nim umieścić sprzęt do obserwacji i rozpoznania. Dron obsługuje między innymi tryb „teach and repeat”, czyli wcześniej zaprogramowane, powtarzalne misje z dokładnością do wyznaczonych punktów GPS. To czyni z niego idealne narzędzie do ochrony infrastruktury krytycznej np. portów, gazociągów morskich czy platform wiertniczych.

Talay to także ewolucja w zakresie oprogramowania. Zamiast klasycznych algorytmów odpowiadających za sterowanie lotem, wykorzystano uczący się model bazujący na sztucznej inteligencji. Dzięki temu dron zachowuje większą stabilność podczas lotu na wyższych wysokościach i może szybciej reagować na zmiany warunków atmosferycznych.

Dodatkowo zoptymalizowano jego aerodynamikę, zmieniono profil skrzydeł oraz spód kadłuba, co pozwoliło zwiększyć efektywność działania w tzw. efekcie przypowierzchniowym z 25 do 40 proc. To oznacza mniej zużycia energii i więcej czasu w powietrzu.

Za opracowanie Talay odpowiada turecka firma Solid AERO, a w produkcji i integracji sprzętu pomaga im stocznia Yonca Shipyard. To nie przypadek, Talay ma operować przede wszystkim nad morzem i z morza, więc współpraca z wyspecjalizowaną stocznią jest kluczowa.

Wspólnie planują rozpoczęcie testów przedprodukcyjnych już w najbliższych miesiącach. Plan jest ambitny. Po zakończeniu testów morskich już w październiku 2026 r. ma ruszyć seryjna produkcja.

Trudno nie zauważyć, że Talay może być mocnym w nowoczesnej wojnie morskiej. W czasach, gdy coraz większą rolę odgrywają platformy bezzałogowe, a manewrowość i niska wykrywalność są kluczowe, turecki dron przypowierzchniowy zdaje się trafiać w samo sedno nowoczesnych potrzeb operacyjnych.

Nie jest duży, nie jest głośny, ale jego możliwości mogą przyćmić niejedną jednostkę za miliony dolarów. A do tego, jak zapowiadają producenci, TALAY ma być skalowalny i eksportowalny, co może oznaczać, że już wkrótce zainteresują się nim nie tylko siły zbrojne Turcji.