Serum odmładzające i kąpiele w mleku? Naukowcy dowodzą, że to przeszczep kału może być kuracją odmładzającą przyszłości
Kleopatra, by zachować piękne i młode dłonie, maczała je w kąpieli mlecznej. Natomiast jezuita László Turóczi swego czasu sugerował, jakoby Elżbieta Batory dla dłuższej młodości brała kąpiele we krwi dziewic. Jednak obie arystokratki zostałyby zwalone z nóg przez odkrycie brytyjskich naukowców, według których przeszczep z kału ma potencjał jako kuracja odmładzająca.
Kuracja odmładzająca w postaci przeszczepu z kału to pomysł, który na myśl przywodzi średniowieczne metody leczenia, równie szalone jak mieszanka opium, rajskiego ziarna i mięsa żmii. Jednak według najnowszego badania przeprowadzonego przez naukowców z Quadram Institute i Uniwersytetu Wschodniej Anglii, przeszczep kału - a właściwie flory bakteryjnej - ma działanie odmładzające.
Przeszczep kału jako zabieg nie jest niczym nowym. W starożytnej medycynie stosowany był już przez Chińczyków w IV wieku w leczeniu objawów zatrucia czy biegunek. Współcześnie przeszczep kału wykorzystywany jest w odtworzeniu naturalnej flory bakteryjnej organizmu i wzmocnienia odporności, najczęściej po ciężkiej kuracji antybiotykowej. Zabieg przeszczepu kału polega na, w dużym skrócie, przeszczepieniu próbki kału osoby zdrowej do jelita grubego osoby chorej.
W przypadku eksperymentu brytyjskich naukowców, zabieg przeszczepu kału został przeprowadzony na zdrowych myszach - młodszych i starszych, próbki kału pobrano zarówno od starszych jak i młodszych myszy, wzajemnie je przeszczepiając. Wyniki eksperymentu opublikowane w czasopiśmie Microbiome wskazały na pozytywny efekt działania mikroflory kałowej, która odwróciła efekty starzenia w jelitach, oczach i mózgu u starszych osobników.
To przełomowe badanie dostarcza dowodów na bezpośredni udział drobnoustrojów jelitowych w starzeniu się oraz upośledzeniu funkcji mózgu i wzroku, a także oferuje potencjalne rozwiązanie w postaci przeszczepu mikrobiomu jelit.
prof. Simon R. Carding, kierownik Programu Badań nad Drobnoustrojami Jelitowymi i Zdrowiem w Quadram Institute
Od dość dawna w medycynie wiadomo, że populacja drobnoustrojów, które nosimy w naszych jelitach - zwanych zbiorowo mikrobiotą jelitową - jest powiązana bezpośrednio ze stanem zdrowia danego organizmu. Większość chorób wiąże się ze zmianami w typach i zachowaniu bakterii, wirusów, grzybów i innych drobnoustrojów w jelitach danej osoby. Niektóre z tych zmian w składzie mikroflory zachodzą wraz z wiekiem, wpływając niekorzystnie na metabolizm i odporność, co wiąże się z zaburzeniami związanymi z wiekiem, w tym chorobami zapalnymi jelit, a także zaburzeniami sercowo-naczyniowymi, autoimmunologicznymi, metabolicznymi i neurodegeneracyjnymi.
Przeszczep kału pozwala manipulować stanem zdrowia myszy
Zmiany widać było też w drugą stronę: gdy przeszczepiono kał od starszych myszy tym młodszym. Na podstawie obserwacji, brytyjscy badacze doszli do wniosków, że mikroflora starego dawcy kału doprowadziła do utraty integralności wyściółki jelita u młodego osobnika, umożliwiając przedostanie się bakteriom do układu krążenia. A to z kolei poskutkowało uruchomieniem się układu odpornościowego i wytworzeniem stanu zapalnego w mózgu i oczku.
Przewlekły stan zapalny związany z wiekiem jest związany z aktywacją określonych komórek odpornościowych znajdujących się w mózgu. Komórki te były również nadmiernie aktywowane u młodych myszy, które otrzymały przeszczepy starego mikrobiomu. Natomiast w oczach młodszych myszy - otrzymujących mikrobiotę od starych dawców kału - stwierdzono podwyższony poziom białek związanych z degeneracją siatkówki.
Co ważniejsze dla badania, badacze ustalili, że u starych myszy owe szkodliwe zmiany w jelicie, oku i mózgu można odwrócić poprzez przeszczepienie mikroflory jelitowej młodych myszy.
W ramach trwających badań zespół pracuje obecnie nad zrozumieniem, jak długo mogą utrzymać się pozytywne efekty przeszczepu kału, oraz nad zidentyfikowaniem poszczególnych, korzystnych składników mikrobioty młodych "dawców", a także ich wpływu na narządy odległe od jelit, takie jak np. serce. Naukowcy przeanalizowali również produkty przemiany materii, które owe bakterie wytwarzają rozkładając elementy naszej diety - innymi słowy, przeanalizowali kał myszy biorących udział w eksperymencie. Analiza kału ujawniła znaczące zmiany w metabolizmie lipidów (tłuszczów) i witamin, które mogą być powiązane ze zmianami obserwowanymi w komórkach zapalnych w oku i mózgu.
Choć wyniki eksperymentu wyglądają obiecująco dla tych, którzy poszukują serum młodości, brytyjscy naukowcy przestrzegają, że przeszczep kału to jedynie eksperyment przeprowadzony na myszach i badacze podejmujący się dalszego rozwoju badań na ludziach powinni zachować ostrożność. Lecz jak mówi dr Aimee Parker, przewodnicząca zespołu badaczy z Quadram Institute, wyniki eksperymentu to kamień milowy nie tylko w odwróceniu efektów starzenia, ale także zrozumieniu, w jaki sposób działa mikroflora bakteryjna i opracowaniu optymalnych dla niej nawyków żywieniowych.
Zdjęcie główne: kadr z filmu "Chłopaki nie płaczą".
