Dzisiaj noc spadających gwiazd. Perseidy 2021: deszcz meteorów - gdzie i kiedy oglądać
Perseidy to najbardziej urokliwy i najintensywniejszy deszcz meteorów, który co roku rozświetla niebo w sierpniu. Kiedy i gdzie się wybrać, aby nasycić oczy fenomenalnym widokiem ziaren pyłu spadających w ziemską atmosferę z przestrzeni kosmicznej?
Tak, wbrew pozorom większość widocznych na niebie spadających gwiazd, to ani nie gwiazdy, ani nie planetoidy, a zwykłe ziarna pyłu kosmicznego pozostawione przez przelatującą przez wewnętrzną część Układu Słonecznego kometę 109P/Swift-Tuttle. Gdy kometa zbliżała się do Słońca, lód na powierzchni jej jądra - wskutek ogrzewania promieniowaniem słonecznym - sublimował i wraz ze znajdującymi się w nim ziarnami pyłu odrywał od komety, tworząc za nią rozległy warkocz pyłu.
Ziemia regularnie co roku przelatuje właśnie przez ten warkocz i wtedy ziarna pyłu uderzają w atmosferę ziemską, momentalnie się w niej spalając. Skutkiem ubocznym tego spalania jest świetlne widowisko znane jako spadająca gwiazda, czy bardziej poprawnie meteor.
Perseidy 2021. Deszcz meteorów a deszcz meteorytów
Zanim trafi w ziemską atmosferę, takie ziarno pyłu czy niewielka skała to meteoroid. Zjawisko świetlne widziane po wejściu meteoroidu w atmosferę to meteor. A jeżeli część skały przetrwa lot przez atmosferę i dotrze do powierzchni Ziemi, to staje się meteorytem.
W nocy z 12 na 13 sierpnia Ziemia przeleci przez centralną, najgęstszą część strumienia odłamków pozostawionych przez kometę, a więc to właśnie wtedy będzie można oglądać maksimum roju meteorów. Co to oznacza? Nawet kilkadziesiąt meteorów na godzinę.
Perseidy - gdzie ich szukać na niebie
Jak sama nazwa roju meteorów wskazuje, wszystkie spadające gwiazdy będą miały swoje źródło w gwiazdozbiorze Perseusza. Wbrew pozorom jednak, aby zobaczyć możliwie największą liczbę meteorów, nie należy patrzeć w jego stronę. To bardzo częsty błąd obserwacyjny.
Owszem, należy ustalić, gdzie w danej chwili znajduje się na niebie Perseusz, ale następnie - odwrócić się do niego tyłem. Wtedy też meteory wylatujące z Perseusza będą wlatywały w nasze pole widzenia niejako od tyłu.
Gdzie na niebie jest Perseusz?
W okolicach północy musimy ustawić się w kierunku północno-wschodnim. Wtedy właśnie przed sobą będziemy mieli Perseusza, który znajduje się pod innym, łatwym do zidentyfikowania gwiazdozbiorem Kasjopei (wielkie W na niebie).
Perseidy - kiedy oglądać?
Choć maksimum roju wypada w nocy z 12 na 13 sierpnia, to także kilka dni po maksimum warto wyjść wieczorem na dwór i spojrzeć w niebo. Strumień odłamków pozostawiony przez kometę 109P/Swift-Tuttle jest na tyle rozległy, że pierwsze Perseidy wpadły już w ziemską atmosferę kilka tygodni temu, a ostatnie znikną dopiero za kilka tygodni. Niemniej jednak to właśnie w nadchodzących dniach wieczorny spacer zagwarantuje najwięcej „spadających gwiazd”.
Pamiętajcie także, że obserwacje wymagają cierpliwości. Jeżeli już dotrzecie w jakiegoś odpowiednie ciemne miejsce, na łąkę, na pole, najlepiej z dala od miasta i spojrzycie w niebo, przez pierwsze minuty nie zobaczycie zbyt wiele. Wasze oczy muszą przyzwyczaić się do ciemności. Dopiero po kilkunastu minutach pod ciemnym niebem zobaczycie nie tylko więcej gwiazd, ale także więcej spadających gwiazd.
Jedynym wyzwaniem w tym przypadku jest powstrzymanie się od spoglądania w tym czasie na telefon. Każde spojrzenie na jasny obiekt, tj. okna budynku, lampy samochodu czy ekran telefonu sprawi, że od nowa będziecie musieli przyzwyczajać wzrok do ciemności. To naprawdę nie ma sensu. Po godzinie w ciemności niebo będziecie widzieli już tak dobrze, że nawet meteory nie będą potrzebne, aby zachwycić się fantastycznym widokiem nocnego, rozgwieżdżonego nieba. O ile oczywiście nie będzie chmur.
