Lodowce zamiast bystrych rzek. Tak mogła wyglądać przeszłość Marsa
Dzięki licznym sondom kosmicznym oraz nielicznym lądownikom i łazikom całkiem dobrze wiemy jak obecnie wygląda Mars. To mroźna, pyłowa planeta z rzadką atmosferą i bez wody czy życia w jakiejkolwiek formie. Czy jednak kiedyś było tam ciepło i wilgotno?
Znajdujące się na półkuli południowej wyżyny marsjańskie poprzecinane są głębokimi dolinami, które według wielu naukowców stanowią koryta pozostałe po dawnych rzekach czy oceanach, które mogły być wypełnione wodą miliardy lat temu .
Najnowsze badania jednak wskazują, że doliny mogły także powstać pod przesuwającymi się nad nimi lodowcami, co wskazywałoby na to, że od samego początku nasz planetarny sąsiad mógł być przynajmniej częściowo zamarznięty.
Artykuł naukowy opublikowany w poniedziałek w periodyku Nature Geoscience wskazuje, że dawny Mars mógł nie być tak ciepły i wilgotny jak dotychczas zakładali planetolodzy. Może się okazać, że Mars był częściowo zamarznięty na południu, a przesuwające się po nim lodowce mogły wyrzeźbić widoczne dzisiaj doliny. Wnioski badaczy opierają się na analizie ponad 10000 dolin należących do 66 różnych sieci dolin.
Doliny sfotografowane na Marsie przez amerykańską sondę Mars Global Surveyor oraz europejską Mars Express zostyały dokładnie zbadane przez zespół badawczy, który przeanalizował ich długość, szerokość czy orientację. Doliny zazwyczaj powstają na powierzchniach planetarnych pod wpływem płynącej wody, która stopniowo wypłukuje grunt i osady, ale nie jest to jedyny sposób. Analogiczne procesy mogą zachodzić pod przesuwającymi się lodowcami, gdzie woda topnieje i odpływa kanałami.
Analizując cechy różnych dolin marsjańskich, planetolodzy doszli do wniosku, że część z nich z pewnością powstała pod wpływem płynących rzek i strumieni, tak jak na to wskazywały wcześniejsze badania. Jednocześnie badacze znaleźli przekonujące dowody na to, że wiele dolin powstało pod lodowcami, pod całymi skorupami lodowymi, skąd woda uciekała tworząc nowe kanały w powierzchni planety.
Nasze wyniki stanowią pierwsze dowody na podlodowcową erozję napędzaną przez wody roztopowe pod skorupą lodową na Marsie
– mówi mark Jellinek, geolog z Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej, współautor opracowania.
Prace Grau Galofre wskazują, że niektóre doliny i kanały na Marsie bardzo przypominają te widziane na obszarach okołobiegunowych na Ziemi, takie jak chociażby przy czapie lodowej w Kanadzie (Devon ice cap). Teorie mówiące, że Mars mógł być, przynajmniej częściowo, zamarznięty jakieś 4 miliardy lat temu, były wspierane przez modele klimatyczne, ale istnienie dolin i kanałów wyrzeźbionych przez rzeki trochę im przeczyło.
Teraz, nowe modele opracowane przez Grau Galofre i jej zespół pozwoliły połączyć te dwie pozorne sprzeczności i tym samym wesprzeć teorię mówiącą, że Czerwona Planeta na początku swojego istnienia była przynajmniej częściowo biała.
Zważając na to co się dzieje na Ziemi, miłośnicy astronomii mogą trochę pozazdrościć masowo uciekającym w kierunku Marsa robotom. W ciągu ostatnich kilku tygodni podróż w kierunku Czerwonej Planety rozpoczęły: arabska sonda Hope, chińska misja Tianwen-1 oraz amerykański łazik Perseverance.
Nie przegap nowych tekstów. Obserwuj Spider's Web w Google News.
