Zmiana czasu na zimowy 2023. Śpimy krócej czy dłużej? Kiedy zmienimy czas po raz ostatni?

Wielkimi krokami nadchodzi zmiana czasu z letniego na zimowy. Zobacz, kiedy dokładnie przestawimy zegarki i czy jest jakakolwiek szansa, że odejdziemy od tego uciążliwego obowiązku? Już wszystko wyjaśniamy.

Czy w 2023 będzie zmiana czasu na zimowy? Tak, w 2023 r. zmiana czasu z letniego na zimowy nastąpi w ostatni weekend października. Oznacza to, że o godzinie 3:00 cofniemy wskazówki zegarków o godzinę do tyłu, czyli do godziny 2:00. W ten sposób zyskamy dodatkową godzinę (tę, którą straciliśmy w marcy podczas zmiany czasu z zimowego na letni) snu lub aktywności (jeśli ktoś lubi np. grać do później nocy), w zależności od tego, jak wykorzystamy ten czas.

Zmiana czasu przeprowadzana jest na podstawie Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 4 marca 2022 r. w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach 2022-2026.

Zmiana czasu z letniego na zimowy nastąpi w nocy z soboty na niedzielę (28/29 października). Oznacza to, że tak jak w 70 krajach na świecie, przestawimy zegary z godziny 3.00 na 2.00. W tym czasie, pociągi PKP Intercity zatrzymają się na najbliższej stacji na godzinę, aby dotrzeć do celu podróży zgodnie z rozkładem. Dotyczy to 18 składów.

Na wszelkie pytania podróżnych dotyczące kursowania pociągów PKP Intercity, odpowiadać będą konsultanci infolinii pod numerem telefonu +48 22 391 97 57. Infolinia PKP Intercity czynna jest przez całą dobę, siedem dni w tygodniu. Informacjami służyć będą także drużyny konduktorskie pracujące tej nocy. Pełny wykaz pociągów, które będą zatrzymane znajdziesz tutaj.

Zmiana czasu ma na celu lepsze dostosowanie naszego trybu życia do cyklu światła dziennego. W ten sposób chcemy zaoszczędzić energię elektryczną, która jest potrzebna do oświetlenia pomieszczeń i ulic, gdy zapada zmrok. Zmiana czasu ma również wpływ na nasze zdrowie, samopoczucie i bezpieczeństwo.

Pierwszym pomysłodawcą zmiany czasu był amerykański polityk i wynalazca Benjamin Franklin, który w 1784 r. napisał artykuł, w którym sugerował, że zimą ludzie powinni chodzić spać i wstawać wcześniej, aby zaoszczędzić na świecach. Jego propozycja nie została jednak potraktowana poważnie. Dopiero ponad sto lat później, brytyjski budowniczy William Willett zaproponował, aby w okresie letnim przesuwać zegarki o 80 minut do przodu, co miało poprawić jakość życia i zmniejszyć zużycie energii. Jego pomysł również nie spotkał się z entuzjazmem.

Współczesny pomysł na zmianę czasu narodził się w XIX wieku i zyskał popularność w różnych częściach świata. Pomysłodawcą był George Vernon Hudson, nowozelandzki entomolog, który w 1895 roku zaproponował przesunięcie czasu o godzinę na wiosnę i z powrotem na zimę.

Więcej ciekawych artykułów o niezwykłych wynalazkach znajdziesz na Spider`s Web:

Pierwszym krajem, który wprowadził zmianę czasu w praktyce, były Niemcy. W 1916 r., podczas I wojny światowej, niemiecki rząd zdecydował się na przesunięcie zegarów o godzinę do przodu, aby zaoszczędzić paliwo potrzebne do produkcji amunicji i broni.

Wkrótce po nich podobnie postąpiły inne kraje europejskie, w tym Wielka Brytania i Francja. W Stanach Zjednoczonych zmiana czasu została wprowadzona w 1918 r., również ze względów wojennych. Po zakończeniu wojny jednak wiele krajów zrezygnowało ze zmiany czasu lub stosowało ją nieregularnie.

Zmiana czasu w Polsce ma długą i burzliwą historię, która zaczęła się w okresie międzywojennym. W 1919 r., po odzyskaniu niepodległości, Polska wprowadziła czas środkowoeuropejski (CET), który był o godzinę do przodu od czasu uniwersalnego (UTC). W tym samym roku, po raz pierwszy zastosowano również czas letni, który polegał na przesunięciu zegarów o godzinę do przodu w ostatnią niedzielę kwietnia i cofnięciu ich o godzinę do tyłu w ostatnią niedzielę października. Zmiana czasu miała na celu lepsze wykorzystanie światła dziennego i oszczędność energii. Zmiana czasu obowiązywała w Polsce do 1922 r., kiedy to została zniesiona.

W czasie II wojny światowej zmiana czasu została ponownie wprowadzona przez okupantów niemieckich, którzy dostosowali czas polski do czasu niemieckiego. W 1940 r. Niemcy wprowadzili tzw. czas podwójnie letni, który polegał na przesunięciu zegarów o dwie godziny do przodu w stosunku do czasu zimowego. W ten sposób Polska znalazła się w strefie czasowej UTC+2. Po zakończeniu wojny, Polska powróciła do czasu środkowoeuropejskiego i ponownie stosowała zmianę czasu na letni i zimowy w latach 1946-1949.

