Coś niedobrego dzieje się z energią jądrową w Europie. Tak źle nie było od 30 lat
Wydaje się, że energia jądrowa to przyszłość energetyki. Jak się jednak okazuje, energii z tego źródła nie przybywa. Jest wręcz odwrotnie. Przynajmniej w Europie.
Według danych Eurostatu, w 2022 r. 13 krajów Unii Europejskiej, które mają elektrownie jądrowe, wytworzyło 609 255 gigawatogodzin (GWh) energii jądrowej. To o 16,7 proc. mniej w porównaniu z 2021 r., kiedy to produkcja wyniosła 731 885 GWh. Jest to najniższy poziom odnotowany w okresie od 1990 r., czyli pierwszego roku, dla którego dostępne są porównywalne dane dla wszystkich krajów UE.
Co jest przyczyną tak znacznego spadku? Głównym czynnikiem były liczne konserwacje i naprawy reaktorów we Francji, największego unijnego producenta energii jądrowej. W 2022 r. francuskie elektrownie jądrowe wyprodukowały o 84 630 GWh mniej energii elektrycznej niż w 2021 r., co oznacza spadek o 22 proc.
Poza remontami starzejących się francuskich reaktorów, do spadku mocy produkcyjnej dodać trzeba jeszcze wycofanie z produkcji reaktorów w Niemczech i Belgii. Niemcy trwale wyłączyły trzy swoje reaktory w ostatnim dniu 2021 r., zmniejszając o połowę produkcję energii jądrowej (z 69 130 GWh w 2021 r. do 34 709 GWh w 2022 r.). Reaktor w Belgii wyłączony został we wrześniu 2022 r.
W tym czasie do ogólnej floty działających elektrowni atomowych dołączył tylko jeden nowy reaktor w Finlandii. Na koniec 2022 r. w UE działały 103 reaktory jądrowe w porównaniu do 106 na koniec 2021 r.
Udział energii jądrowej w miksie energetycznym UE
Mimo tak znacznego spadku produkcji europejskie elektrownie jądrowe odpowiadają za ponad jedną piątą (21,8 proc.) całkowitej produkcji energii elektrycznej w UE. Jest to drugie najważniejsze źródło energii po odnawialnych (38,5 proc.), a przed węglem (15,3 proc.), gazem (14,6 proc.) i ropą (4,6 proc.).
Wśród krajów UE, które mają elektrownie jądrowe, największy udział energii jądrowej w całej produkcji energii elektrycznej ma Francja (62,8 proc.), a następnie Słowacja (59,9 proc.), Szwecja (40,3 proc.), Belgia (39,4 proc.), Węgry (37,8 proc.), Finlandia (33,7 proc.), Bułgaria (32,6 proc.), Słowenia (32,5 proc.), Czechy (31,9 proc.), Rumunia (17,6 proc.), Hiszpania (12,2 proc.), Holandia (3,4 proc.) i Niemcy (6 proc.).
Więcej ważnych informacji o energii jądrowej znajdziesz na Spider`s Web:
Perspektywy na przyszłość
Jak będzie wyglądać rola energii jądrowej w UE w nadchodzących latach? To zależy od wielu czynników, takich jak polityka energetyczna i klimatyczna, koszty i konkurencyjność, opinia publiczna i bezpieczeństwo.
Unia Europejska ma ambitny cel zredukowania emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 proc. do 2030 r. i osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. Energia jądrowa może być postrzegana jako jeden ze sposobów na realizację tych celów, ponieważ nie emituje dwutlenku węgla podczas produkcji energii elektrycznej. Jednak energia jądrowa wiąże się również z wieloma wyzwaniami, takimi jak wysokie koszty budowy i utrzymania elektrowni, ryzyko awarii i zagrożeń terrorystycznych, problem odpadów promieniotwórczych i brak społecznego poparcia.
Decyzja o udziale energii jądrowej w miksie energetycznym należy do państw członkowskich, które mają różne podejścia do tego tematu. Niektóre kraje, takie jak Francja, Węgry, Polska czy Czechy, planują rozwijać lub wprowadzać energię jądrową jako część swojej strategii energetycznej. Inne kraje, np. Niemcy, Belgia czy Hiszpania, postanowiły stopniowo wycofywać się z energii jądrowej i zastępować ją innymi źródłami, głównie odnawialnymi. Jeszcze inne kraje, takie jak Dania, Grecja czy Austria, nie mają i nie zamierzają mieć elektrowni jądrowych na swoim terytorium.
Energia jądrowa jest i w przewidywalnej przyszłości pozostanie ważnym elementem koszyka energetycznego Europy. Jednak jej znaczenie i rola będą się zmieniać w zależności od sytuacji w poszczególnych krajach i regionach.
