Jak wyglądają dziś flagi na Księżycu?
Spośród przedmiotów stworzonych przez człowieka, które znajdują się na powierzchni Księżyca, amerykańskie flagi są prawdopodobnie najsłynniejsze.
Są też nacechowane największym ładunkiem emocjonalnym, nie tylko dla amerykańskich patriotów, ale i dla tzw. moon landing deniers - czyli dla ludzi, którzy nie wierzą w lądowania na księżycu. To oni właśnie wpatrują się najuważniej w fotografie księżycowych flag - dostrzegając w ułożeniu fałd materiału dowodu, że w rzeczywistości wykonane były one na Ziemi.
To, co astronauci zabierali ze sobą w kosmos, to tzw. Lunar Flag Assembly Kit, w skrócie LFA kit. Był to zestaw do łatwego złożenia flagi w warunkach lądownika księżycowego, i umożliwiający umieszczenie flagi w pełnym kosmicznym skafandrze. Składał się z rurek ze sznurkiem w środku (jak w składanych namiotach), i materiału z nadrukowaną amerykańską flagą. Autorem projektu był Jack Kinzler, znany jako złota rączka w NASA. Jego oryginalnym pomysłem było umieszczenie dodatkowej rurki u góry materiału, tak aby flaga wyglądała jak powiewająca na wietrze - którego, jak wiadomo, na Księżycu nie ma.
Rurki były wykonane z aluminium pokrytego złotem. Materiał flagi był standardowy - zamawiany z katalogu, i kosztował 5,50 ówczesnych dolarów. Rurki kosztowały aż 75 dolarów. Flagi leciały na Księżyc na zewnątrz lądownika - w specjalnej tubie chroniącej je przed gazami wylotowymi. Razem z tubą ważyły 4,3 kg.
Jedna z flag wyróżniała się rozmiarami - ostatnia osadzona na powierzchni naszego naturalnego satelity - pochodziła z centrum kontroli misji w NASA i była większa od pozostałych.
Flag na Księżycu pozostało sześć (jedna, pochodząca z lądownika Apollo 13 - nieudanej misji upamiętnionej przez film z Tomem Hanksem, spłonęła w lądowniku). Z tego pięć wciąż stoi, co zostało potwierdzone przez sondę LRO (Lunar Reconnaissance Orbiter) w 2012 roku. Na wykonanych przez sondę fotografiach wyraźnie widać cienie stojących wciąż flag.
Co się stało z szóstą flagą? Flaga, która się przewróciła (a prawdopodobnie uległa zniszczeniu) to pierwsza, którą zatknął na Księżycu Neil Armstrong. Znajdowała się zaledwie 8 metrów od lądownika, i została schwytana w ogień wylotowy przy jego starcie.
Jak wyglądają flagi dziś? Nie udało się ich sfotografować z takiej perspektywy, aby było widać materiał flagi, ale zajmujący się badaniami Księżyca astrofizyk Paul Spudis twierdzi że... są dziś kompletnie białe. Czterdzieści lat oddziaływania księżycowego środowiska, temperatur od -150°C do 100°C, i nie filtrowane atmosferą promieniowanie ultrafioletowe musiały kompletnie wybielić materiał. Jest to zjawisko podobne do tego jakiemu ulegają np. gazety czy okładki książek pozostawione na słońcu - tylko kilkaset razy bardziej intensywne.
Dziś białe flagi na Księżycu nabierają nowego znaczenia - symbolicznego poddania się, i zaprzestania eksploracji Księżyca przez człowieka.
* Fotografie pochodzą z NASA i zostały udostępnione w domenie publicznej. Źródło: Air&Space Smithsonian