Po kilku latach przerwy, zmiana czasu została przywrócona w Polsce w 1957 r., jednak nie była ona zsynchronizowana z innymi krajami europejskimi. W latach 1957-1964, Polska wprowadzała czas letni w ostatnią niedzielę kwietnia i kończyła go w ostatnią niedzielę września. W latach 1961-1964, zmiana czasu była jeszcze bardziej skomplikowana, gdyż dodatkowo przesuwano zegarki o pół godziny do przodu lub do tyłu w pierwszą niedzielę stycznia i lipca. W 1964 r., zmiana czasu została zniesiona i Polska utrzymywała stały czas środkowoeuropejski przez kolejne 13 lat.

W 1977 r. zmiana czasu została ponownie wprowadzona w Polsce i tym razem była ona zgodna z innymi krajami europejskimi. Od tego roku, Polska wprowadza czas letni w ostatnią niedzielę marca i kończy go w ostatnią niedzielę października. Zmiana czasu obowiązuje w Polsce nieprzerwanie do dziś, chociaż od kilku lat trwa dyskusja nad jej zniesieniem.

Zmiana czasu na zimowy i letni miała swoje korzenie w oszczędności energii elektrycznej. Przesunięcie zegarów o godzinę miało na celu dostosowanie aktywności ludzi do naturalnego oświetlenia, co miało ograniczyć zużycie energii w okresie, gdy dni są dłuższe. Jednak dzisiaj, w dobie technologii i oszczędzania energii na inne sposoby, pierwotny cel zmiany czasu traci na znaczeniu.

Obecnie głównym argumentem za zmianą czasu jest dostosowanie go do potrzeb społeczeństwa. W okresie letnim dłuższe wieczory pozwalają na korzystanie z czasu po pracy i szkole, a w okresie zimowym, zmiana czasu ma pomóc w lepszym wykorzystaniu naturalnego światła dziennego.

Zmiana czasu jest obecnie wprowadzana we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Jednak od kilku lat trwa dyskusja nad zniesieniem tej praktyki lub pozostawieniem wyboru poszczególnym państwom członkowskim. W 2018 r. Komisja Europejska przeprowadziła konsultacje społeczne na ten temat, w których udział wzięło ponad 4 miliony obywateli UE. Większość z nich (84 proc.) opowiedziała się za zniesieniem zmiany czasu.

W 2019 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję wzywającą do zniesienia zmiany czasu już od 2021 r. Zgodnie z propozycją PE, każde państwo członkowskie miałoby samodzielnie zdecydować, czy chce stosować czas letni, czy zimowy przez cały rok. Jednak ostatecznie decyzja ta nie jeszcze nie zapadła, gdyż wymaga zgody Rady Unii Europejskiej, w której zasiadają przedstawiciele rządów krajów członkowskich. Ponadto konieczne jest przygotowanie i wdrożenie odpowiednich przepisów prawnych i technicznych, co może potrwać kilka lat.

W związku z tym, na razie nie wiadomo, kiedy i czy w ogóle zmiana czasu zostanie zniesiona w Polsce i UE. Wszystko zależy od tego, czy państwa członkowskie dojdą do porozumienia i czy będą gotowe na tę zmianę. Dlatego na razie musimy się przygotować na kolejne przestawianie zegarków.

Zmiana czasu nie jest zjawiskiem powszechnym na świecie. Obecnie stosuje się ją w około 70 krajach, głównie w Europie i Ameryce Północnej. W innych regionach świata zmiana czasu jest rzadkością lub nie występuje wcale. W Stanach Zjednoczonych zmiana czasu obowiązuje w większości stanów, z wyjątkiem Arizony i Hawajów. Jednak niektóre stany, np. Kalifornia i Floryda, planują zrezygnować ze zmiany czasu lub utrzymać czas letni przez cały rok.

W Kanadzie zmiana czasu obowiązuje również w większości prowincji, z wyjątkiem Saskatchewan i części Quebecu. Podobnie jak w USA, niektóre prowincje rozważają zniesienie zmiany czasu lub utrzymanie czasu letniego przez cały rok.

W Ameryce Południowej zmiana czasu obowiązuje tylko w Chile i części Brazylii. W innych krajach tego kontynentu nie ma zmiany czasu lub została ona zniesiona w ostatnich latach. W Azji zmiana czasu obowiązuje tylko w Iranie, Izraelu, Jordanii, Libanie, Mongolii, Palestynie i Turcji. W innych krajach azjatyckich nie ma zmiany czasu lub została ona zniesiona w ostatnich latach. W Afryce zmiana czasu obowiązuje tylko w Maroku i Namibii. W innych krajach afrykańskich nie ma zmiany czasu lub została ona zniesiona w ostatnich latach.

W Australii zmiana czasu obowiązuje tylko w części stanów: Nowa Południowa Walia, Tasmania, Australia Południowa i Wiktoria. W innych stanach australijskich nie ma zmiany czasu lub została ona zniesiona w ostatnich latach. W Oceanii zmiana czasu obowiązuje tylko w Nowej Zelandii i na Fidżi. W innych krajach oceanicznych nie ma zmiany czasu lub została ona zniesiona w ostatnich latach.