Stacje do podsłuchiwania ludzi są w całej Polsce. Władze nawet nie muszą pytać o zgodę
Na jaw wychodzi coraz więcej faktów dotyczących inwigilacji obywateli przez polskie służby, a Pegasus ma koleżankę. Stacje do podsłuchiwania rozmów o nazwie ELKA rozlokowane są na terenie całego kraju.

Rządy uwielbiają nowe technologie, bo dały im one możliwość inwigilowania obywateli na szeroką skalę. Politycy w dodatku często nie widzą powodu, by podsłuchiwać ludzi z poszanowaniem litery prawa i w sposób transparentny, a my ze zdumieniem odkrywamy fakty dotyczące wykorzystania systemów takich jak niesławny izraelski Pegasus, który pomógł zatrzymać Sławomira Nowaka w 2020 r.
Jak z kolei podaje dziś Gazeta Wyborcza, za rządów Prawa i Sprawiedliwości po 2015 r. polska policja i nasze służby specjalne zaczęły zamawiać na masową skalę stacje do podsłuchiwania rozmów telefonicznych. Wcześniej ledwie trzy takie urządzenia miała Służba Wywiadu Wojskowego, która w 2012 r. kupiła je z myślą o wykorzystaniu na naszej wschodniej granicy.
ELKA, czyli inaczej Jaskółka
Urządzenia wykorzystywane do podsłuchiwania rozmów obywateli nazywane są ELKA-mi lub Jaskółkami i również pochodzą z Izraela, a ich dostawcą jest IAI (Israel Aerospace SWW Industries) z grupy ELTA Systems. Zrzesza ona specjalistów od radarów, komunikacji elektronicznej itp. Jej urządzenia do monitoringu ruchu telefonicznego oznaczane właśnie mianem ELK.
Zobacz także: Czyj to numer? Sprawdź, jak dowiedzieć się, kto dzwoni przed odebraniem telefonu
Zasada działania systemu nazywanego ELKĄ opiera się na podpięciu urządzenia do stacji bazowej operatora telefonii komórkowej i przechwytywania rozmów prowadzonych za jej pośrednictwem. Co przy tym istotne, korzystanie z niej nie wymaga współpracy z operatorem telefonii komórkowej — służby potrafią korzystać z tych urządzeń na własną rękę.
W przypadku tradycyjnych podsłuchów zgodę na inwigilację musi wydać sąd, a operatorzy są o planowanej akcji informowani i muszą współpracować ze służbami.
Co przy tym ciekawe, materiały zebrane przy użyciu stacjonarnych i mobilnych systemów ELK nie mogą być potem użyte jako dowody w sądzie ze względu na to, że osoby, które ich używają, omijają oficjalne procedury. Nic nie stoi jednak dziś na przeszkodzie, by służby użyły tych maszyn do sprawdzenia swoich podejrzeń, a dopiero potem wystąpiły o zgodę na oficjalny podsłuch.
ELK montuje się zwykle na stacjach bazowych w okolicy miejsc, którymi służby się zainteresowały. Agenci mogą potem podsłuchiwać wszystkie osoby przebywające w okolicy bez żadnego nakazu — w tym zwykłych obywateli, którzy nigdy się nie dowiedzą o tym, że ich rozmowy wcale nie były prywatne. A co z modelami mobilnymi, które można zaparkować np. na granicy?
Wyborcza podaje też wymagania, jakie musiały spełniać urządzenia tego typu zamówione w 2012 r. przez Służbę Wywiadu Wojskowego:
- równoczesne monitorowanie ruchu telefonicznego na co najmniej 64 różnych częstotliwościach;
- równoczesne przechwytywanie co najmniej 16 połączeń dwustronnych;
- przechwytywanie informacji SMS z uwzględnieniem znaków narodowych występujących w standardzie GSM;
- bezpośredni odsłuch online;
- nagrywanie rozmów do późniejszego odsłuchu;
- rozkodowanie zaszyfrowanych połączeń;
- wyszukiwanie słów kluczowych w wiadomościach SMS;
- identyfikacja głosu;
- określanie położenia rozmówcy;
- identyfikacja urządzeń telefonicznych na podstawie m.in. numeru IMEI (identyfikator przypisany do każdego telefonu, widoczny nawet po zmianie karty w telefonie):
- możliwość sterowania z wynośnego stanowiska (model „walizkowy” albo stacja ukryta w samochodzie);
- możliwość szybkiego wyjęcia i zabrania nośników ze zgromadzonymi informacjami lub w ostateczności natychmiastowe i trwałe wykasowanie ich zawartości.
Oprócz tego autorzy materiału o inwigilacji Polaków dodają, że ELKA powinna być wyposażona w „trzy komplety łatwych do zakamuflowania anten” oraz obudowę bez oznaczeń i opisów na wypadek wpadki. Nie mamy też informacji na temat tego, iloma tego typu sprzętami dysponuje policja, ani ile z nich jest aktywnie wykorzystywanych w danym momencie.