Kolejna afera potężnie uderza w Facebooka. Nadchodzi czas uregulowania rynku mediów społecznościowych

Gdy wczoraj zaczynałem pisać podsumowanie najważniejszych wydarzeń związanych z Facebookiem, byłem przekonany, że mam pełny obraz sytuacji. Kilkanaście godzin później „The New York Times” opublikował artykuł, który znacznie wyostrza obraz skandali i afer wokół Facebooka.

W połowie roku wyszły na jaw informacje, że Facebook hojnie udzielał dostępu do danych swoim partnerom. Na liście znaleźć się miało kilkadziesiąt firm, w tym giganci rynku technologicznego: Apple, Samsung i Microsoft. Kilka dni później listę ujawnionych podmiotów wzbogacili chińscy potentaci: Huawei, Oppo czy Lenovo. Firmy miały między innymi dostęp do listy kontaktów użytkowników. Szczególnie istotny jest w tej sprawie fakt, że po zaostrzeniu w 2014 r. kryteriów dostępu do danych, Facebook wyłączył z własnej polityki partnerów.

150 firm technologicznych miało dostęp do prawdziwej rzeki danych użytkowników. Działo się to przez blisko dekadę - od 2010 r. i wbrew oficjalnej polityce prywatności. Dziennikarze twierdzą, że nadzór nad umowami z partnerami sprawował osobiście Mark Zuckerberg wraz z Sheryl Sandberg. Zyskać na tym miały obie strony. Facebook notował wzrost przychodów z reklam, a firmy otrzymały narzędzia do personalizacji przekazu reklamowego i promocji swoich produktów.

NYT wymienia kilka interesujących przykładów praktycznego zastosowania polityki społecznościowego giganta.

Jeżeli zestawimy powyższe ze słowami Steve’a Satterfielda, zajmującego się w firmie prywatnością, obraz będzie wyjątkowo niekorzystny. Stwierdził on mianowicie, że nie znaleziono dowodów na to, że partnerzy nadużywali zaufania, choć przyznał jednocześnie, że Facebook „źle zarządzał” niektórymi relacjami z partnerami.

Firma opublikowała oświadczenie, w którym tłumaczy, dlaczego udostępniała dane partnerom. Jego ton jest dość typowy, a serwis zapewnia, że wszystkie działania i decyzje podejmowane były... z myślą o użytkownikach.

Spółka określa tych specyficznych partnerów biznesowych mianem partnerów integracyjnych. Mieli oni - jej zdaniem - zapewnić dostęp do usług serwisu społecznościowego użytkownikom różnych platform. Wymienia w tym kontekście Windows Phone, BlackBerry, Androida, iOS, Amazona.

Facebook jednocześnie zaprzecza, jakoby partnerzy mieli uzyskać dostęp do danych bez zgody użytkowników.

Miały - potwierdza Facebook - ale użytkownicy musieli wyrazić na to zgodę.

Powtarzam to niemal od początku roku, a każda kolejna wpadka utwierdza mnie w przekonaniu, że 2018 r. był najgorszym rokiem w historii Facebooka. Natężenie afer było bezprecedensowe. Cambridge Analytica, luki w zabezpieczeniach - to tylko pojedyncze przykłady tegorocznych skandali. Przy ich ujawnianiu wychodziło na jaw, że polityka firmy niemal od początków jej światowej ekspansji nie brała pod uwagę najmniejszego trybiku, jakim jest poszczególny użytkownik. Przy okazji niedawnej afery dotyczącej nieautoryzowanego dostępu do zdjęć napisałem, że wszystkie dane, które udostępniamy Facebookowi, powinniśmy traktować jako publiczne. Kolejne skandale i ostatnie informacje NYT to potwierdzają.

Mark Zuckerberg zdaje się być odporny na kolejne ciosy, bo ze względu na strukturę własnościową spółki jego pozycja w firmie jest w zasadzie niezagrożona. Zbliża się jednak czas, gdy zarówno instytucje państwowe, jak i ponadnarodowe (np. Unia Europejska) zaczną wdrażać regulacje i stawiać tamy niekontrolowanej powodzi danych, które ciekną z każdej szpary Facebooka. Będzie to też początek końca władzy Zuckerberga. Każdy skandal nas do tego przybliża.