Komputer przyszłości już w Polsce. Wesprze naukowców i badaczy
W Politechnice Wrocławskiej oficjalnie uruchomiono Odrę 5 – pierwszy w Polsce i w całej Europie Środkowo-Wschodniej komputer kwantowy oparty na nadprzewodzących kubitach.
Maszyna o nazwie Odra 5 została stworzona przez fińską firmę IQM Quantum Computers na bazie modelu Spark. Właśnie ogłoszono, że zakończono jej instalację we Wrocławskim Centrum Sieciowo-Superkomputerowym. 5-kubitowy system bazuje na technologii niskotemperaturowych kubitów nadprzewodzących – pracuje w temperaturze bliskiej zera absolutnego (10 mK, czyli -273,14 stopni Celsjusza). Całość została zamknięta w mierzącym 3 metry urządzeniu o wadze 1,5 tony.
Kwantowa rewolucja zaczyna się we Wrocławiu
O tym, że komputer IQM Spark zostanie uruchomiony we Wrocławiu, pisaliśmy już wcześniej na łamach naszego portalu. Władze uczelni w oficjalnym komunikacie potwierdziły, że system zostanie udostępniony polskim naukowcom, doktorantom i studentom. Uczelnia planuje stworzenie nowych specjalizacji i kierunku studiów z informatyki kwantowej, a studenci już teraz założyli koło naukowe, które od razu przyciągnęło duże zainteresowanie.
Użytkownicy Odry 5 będą mogli korzystać z takich popularnych środowisk programistycznych, jak Qiskit, z wykorzystaniem Pythona. Oprócz lokalnego dostępu do 5-kubitowej maszyny, Politechnika uzyskała również zdalny dostęp do 20-kubitowych i 50-kubitowych systemów IQM zainstalowanych w fińskim Alto.
Wydajność na najwyższym poziomie
Jak wyjaśnia prof. Wojciech Bożejko z Katedry Systemów Sterowania i Mechatroniki PWr, komputery kwantowe są nieporównywalnie wydajniejsze od klasycznych.
Jeśli mamy dwa razy więcej zwykłych komputerów, mamy dwa razy większą moc obliczeniową. Przy kubitach wystarczy dołożyć 1 kubit i mamy moc zwiększoną dwa razy. Jeżeli dołożymy 10 kubitów to mamy już 1 024 razy większą moc. Komputery kwantowe to bardzo kusząca alternatywa. Pozwalają badać problemy, z którymi do tej pory sobie nie radziliśmy. Już dziś możemy je stosować do optymalizacji transportu czy harmonogramowania pracy fabryk. – mówi Bożejko.
Uruchomienie Odry 5 to nie tylko prestiżowe wydarzenie, ale i konkretna infrastruktura dla rozwoju nowej gałęzi nauki i przemysłu. Chociaż w kontekście nauki 5 kubitów nie wydaje się zbyt dużą wartością, to w dobie rozwoju AI i kryptografii postkwantowej ogólny dostęp do sprzętu kwantowego może się okazać nieoceniony. Jeśli uda się zbudować wokół tego projektu cały ekosystem – z kadrą, studentami, grantami i partnerami przemysłowymi – Polska może stać się jednym z europejskich hubów technologii kwantowej. Czy tak będzie? Czas pokaże.
Przeczytaj także:
*Źródło zdjęcia głównego: Politechnika Wrocławska
