Echelon - ten program szpiegowski podsłuchuje cały świat. Tajny program globalnej inwigilacji
Każda twoja rozmowa telefoniczna, e-mail, wiadomość tekstowa lub transmisja danych może być podsłuchana i zanalizowana przez tajny system wywiadu elektronicznego. Takim systemem jest Echelon, który działa od ponad 50 lat i jest wspólnym projektem pięciu państw: Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Kanady, Australii i Nowej Zelandii. Mało jest na świecie systemów, które budzą podobne emocje.
W świecie pełnym zaawansowanej technologii, niezwykłych osiągnięć i nieznanych tajemnic, istnieje pewien program, który przenika naszą codzienność. Nazywa się Echelon. Jeżeli myślisz, że to kolejna fikcyjna opowieść rodem z filmu sensacyjnego, to jesteś w błędzie. Echelon to rzeczywistość, program, który wzbudza kontrowersje i prowokuje do zadawania pytań.
Działanie Echelon opiera się na sieci stacji nasłuchowych, rozlokowanych na całym globie. Stacje te są w stanie przechwycić sygnały komunikacyjne, które następnie są przekazywane do centralnych punktów przetwarzania danych. W tych ośrodkach specjalnie zaprojektowane komputery analizują, filtrują i kategoryzują informacje, aby wychwycić konkretne słowa kluczowe i frazy, które mogą wskazywać na działalność terrorystyczną, przestępczą czy zagrożenia dla bezpieczeństwa narodowego.
Przeczytaj także:
- 30 lat temu przewidział, jak będą inwigilować nas w internecie. Zniknął, gdy jego prognozy się sprawdziły
- W Europie będzie jak w Chinach? Europosłowie chcą ułatwić inwigilowanie obywateli
- Czy na pewno doszło do inwigilacji Pegasusem? „Jesteśmy pewni wyników” – zapewnia ekspert Citizen Lab
Aby zrozumieć, czym jest Echelon, musimy cofnąć się do lat 60. XX wieku. Wtedy to Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Kanada, Australia i Nowa Zelandia, nazywane również "The Five Eyes" (Pięć Oczu), podjęły decyzję o wspólnym programie szpiegowskim. Miał on na celu zbieranie informacji wywiadowczych w czasie zimnej wojny. Powstało coś, co z czasem rozrosło się do globalnych rozmiarów - Echelon.
Echelon jest systemem masowej inwigilacji, który działa na skalę globalną. Jego zadaniem jest przechwytywanie i analizowanie komunikacji elektronicznej na całym świecie. Początkowo skupiony na przechwytywaniu rozmów telefonicznych, program ewoluował wraz z postępem technologicznym, obejmując również komunikację internetową, faksy, e-maile i wiele innych form komunikacji cyfrowej.
Co to jest Echelon i jak działa?
Echelon to sieć stacji nasłuchowych rozsianych po całym świecie, które przechwytują i przekazują sygnały elektroniczne do superkomputerów NSA (National Security Agency) w Fort Meade w USA. Tam są one filtrowane, dekodowane i analizowane pod kątem słów kluczowych, fraz, głosów lub adresów. System potrafi wyłuskać interesujące informacje z miliardów przekazów elektronicznych na dobę, zarówno z kanałów telekomunikacyjnych, jak i z internetu.
Echelon powstał pod koniec lat 60. XX wieku, aby monitorować komunikację wojskową i dyplomatyczną Związku Radzieckiego i jego sojuszników podczas zimnej wojny. Pierwsza naziemna stacja w Stanach Zjednoczonych dla programu zbierania danych EChelon została zbudowana w 1971 roku w stanie Waszyngton. Obiekt o kryptonimie Jackknife był inwestycją o wartości ok. 21,3 miliona dolarów i zatrudniał około 90 osób. Dane z satelitów były przechwytywane przez 30-metrową antenę.
Pierwotnym celem sieci było monitorowanie telemetrii radzieckiej broni z lat 70., obrony powietrznej i innych radarów, transmisji stacji satelitarnej i naziemnej komunikacji mikrofalowej. Jednak z biegiem czasu system rozszerzył swój zakres i zaczął śledzić także komunikację cywilną i gospodarczą na całym świecie. Obecnie system jest używany nie tylko do celów bezpieczeństwa narodowego, ale także do wywiadu gospodarczego, politycznego i przestępczego. Niektórzy twierdzą, że Echelon służy również do szpiegowania obywateli własnych krajów i narusza ich prywatność i prawa.
System wykorzystuje sieć stacji nasłuchowych rozmieszczonych na różnych kontynentach, które przechwytują sygnały z satelitów, kabli podmorskich, telefonii komórkowej, internetu i innych źródeł. Przechwycone dane są następnie przesyłane do centrali wywiadowczych każdego z państw uczestniczących w projekcie, gdzie są filtrowane i analizowane przez superkomputery.
System używa zaawansowanych technik rozpoznawania głosu, odczytywania tekstu i sztucznej inteligencji, aby wyszukiwać słowa kluczowe, frazy lub wzorce, które mogą wskazywać na interesujące informacje.
Wizualizacja samego programu Echelon może wywołać gęsią skórkę. Wyobraź sobie potężne centrum przetwarzania danych, wypełnione tysiącami komputerów, które nieustannie przetwarzają ogromne ilości informacji. W pomieszczeniach pełnych migoczących ekranów powstaje mozaika naszych cyfrowych śladów. To miejsce, gdzie nasze prywatne rozmowy są przetwarzane na masową skalę, szukając igły w stogu siana.
