REKLAMA

„Aby halny nikogo nie zabrał”. Czy silny wiatr pogłębia depresję i prowadzi do samobójstw?

Silny wiatr jest niebezpieczny nie tylko dlatego, że przewraca drzewa, samochody i inne rzeczy. Wpływa też na ludzkie organizmy – niektórzy twierdzą, że w destrukcyjny sposób. Czy w ludowych legendach kryje się choć trochę prawdy?

silny wiatr
REKLAMA

W Polsce szczególną, wręcz magiczna moc przypisuje się halnemu. Ale to nie tylko polska specyfika. Na całym świecie silny, ciepły wiatr obwiniany jest za „mieszanie” w głowach. W Górach Skalistych mają Chinooka, w Grecji Megasa, a w Andach Zondę. W Szwajcarii rzekomo przymyka się oko na drobne występki w okresie występowania porywistych wiatrów – służby mają rozumieć, że wtedy człowiek zachowuje się inaczej.

REKLAMA

To właśnie temu tematowi poświęcony był świetny dokument „Wiatr. Thriller dokumentalny”. Jego autorzy pokazali, w jaki sposób wiatr wpływa na lokalną społeczność Podhala. Film był bardzo sugestywny – śledząc rodzinę mieszkającą w górach czy ekipę ratunkową rzeczywiście było widać, że silny wiatr wyzwala pewne dziwne emocje w okolicznych mieszkańcach. Widząc połamane drzewa i słysząc huk podmuchów, nawet przed telewizorem czuło się, że jest coś nie tak.

Jak tłumaczył w rozmowie z „Przekrojem” Michał Bielawski, reżyser filmu, w trakcie i w dniach poprzedzających silne wiatry „ludzie robią się bardziej agresywni i sięgają częściej po alkohol, wybucha znacznie więcej bójek, wzrasta przemoc domowa”. Zdaniem dokumentalisty wiatr jest dobrym wytłumaczeniem – można wyrzucić z siebie wszystkie złe rzeczy, tłumacząc to właśnie siłą żywiołu.

Naukowcy od lat zastanawiają się, w jaki sposób silny wiatr wpływa na ludzkie emocje

O ile bóle głowy czy spadki ciśnienia są zrozumiałe, tak naukowcy próbowali dociec, czy i jak wiatr oddziałuje na psychikę. Wnioski były zazwyczaj te same: wpływu nie ma, potrzeba więcej badań.

Nawet w Polsce psychiatrzy zbadali ewentualną zależność między halnym (czyli wiatrem typu fenowego występujący w polskiej części Tatr) a ryzykiem samobójstwa.

Badacze przeanalizowali 210 przypadków samobójstw, do których doszło w latach 1999–2014 na terenie powiatu tatrzańskiego. Brano pod uwagę dni, w których pojawiły się warunki sprzyjające wystąpieniu wiatru halnego, oraz dwa dni poprzedzające zjawisko. Efekt?

14,5 proc. z 210 analizowanych samobójstw miało faktycznie miejsce w dniach ze zjawiskami fenowymi. Wskaźnik samobójstw był podobny przez cały rok, niezależnie od pory roku. Badacze wprawdzie doszli do wniosku, że halny nie zmienił ogólnego dobowego ryzyka samobójstwa, ale:

REKLAMA

To jednak za mało, aby obwinić silny wiatr za częstsze samobójstwa. W swojej pracy naukowcy odnotowali „brak jednoznacznych powiązań pomiędzy występowaniem halnego a samobójstwami”. Niemniej jednak większe ryzyko ich zmartwiło i sugerowało dalsze badania.

Podobnie przedstawiano badania innych naukowców z całego świata. Wniosek? Niby silny wiatr nie ma związku z samobójstwami, ale… to trzeba jeszcze sprawdzić. Nauka podchodzi do problemu z dystansem, choć na wszelki wypadek zostawia sobie otwartą furtkę.

REKLAMA
Najnowsze
Aktualizacja: 2025-10-08T20:30:49+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T20:03:42+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T19:56:02+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T18:16:36+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T17:49:28+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T17:30:09+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T16:32:28+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T15:50:13+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T15:39:40+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T15:11:08+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T13:59:04+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T13:21:26+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T12:51:43+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T10:31:28+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T06:39:00+02:00
Aktualizacja: 2025-10-07T20:44:57+02:00
Aktualizacja: 2025-10-07T20:41:14+02:00
Aktualizacja: 2025-10-07T19:59:16+02:00
Aktualizacja: 2025-10-07T18:13:17+02:00
Aktualizacja: 2025-10-07T18:11:08+02:00
Aktualizacja: 2025-10-07T18:07:57+02:00
Aktualizacja: 2025-10-07T17:31:21+02:00
Aktualizacja: 2025-10-07T16:46:08+02:00
Aktualizacja: 2025-10-07T16:34:41+02:00
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA