Ganimedes zaskakuje ponownie. Nad jego powierzchnią unosi się para wodna
Dopiero co, zaledwie kilka dni temu, nad powierzchnią Ganimedesa przeleciała sonda Juno. Teraz jednak astronomowie odkryli dowody na obecność pary wodnej tuż nad jego powierzchnią.
Ganimedes to największy księżyc Układu Słonecznego i jednocześnie największy księżyc Jowisza. Podobnie jak jego bliski sąsiad, lodowy księżyc Europa, także Ganimedes skrywa pod swoją powierzchnią ocean ciekłej wody, który może zawierać więcej wody niż wszystkie oceany na Ziemi. W przeciwieństwie do Europy jest on jednak dużo głębiej skryty pod lodową skorupą.
O ile w przypadku Europy w niektórych miejscach skorupa ma zaledwie kilka-kilkanaście kilometrów, o tyle na Ganimedesie ocean może znajdować się nawet 160 km pod powierzchnią. Poszukiwanie życia, które mogłoby żyć w wodzie Ganimedesa, wydaje się zatem na razie poza naszym zasięgiem. Warto pamiętać, że nawet na Ziemi najgłębszy odwiert dotarł zaledwie na głębokość 12 km.
Czy to tlen unosi się nad Ganimedesem?
W trakcie obserwacji spektroskopowych prowadzonych w ultrafiolecie za pomocą teleskopu Hubble’a w 1998 roku naukowcy odkryli, że w danych widoczne są zorze podobne do tych występujących na Ziemi i na innych planetach posiadających pole magnetyczne. Dane wskazywały na obecność zarówno tlenu cząsteczkowego jak i atomowego w atmosferze planety.
Przeprowadzone dwadzieścia lat później za pomocą sondy Juno obserwacje Ganimedesa wykazały jednak, że tlenu atomowego w atmosferze księżyca zasadniczo nie ma, a więc mamy do czynienia z czymś innym.
Sygnał uważany dotychczas za sygnał tlenu atomowego widoczny był w danych tylko po stronie dziennej księżyca, podczas gdy był niewidoczny po stronie nocnej. Astronomowie doszli właśnie do wniosku, że sygnał brany za tlen atomowy pochodzi od cząsteczek pary wodnej. Temperatura na powierzchni Ganimedesa w okolicach lokalnego południa jest wystarczająco wysoka, że zalegający na powierzchni lód ulega sublimacji i w atmosferze księżyca pojawia się para wodna.
Jak zauważają badacze, wciąż uczymy się rzeczywistości panującej na powierzchni lodowych księżyców, które diametralnie różnią się od planet skalistych. Informacje uzyskane w ramach powyższego projektu badawczego, pozwolą inżynierom przygotowującym instrumenty, które do Jowisza polecą na pokładzie sondy JUICE stworzyć lepsze plany obserwacyjne, które pozwolą na pełne wykorzystanie możliwości poszczególnych instrumentów.
