Wideo dnia: Kosmiczny Teleskop TESS pokazuje, gdzie na północnym niebie znajdują się egzoplanety
Naukowcy pracujący przy danych spływających bezustannie z Kosmicznego Teleskopu TESS opublikowali właśnie mozaikę przedstawiającą większą część nieba widocznego z północnej półkuli Ziemi. Na nagraniu oznaczono m.in. lokalizację 74 planet pozasłonecznych odkrytych przez satelitę w ciągu ostatniego roku.
Kosmiczny Teleskop TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) to wyniesiony na orbitę w 2018 r. następca Kosmicznego Teleskopu Kepler, odpowiedzialnego za odkrycie ponad 4000 planet pozasłonecznych krążących wokół innych gwiazd.
Metoda tranzytów rządzi
Kontynuując jego misję, TESS poszukuje planet metodą tranzytów. Obserwując szerokie połacie nieba, TESS wypatruje delikatnych spadków jasności obserwowanych gwiazd. Takie spadki mogą być spowodowane przez przechodzące na tle gwiazd planety. Gdy planeta przesuwa się na tle swojej gwiazdy, przesłania część jej powierzchni, przez co gwiazda wydaje się nieznacznie gasnąć. Jeżeli takie spadki jasności pojawiają się w regularnych odstępach czasu, to najprawdopodobniej obserwujemy kolejne przejścia tej samej planety na tle gwiazdy. Jak dotąd, w pierwszym roku swojej misji, TESS odkrył i potwierdził istnienie 74 egzoplanet, a 1200 kolejnych planet czeka na ostateczne potwierdzenie (do potwierdzenia niezbędne jest zaobserwowanie kilku tranzytów). Ponad połowa z tych kandydatek znajduje się na północnej półkuli nieba.
Krążąc po eliptycznej orbicie wokół Ziemi, TESS obserwuje za każdym razem jeden z 13 sektorów nieba. Obserwując jednak półkulę południową, astronomowie postanowili omijać rejony równika niebieskiego, aby chronić instrumenty teleskopu od zbyt jasnego światła samej Ziemi czy Księżyca. W tym celu kamery kierowano nieco bardziej na południe. Dzięki temu, choć każdy sektor nieba obserwowany był przez TESS przez prawie miesiąc, to obszar bliski północnego bieguna nieba znajdował się w polu widzenia kamery przez cały ostatni rok.
Przez ostatnie dwanaście miesięcy teleskop przesłał na Ziemię ponad 40 TB danych, na które składało się ponad trzydzieści tysięcy niezwykle szczegółowych zdjęć nieba.
TESS - misja rozszerzona
Dzięki wysokiej jakości danych NASA postanowiła przedłużyć misję teleskopu na kolejny rok. Tym razem TESS będzie obserwował południowe niebo. Przez cały rok co 10 minut sonda będzie wykonywała zdjęcia kolejno obserwowanych sektorów. Oprócz tego co 20 sekund TESS będzie wykonywał pomiary jasności tysięcy gwiazd znajdujących się akurat w jego polu widzenia. Dzięki temu badacze będą mogli zauważyć nawet krótkie przejściowe zmiany jasności gwiazd oraz innych obiektów kosmicznych np. rozbłyski otoczenia czarnych dziur spowodowane rozerwaniem gwiazd, które za bardzo się do nich zbliżyły.