Gdybyśmy widzieli w ultrafiolecie, halo Andromedy rozciągałoby się na obszarze 3 razy większym od Wielkiego Wozu

W ramach nowego projektu badawczego Hubble zwrócił swoje zwierciadło w kierunku pobliskiej Galaktyki Andromedy, aby wykorzystując odległe kwazary stworzyć mapę halo galaktycznego. Galaktyka Andromedy znana jako M31 (Messier 31), to galaktyka spiralna podobna do naszej Drogi Mlecznej, zawierająca około biliona gwiazd (tak, biliona, nie miliarda) i oddalona od nas o zaledwie 2,5 mln lat świetlnych. Choć liczba ta wydaje się duża, to w rzeczywistości jest to najbliższa nam duża galaktyka spiralna, a w skali kosmicznej M31 znajduje się zasadniczo tuż za płotem.

Z uwagi na to, że Andromeda znajduje się tak blisko nas, zajmuje na niebie całkiem sporo miejsca. Dzięki temu naukowcom udało się znaleźć aż 43 kwazary znajdujące się znacznie dalej. To właśnie one posłużyły do stworzenia mapy halo galaktycznego galaktyki innej niż Droga Mleczna.

Kwazary to aktywne czarne dziury rozświetlające centrum galaktyk leżących w ogromnych odległościach od nas. Dzięki temu, że emitują one ogromne ilości światła i podświetlają Galaktykę w Andromedzie niejako od tyłu, naukowcy będą w stanie zbadać jak gazy tworzące halo M31 zmieniają światło pochodzące z kwazarów. W ten sposób będzie można zbadać ilość gazowego węgla, krzemu i tlenu w otoczeniu galaktyki. To dużo łatwiejszy sposób badania halo niż bezpośrednie badanie gazu.

Zważając na wiele podobieństw między Drogą Mleczną a M31, wiedza o otoczeniu tej drugiej może nam powiedzieć całkiem sporo o otoczeniu Drogi Mlecznej, które dużo trudniej jest obserwować i badać z wnętrza galaktyki.

Badacze odkryli, że samo halo galaktyki rozciąga się znacznie dalej w przestrzeni niż się spodziewali. W niektórych miejscach odległość ta sięga na 1,3 mln lat świetlnych od galaktyki, a w innych nawet na 2 mln lat świetlnych.

Gdyby nasze oczy widziały promieniowanie ultrafioletowe, to halo Galaktyki Andromedy rozciągałoby się na niebie na obszarze trzy razy większym od rozmiarów Wielkiego Wozu.

To ciekawe, bowiem oznacza to, że halo Andromedy sięga na nawet połowę odległości między nią a Drogą Mleczną. Zważając na to, że nasza galaktyka jest bardzo podobna do M31, można założyć, że halo obu galaktyk już się ze sobą stykają.

Prowadzone za pomocą Hubble'a badania wskazują, że halo galaktyki M31 jest bardziej złożone niż się wydawało. Przede wszystkim składa się ono z dwóch wyraźnych warstw: pierwsza z nich sięga na odległość do 0,5 mln lat świetlnych od galaktyki i jest dużo bardziej złożona i dynamiczna, a druga jest znacznie bardziej równomierna i gorętsza.

Lehner wraz ze współpracownikami podejrzewa, że taka budowa spowodowana jest eksplozjami supernowych w głównym dysku galaktyki, które mogły znacznie bardziej wpływać na wewnętrzne niż zewnętrzne warstwy halo.

Realizacja powyższych badań była możliwa dzięki temu, że Hubble jest w stanie obserwować kosmos w zakresie ultrafioletu, co jest już niespotykane wśród nowych teleskopów kosmicznych. Mimo to nawet Hubble jest w stanie prowadzić takie obserwacje halo tylko dla najbliższych nam galaktyk. Większość innych galaktyk nie znajduje się na tle kwazarów, którym można byłoby się przyjrzeć.

Nie przegap nowych tekstów. Obserwuj Spider's Web w Google News.