To nie zdjęcie dnia, to zdjęcie miesiąca. Fe-no-me-nal-na radiogalaktyka
Astronomowie obserwujący niebo za pomocą południowoafrykańskiego radioteleskopu MeerKAT opublikowali zdjęcie promieniowania radiowego, emitowanego przez odległą galaktykę eliptyczną IC 4296.
MeerKAT to zlokalizowany w RPA radioteleskop składający się z 64 anten, stanowiący jeden z pierwszych elementów radioteleskopu Square Kilometre Array (SKA).
Wykonane za jego pomocą zdjęcie przedstawia dwa strumienie promieniowania radiowego emitowane z otoczenia rotującej supermasywnej czarnej dziury znajdującej się w centrum galaktyki IC 4296. Oba przeciwnie skierowane dżety są efektem opadania materii na supermasywną czarną dziurę w centrum galaktyki.
Promieniowanie radiowe widoczne na zdjęciu powyżej jako czerwone i pomarańczowe smugi kończą się rozległymi płatami, które powstają wskutek interakcji dżetu z ośrodkiem międzygalaktycznym.
Jeżeli kiedykolwiek postrzegaliście naszą galaktykę, Drogę Mleczną, jako ogromny obiekt, to jest ona naprawdę niewielka w porównaniu z tymi dżetami. Droga Mleczna ma średnicę ok. 100 000 lat świetlnych i zawiera w sobie nawet 400 miliardów gwiazd. Jednak dżety emitowane przez IC 4296 kończą się dopiero milion lat świetlnych od samej galaktyki.
Dostrzeżenie delikatnych włókien i szczegółów wewnątrz dżetów było możliwe tylko dzięki wyjątkowej rozdzielczości radioteleskopu MeerKAT. Jednocześnie jest to dopiero wstęp do powstającego wciąż teleskopu SKA, którego MeerKAT stanowi jedynie niewielki element. Naukowcy spodziewają się, że SKA po uruchomieniu zrewolucjonizuje naszą wiedzę o kosmicznych źródłach promieniowania radiowego.
Czym będzie Square Kilometre Array?
Mówiąc najprościej, będzie to sieć radioteleskopów, których łączna powierzchnia wyniesie 1 kilometr kwadratowy. Radioteleskopy składające się na SKA będą rozmieszczone w RPA oraz Australii. Wskutek licznych opóźnień pierwsze obserwacje za pomocą SKA planowane są obecnie na 2027 rok.
