Kupowali bilet, a dostawali kary. Sąd powiedział: dość
Wchodzisz do pojazdu i masz czas na spokojny zakup biletu w aplikacji - uznał sąd. W Łodzi kontrolerzy polowali na tych, którzy nie byli pod tym względem sprinterami.
Dobiegasz do tramwaju na ostatnią chwilę. Tylko dzięki uprzejmości motorniczego drzwi nie zamykają się pod nosem. Dysząc wchodzisz do zatłoczonego pojazdu. Próbujesz dopchać się do poręczy, by nie przewrócić się podczas gwałtownego hamowania. Chwila na wyrównanie oddechu, sięgasz po telefon, odpalasz aplikację, wybierasz odpowiedni bilet i właśnie w tym momencie słyszysz prośbę o pokazanie biletów. Nawet nie tłumaczysz całej sytuacji, bo wiesz, że to na nic. Mandat już się pisze.
Taki scenariusz w Łodzi nierzadko zdarzał się naprawdę, o czym niejednokrotnie pisaliśmy na łamach Spider’s Web. Władze wypowiedziały wojnę tym, którzy kupowali bilety na ostatnią chwilę. Tłumaczono, że wiele zakupów dokonywanych jest celowo z opóźnieniem – dopiero wtedy, gdy w zasięgu wzroku pojawi się kontroler. Nowy zapis w regulaminie nakazywał zakup biletu „przed rozpoczęciem podróży, jednak najpóźniej po wejściu do pojazdu”.
Przepis budził wątpliwości właśnie z powodów takich sytuacji jak opisana na początku – czasami nie zawsze da się kupić bilet od razu „po wejściu do pojazdu”. Z kolei nabycie przed też jest problematyczne, bo czasami autobus czy tramwaj mogą stać dłużej, a czas leci i cenne minuty z biletu czasowego odpływają.
Mieszkańcy wielokrotnie skarżyli się, że zostali potraktowani przed kontrolerów niesprawiedliwie i dostawali mandat w momencie, kiedy próbowali dokonać transakcji. Ci zaś odpowiadali, że kilkanaście sekund od startu pojazdu to wystarczająco dużo czasu, by kupić bilet w aplikacji. Jeśli więc ktoś się nie wyrobił, to znaczy, że próbował oszukać miasto, przewoźnika i innych pasażerów chcąc jechać na gapę.
Zdenerwowani łodzianie założyli grupę „Poszkodowani przez MPK”
Pojawiały się tam historie takie jak te:
Dzisiejszy mój dzień to pasmo spóźnień w związku z opóźnieniami. I co... Przy kolejnej przesiadce wpadłam w drzwiach na kontrolę. Mówię z językiem wywalonym, że kupuję bilety w aplikacji. A Pan szanowny na to, że już powinnam mieć kupiony. Tłumaczę grzecznie, że ledwo zdążyłam na ten autobus, że spieszę się na spotkanie i zawsze kupuję w apce.
Sprawą zainteresowali się nawet miejscy radni, którzy podkreślali, że „pasażerowie muszą mieć racjonalny czas na skasowanie biletu, czyli dotarcie do biletomatu i automatu kasującego, a w przypadku korzystania z aplikacji na dokonanie stosownych operacji”.
Miasto reagując na te zastrzeżenia wprowadziło kolejny kontrowersyjny pomysł: cyfrowe bilety należało kasować poprzez zeskanowanie kodu QR
Niby najechanie aparatem na symbol zawieszony nad oknem nie należy do najbardziej uciążliwych czynności na świecie, jednak nie trzeba nawet jechać zatłoczonym tramwajem czy autobusem, by zdenerwować się na pomysłodawców. Pojazd rusza, a ja jedną ręką próbuję złapać się poręczy, bo drugą celuję w kod – opisywałem moje zastrzeżenia co do tej koncepcji.
Kody QR nie rozwiązały najważniejszego problemu – co, gdy dociera się do pojazdu na ostatnią chwilę, próbuje znaleźć bezpieczne miejsce i dopiero wtedy sięga się po telefon? Cały proces może trochę zająć, a dla kontrolerów to żadne usprawiedliwienie. Wbrew pozorom po wprowadzeniu tego systemu grupa „Poszkodowani przez MPK” wcale nie zaczęła świecić pustkami. Wręcz przeciwnie, historii przybywało.
Sąd po stronie pasażerów
Sześcioro pasażerów skierowało sprawę do sądu po tym, jak ich zdaniem zostali niesprawiedliwie potraktowani przez kontrolerów. Wyrok może być kluczowy nie tylko dla mieszkańców Łodzi.
Jak donosi łódzka „Wyborcza”, tylko w jednym przypadku sąd odmówił rozpoznania sprawy.
- W ocenie sądu obowiązek skasowania biletu nie następuje już w chwili wsiadania do pojazdu, ponieważ sytuacja może być dynamiczna. Ten obowiązek powstaje niezwłocznie po wejściu do pojazdu i po bezpiecznym zajęciu miejsca – ocenił sędzia Wojciech Gałamon dodając, że jeśli ktoś "rozpoczął kupowanie biletu, to nie można mu uczynić zarzutu, że ten obowiązek nie został zrealizowany".
Sędzia zwrócił uwagę, że to naturalne, że proces zakupu biletu w aplikacji trwa. Czasami trzeba zdjąć rękawiczkę, znaleźć bezpieczne miejsce, a przecież mogą dojść jeszcze problemy techniczne. Kilka sekund to czasami za mało, by dokonać zakupu.
Będziemy czekać na pisemne uzasadnienie, żeby zapoznać się ze szczegółami i móc odnieść się do poszczególnych przypadków. Warto też podkreślić, że wyrok dotyczył sytuacji sprzed wprowadzenia kodów QR. Ten nowy system wyklucza takie sporne sytuacje – przekazuje Piotr Wasiak, rzecznik MPK Łódź w rozmowie z "Wyborczą".
Problem w tym, że nie zawsze
Sam byłem świadkiem sytuacji, kiedy dopchanie się do kodu zawieszonego na oknie nie jest proste, bo w tramwaju jest dużo ludzi – a trzeba jeszcze czegoś się trzymać i namierzyć symbol. Pasażerowie na grupie informowali też o problemach technicznych, które nie były brane pod uwagę przez kontrolerów.
Czy wyrok sądu zmieni nastawianie osób sprawdzających bilety? Wydaje się, że potrzebna jest empatia. Trudno wyznaczyć jedną granicę, bo przecież może zdarzyć się tak, że minuta od wejścia to będzie za mało – telefon się zatnie, wystąpią problemy z internetem, płatność nie przejdzie. Rozumiem, że praca kontrolerów na polega na sprawdzeniu ważności biletu, jednak nie wiem, czy traktowanie każdego pasażera jako potencjalnego oszusta to dobra droga.
