Kosmiczna tapeta tygodnia: lot przez układ planetarny TRAPPIST-1. Pobierz i ustaw jako tło pulpitu

Pisząc o kosmosie na przestrzeni lat, zauważyłem, że do ilustrowania nowych odkryć astronomicznych powstaje ogrom fascynujących grafik, które z jednej strony ułatwiają zrozumienie nierzadko trudnego tekstu matematyczno-fizycznego, a z drugiej niewiarygodnie pobudzają wyobraźnię. Niestety większość z nich bardzo szybko tonie w zalewie nowych informacji i nigdy już się nie pojawia. Postanowiliśmy zatem raz w tygodniu zaproponować wam jakąś ciekawą grafikę, którą możecie ustawić sobie jako tapetę na komputerze czy na telefonie, dając jej drugie życie. A przy okazji przypomnimy, co dana grafika przedstawia.

Na pierwszy raz wybraliśmy grafikę, która przedstawia fragment powierzchni jednej z planet skalistych krążących wokół czerwonego karła TRAPPIST-1. W tle widać samą gwiazdę oraz pozostałe planety układu planetarnego.

Odkryty w 2015 r. układ jest jednym z najbliższych i najciekawszych spośród dotychczas odkrytych. Odległość układu od Ziemi wynosi zaledwie 39 lat świetlnych. W centrum układu znajduje się ultrachłodny czerwony karzeł, którego temperatura to zaledwie 2559K. Gwiazda ma masę zaledwie 8 proc. masy Słońca i dziesięciokrotnie mniejszą średnicę (gwiazda jest niewiele większa od Jowisza). Pomiary wskazują, że sama gwiazda jest stosunkowo młoda i powstała ok. 500 mln lat temu. Zważając na jej niewielkie rozmiary i niską temperaturę, astronomowie przypuszczają, że gwiazda ma przed sobą nawet 12 bln lat życia. Dla porównania Słońce ma już 4,5 mld lat i będzie żyło jeszcze 6-7 mld lat. Gdy po naszym Słońcu pozostaną jedynie wspomnienia, to TRAPPIST-1 wciąż będzie znajdował się dopiero na początku swojego życia.

W 2015 r. Astronomowie z Uniwersytetu w Liege poinformowali, że udało im się odkryć trzy planety krążące wokół tej gwiazdy, z czego najodleglejsza powinna znajdować się w jej ekosferze, czyli w odległości, w której na powierzchni planety potencjalnie może istnieć woda w stanie ciekłym. W ciągu kolejnych dwóch lat, podczas bardziej szczegółowych obserwacji - ku zdumieniu wielu - udało się zidentyfikować jeszcze cztery dodatkowe planety krążące wokół tej gwiazdy. Co jeszcze ciekawsze, wszystkie te planety także są planetami skalistymi.

Ze względu na to, że w centrum układu znajduje się niewielki czerwony karzeł, wszystkie krążące wokół niego planety znajdują się dużo bliżej niego. Najbliższa planeta znajduje się zaledwie 1,6 mln km, a najdalsza 9,3 mln km od gwiazdy. Dla porównania odległość Ziemi od Słońca to 150 mln km, a nawet najbliższa Słońcu planeta - Merkury - znajduje się w odległości 58 mln km od niego.

Obecnie astronomowie zakładają, że aż cztery planety krążące wokół TRAPPIST-1 znajdują się w jej ekosferze, a więc stanowią idealne cele do dalszych badań dla planetologów oraz astrobiologów poszukujących śladów obecnego lub przeszłego życia na planetach poza Układem Słonecznym. W najbliższych latach możemy się zatem spodziewać dokładniejszych badań wszystkich planet układu.

Powyższą grafikę w wielu różnych formatach możesz pobrać na swoje urządzenia ze strony Europejskiego Obserwatorium Południowego.

Inne kosmiczne tapety tygodnia znajdziesz tutaj.