Istnieje wiele teorii na temat tego, jak daleko sięga władza Echelon. Czy rzeczywiście program służy tylko do walki z terroryzmem i przestępczością? Czy istnieje ryzyko, że nasze prywatne informacje mogą być wykorzystywane w celach politycznych czy gospodarczych? To pytania, na które trudno znaleźć jednoznaczną odpowiedź.
Jakie są dowody na istnienie Echelon?
Echelon jest jednym z najbardziej tajnych i kontrowersyjnych programów wywiadowczych w historii. Istnienie Echelon było długo utrzymywane w tajemnicy przez rządy zaangażowanych krajów. Jego istnienie zostało ujawnione po raz pierwszy przez dziennikarza Duncana Campbella w 1988 roku w artykule dla magazynu New Statesman. W 1999 roku dziennikarz Nicky Hager napisał książkę “Secret Power: New Zealand’s Role in the International Spy Network”, w której ujawnił szczegóły o udziale Nowej Zelandii w programie Echelon.
W 2000 roku Parlament Europejski powołał specjalną komisję do zbadania sprawy Echelon i jego wpływu na prywatność obywateli i konkurencyjność europejskich firm. Komisja stwierdziła, że system Echelon istnieje i jest zdolny do przechwytywania dużej ilości komunikacji na całym świecie, ale nie znalazła dowodów na to, że był on używany do celów szpiegostwa gospodarczego lub politycznego przeciwko Unii Europejskiej, lub jej państwom członkowskim. Komisja zaleciła jednak podjęcie działań mających na celu ochronę prywatności i bezpieczeństwa komunikacji w Europie.
W 2013 roku były pracownik NSA Edward Snowden ujawnił masową inwigilację prowadzoną przez amerykańską agencję i jej sojuszników za pomocą różnych programów szpiegowskich, w tym Echelon. Jego dokumenty pokazały, że system Echelon jest częścią większej sieci globalnego nadzoru, która obejmuje również programy takie jak PRISM, XKeyscore, Tempora czy Boundless Informant. Snowden twierdził, że NSA i jej partnerzy gromadzą i analizują niemal wszystkie formy komunikacji elektronicznej na świecie, bez względu na to, czy są one związane z terroryzmem, czy nie.
System Echelon jest nadal aktywny i prawdopodobnie rozwija się wraz z postępem technologii. Nie wiadomo dokładnie, jakie informacje są przez niego zbierane i jak są one wykorzystywane przez państwa uczestniczące w projekcie. Nie wiadomo też, czy system podlega jakiejkolwiek kontroli prawnej lub demokratycznej. Niektórzy krytycy twierdzą, że system stanowi zagrożenie dla praw człowieka, wolności słowa i suwerenności narodowej. Inni uważają, że system jest niezbędny do zapewnienia bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego w obliczu zagrożeń terrorystycznych i cybernetycznych.
Gdzie znajdują się stacje nasłuchowe Echelon?
System ECHELON składa się z wielu stacji nasłuchowych rozmieszczonych strategicznie na całym świecie. Niektóre z nich są znane i widoczne, inne są ukryte i tajne. Oto niektóre z najważniejszych lokalizacji:
- RAF Menwith Hill w Wielkiej Brytanii - to największa baza Echelon na świecie, która posiada ponad 30 kopuł ochronnych, pod którymi znajdują się anteny satelitarne. Baza oficjalnie należy do brytyjskich sił powietrznych, ale jest w dużej mierze obsługiwana przez personel NSA. Baza jest odpowiedzialna za przechwytywanie komunikacji z Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej.
- Misawa Air Base w Japonii - to baza lotnicza amerykańskich sił powietrznych, która mieści również stację nasłuchową Echelon o kryptonimie LADYLOVE. Stacja ta ma za zadanie przechwytywać komunikację z Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej, w tym z Chin i Korei Północnej.
- Pine Gap w Australii - to baza wojskowa zarządzana wspólnie przez Australię i Stany Zjednoczone, która pełni rolę centrum kontroli satelitów szpiegowskich. Baza ta posiada również stację nasłuchową Echelon, która zajmuje się przechwytywaniem komunikacji z Azji Południowej i Środkowej, w tym z Indii i Pakistanu.
- Waihopai Valley w Nowej Zelandii - to baza należąca do nowozelandzkiej agencji wywiadowczej GCSB (Government Communications Security Bureau), która jest częścią sojuszu Pięciu Oczu. Baza ta posiada dwie kopuły ochronne, pod którymi znajdują się anteny satelitarne. Baza ta ma za zadanie przechwytywać komunikację z Pacyfiku i Oceanii.
- Sugar Grove Station w Wirginii Zachodniej w USA - to baza należąca do amerykańskiej marynarki wojennej, która jest częścią systemu Ehelon. Baza ta posiada kilka anten parabolicznych i jest odpowiedzialna za przechwytywanie komunikacji z Ameryki Łacińskiej i Karaibów.
Jednym z aspektów, który wzbudza największe kontrowersje, jest rozmiar i skala operacji Echelon. Szacuje się, że system jest w stanie przetwarzać ponad 3 mld komunikatów dziennie. To ogromna liczba danych, które są analizowane w czasie rzeczywistym. Oznacza to, że nasza prywatność, nasze rozmowy, nasza korespondencja są pod stałą obserwacją. Co najciekawsze, liczby te w rzeczywistości mogą być jednak znacznie większe.
Echelon to system, który budzi wiele pytań i emocji. Czy jest on narzędziem ochrony, czy inwigilacji? Czy jest on legalny, czy nielegalny? Czy jest on skuteczny, czy nieskuteczny? Czy jest on etyczny, czy nieetyczny? Na te pytania nie ma prostych odpowiedzi, ale warto być świadomym tego, co dzieje się w świecie komunikacji elektronicznej.
