Sprawdzili, czy da się obronić Ziemię przed uderzeniem planetoidy. Ta sonda zrobiła coś niesamowitego

26 września 2022 roku miliony kilometrów od Ziemi doszło do pierwszego testu systemu obrony przeciw planetoidami zmierzającymi w kierunku Ziemi. Sonda DART o masie 545 kilogramów przemieszczająca się z prędkością 21 000 km/h z pełnym impetem uderzyła w planetoidę Dimorphos. Celem tego uderzenia była zmiana tempa obiegu Dimorphosa wokół planetoidy Didymos. Naukowcy chcieli bowiem sprawdzić, czy uderzenie w planetoidę zmierzającą w kierunku Ziemi pozwoli zmienić jej trajektorię lotu na tyle, aby ominęła ona Ziemię w bezpiecznej odległości.

Niemal pół roku po uderzeniu, 1 marca naukowcy opublikowali w periodyku Nature cztery artykuły naukowe, w których szczegółowo opisali wyniki eksperymentu. W pracach uwzględniono zarówno analizę materii wyrzuconej z powierzchni planetoidy przez uderzenie (blisko 900 ton regolitu, jak i obliczenia zmiany trajektorii lotu rzeczonej planetoidy.

Wyniki eksperymentu dają nam pewną nadzieję na przyszłość. Wiele wskazuje bowiem na to, że jako ludzkość rozumiemy dynamikę małych obiektów w przestrzeni kosmicznej i jesteśmy w stanie wpływać na trajektorię ich lotu, jeżeli zdarzy się taka konieczność.

Warto jednak tutaj podkreślić, że aby skutecznie ochronić Ziemię przed zderzeniem, a ludzkość przed wynikającą z niego zagładą, musimy dowiedzieć się o istnieniu obiektu nam zagrażającego odpowiednio wcześnie. Jakby nie patrzeć, w momencie odkrycia potencjalnie niebezpiecznej planetoidy nie będziemy o niej wiedzieć za dużo. Najpierw potrzeba trochę czasu na dokładne określenie trajektorii jej lotu, oszacowanie zagrożenia, następnie trzeba wykonać obserwacje za pomocą teleskopów naziemnych i kosmicznych, aby oszacować rozmiary i masę obiektu, być może nawet trzeba będzie wysłać sondę kosmiczną, która przeleci w pobliżu planetoidy i sprawdzi z czego ona się składa. Dopiero po takiej ocenie można zabrać się za przygotowywanie odpowiedniego impaktora, sondy i rakiety, która je wyniesie na spotkanie z planetoidą. Dobrze także, aby do zderzenia doszło odpowiednio wcześnie, aby nawet niewielka zmiana trajektorii lotu po kilku latach sprawiła, że planetoida minie Ziemię w bezpiecznej odległości.

Nie zmienia to jednak faktu, że misja DART potwierdziła już, że w ogóle tak kolosalny wysiłek może nam przynieść wymierne korzyści. Co więcej, okazało się, że ogromna ilość pyłu wyrzuconego z powierzchni planetoidy przez uderzenie tylko wzmocniła efekt i sprawiła, że zmiana trajektorii była 3,5 raza większa niż ta, którą miało wywołać samo uderzenie sondy DART. Wyrzucona z powierzchni Dimorphosa materia zadziałała jak silnik odrzutowy. Przed uderzeniem naukowcy zakładali, że test sprawi iż okres obiegu Didymosa przez Dimorphosa skróci się o dziesięć minut. Po uderzeniu okazało się, że skrócił się o nieco ponad 30 minut.

Warto tutaj wspomnieć, że to jeszcze nie koniec naszej przygody z tą planetoidą. Już w październiku 2024 roku wystartuje z Ziemi europejska sonda kosmiczna Hera, która w 2026 lub 2027 roku doleci do układu Didymos-Dimorphos, sfotografuje miejsce uderzenia sondy DART i zbada właściwości fizyczne i chemiczne obu obiektów.