Ta kura mogła dziobać dinozaury. Naukowcy zbadali idealnie zachowaną czaszkę Asteriornisa
Dwadzieścia lat temu w pobliżu granicy Belgii z Holandią, Maarten van Dinther znalazł kamień wielkości paczki papierosów. W jego wnętrzu znajdowała się mała, idealnie zachowana czaszka najstarszego bezpośredniego przodka współczesnych ptaków.
Asteriornis był długonogim ptakiem brodzącym, który potrafił latać i dziesiątki milionów lat temu, w okresie kredy, przemierzał wybrzeża Europy.
Obszar ten wówczas usiany były mniejszymi łańcuchami wysepek otoczonych ciepłym i płytkim morzem.
Międzynarodowy zespół badaczy miał za zadanie zbadać jego czaszkę - która przypomina zarówno kaczki jak i kury, co może oznaczać, że był on przodkiem obu tych grup - oraz fragmenty tylnych nóg. W toku analizy okazało się, że ten konkretny ptak żył na Ziemi 66,7 mln lat temu, jakieś 700 000 lat przed uderzeniem planetoidy, która doprowadziła do końca ery panowania dinozaurów. Możemy zatem podejrzewać, że był to ptak, który skubał dinozaury.
Choć w czasach dinozaurów żyło wiele ptaków, to jednak większość z nich należała do archaicznych grup takich jak Enantiornithes, które wyginęły razem z większymi zwierzętami lądowymi. Współczesne ptaki natomiast rozwinęły się z grupy Neornithes, która pojawiła się pod koniec okresu kredy.
Budowa Asteriornisa
Asteriornis przypominał ostatniego wspólnego przodka rzędu ptaków obejmującego kaczki i gęsi (Anseriformes) oraz rzędu obejmującego kury i indyki (Galliformes). Naukowcy od dawna wiedzieli, ze te klady oddzieliły się od siebie w okresie kredy, a zatem musieli także wtedy istnieć ich przodkowie. Teraz udało się jednego z nich odnaleźć.
Odnalezione przez siebie skamieliny van Dinther przekazał do Muzeum Historii Naturalnej w Maastricht. Kurator muzeum oraz współautor nowego artykułu naukowego John Jagt przesłał cztery niewielkie skały z wystającymi kośćmi do Fielda w 2018 r. Po ich otrzymaniu Field nie spodziewał się niczego więcej poza może kilkoma złamanymi kośćmi nóg. Jednak z uwagi na to, że skamieniałości ptaków z późnej kredy należą do rzadkości, postanowił wykorzystać tomograf do sprawdzenia co jeszcze znajduje się we wnętrzu otrzymanych skał. Ku zaskoczeniu Fielda, w jednej ze skał znalazła się niemal kompletna, trójwymiarowa czaszka współczesnego ptaka.
Ponieważ większość najstarszych skamieniałości po współczesnych ptakach znaleziono na półkuli południowej, niektórzy paleontolodzy sugerowali, że współczesne ptaki powstały na południowym superkontynencie Gondwana w czasach dinozaurów. Odkrycie Asteriornisa na półkuli północnej podważa jednak tę teorię.
