Wiek dawcy szpiku przestanie być problemem. Naukowcy odkryli, jak odmłodzić komórki macierzyste
Zespół indyjskich naukowców opracował metodę, która pozwala na odmładzanie komórek macierzystych szpiku kostnego. Dzięki niej wiek dawcy przestanie mieć znaczenie.
Przeszczep szpiku kostnego to jeden z najważniejszych zabiegów, które pojawiły się w medycynie na przestrzeni ostatnich 70 lat. Pionierami w tej dziedzinie byli: E. Dennel Thomas z USA, który w 1957 r. wykonał pierwszą udaną transplantację syngeniczną szpiku (za co zresztą otrzymał nagrodę Nobla) i Georges Mathe z Francji, który popularyzował tę metodę w Europie.
Zabieg ten stosuje się w leczeniu większości nowotworowych chorób krwi, takich jak: białaczka, szpiczak mnogi, czy chłoniaki oraz w walce z niektórymi chorobami nienowotworowymi. Najczęściej chodzi tu o wady wrodzone w stylu defektów krwiotworzenia i odporności, chociaż nie tylko - przeszczep szpiku kostnego jest również skuteczną metodą leczenia niedokrwistości aplastycznej, zwanej również aplazją szpiku kostnego.
Przeszczep szpiku nie jest taki prosty.
Sam przeszczep polega na dostarczeniu organizmowi chorego krwiotwórczych komórek macierzystych, które - jak to komórki macierzyste mają w zwyczaju - są w stanie zastąpić nieprawidłowo działające komórki w szpiku chorego. Dawcę takiego zestawu naprawczego musi łączyć z biorcą tzw. zgodność tkankowa - jest to zakres cech określonych zwany układem HLA.
Dobór jest dość trudny. Układ HLA ma bowiem ponad miliard kombinacji. Kolejnym ograniczeniem jest sam wiek dawcy. W Polsce na przykład preferuje się osoby w wieku 18-30 lat. Młodsze komórki działają po prostu skuteczniej. Jest to spory problem, ponieważ każdy, nawet najbardziej uniwersalny dawca ma określoną "datę ważności". Biorąc pod uwagę coraz częstsze występowanie chorób nowotworowych, jest to spory problem. Na szczęście wiele wskazuje na to, że już wkrótce uda się go nam rozwiązać.
Odmładzenie komórek macierzystych szpiku.
Mechanizm został odkryty przez zespół badaczy z National Centre for Cell Science (NCCS). Sztuczka polega na umiejętnym wykorzystaniu młodych komórek zrębowych, nazywanych często komórkami wspomagającymi komórki macierzyste szpiku kostnego. Zespół Dr Vaijayanti P. Kale odkrył, że blokując sygnalizację AKT (przy pomocy odpowiednich inhibitorów), która pojawia się u starych komórek zrębowych, zaczynają one ponownie produkować wysokiej jakości mikropęcherzyki zawierające mRNA wywołujące autofagię. Tym samym odmładniając stare komórki macierzyste.
Proces ten został przetestowany na komórkach myszy. Naukowcy pobrali komórki zrębowe od młodych (6-8 tygodni) gryzoni i umieścili je w kulturze komórek macierzystych szpiku pobranych od starszych myszy (w wieku od 18 do 24 miesięcy). Eksperyment zakończył się pełnym sukcesem, podstarzałe komórki macierzyste dostały drugą młodość. Zdaniem Kalego metoda ta może okazać się skuteczna w regeneracji innych komórek macierzystych.
Odkrycie indyjskich naukowców może zrewolucjonizować całą dziedzinę medycyny regeneracyjnej. O ile okaże się skuteczna dla ludzkich komórek macierzystych.
