Czy muzyka robiona przez AI powinna być oznaczana? Ta historia pokazuje, że to konieczne
Sztuczna inteligencja tworzy muzykę, ale branża nie nadąża z regulacjami. Afera wokół zespołu Velvet Sundown, w całości wygenerowanego przez AI, wywołała reakcję branży muzycznej - eksperci żądają oznaczeń i przejrzystości.
Zespół Velvet Sundown, który w kilka tygodni zdobył ponad milion odtworzeń na Spotify, okazał się w całości generowany przez sztuczną inteligencję. Projekt został opisany przez twórców jako "syntetyczna muzyka pod kierunkiem człowieka", choć ci sami twórcy początkowo stanowczo zaprzeczali, by w działalności Velvet Sundown mieszała palce sztuczna inteligencja.
Po zamieszaniu medialnym wywołanym sprzecznymi komunikatami prasowymi potwierdzono, że cały koncept - od wokali po zdjęcia promocyjne - był wygenerowany z pomocą różnych narzędzi sztucznej inteligencji. Ostateczne oświadczenie głosiło, że grupa jest "nie całkiem ludzka, nie całkiem maszynowa", a jej tożsamość "istnieje gdzieś pomiędzy".
Przypadek Velvet Sundown wywołał lawinę komentarzy. "Głęboko niepokojące zjawisko"
Wydarzenie wywołało ostrą reakcję branży muzycznej, szczególnie w kontekście braku obowiązku oznaczania treści stworzonych przez AI na platformach streamingowych. Brytyjski Guardian rozmawiał z kilkoma przedstawicielami branży, którzy w Velvet Sundown widzą alarm dla całej branży.
Roberto Neri, dyrektor generalny Ivors Academy, stwierdził, że zespoły generowane przez AI, takie jak Velvet Sundown, które docierają do dużej publiczności bez udziału ludzkich twórców, "budzą poważne obawy dotyczące przejrzystości, autorstwa i zgody". Dodał również, że "jeśli AI jest wykorzystywana etycznie, może wspierać proces twórczy", ale branża obecnie widzi głównie "głęboko niepokojące zjawiska".
Z kolei Sophie Jones z British Phonographic Industry wezwała do wprowadzenia obowiązkowego oznaczania muzyki tworzonej przez AI.
Uważamy, że sztuczna inteligencja powinna służyć ludzkiej kreatywności, a nie ją zastępować. Dlatego apelujemy o ochronę praw autorskich oraz przejrzystość działań firm zajmujących się AI. Konieczne jest wprowadzenie jasnych oznaczeń treści wygenerowanych wyłącznie przez sztuczną inteligencję
Z kolei Liz Pelly, autorka książki Mood Machine: The Rise of Spotify and the Costs of the Perfect Playlist, zwróciła uwagę na potencjalne zagrożenie dla niezależnych twórców. Jej zdaniem politycy i inne jednostki mające moc prawną powinny zadbać, aby "nie tylko interesy gwiazd popu były chronione" i "wszyscy artyści powinni mieć możliwość dowiedzenia się, czy ich prace zostały wykorzystane w procesie trenowania modeli AI".
W rozmowie z Guardianem Aurélien Hérault, dyrektor ds. innowacji w Deezerze, zaznaczył, że obecne platformy dystrybucji muzyki nie są wystarczająco transparentne dla ich użytkowników i w jego obecnie - przynajmniej w czasie "naturalizacji AI" w społeczeństwie - należy stale informować o użyciu AI. Deezer już dziś stosuje wewnętrzne systemy wykrywania i oznaczania treści generowanych przez AI. Jak poinformował serwis, nawet siedem na dziesięć odtworzeń takich nagrań może być fałszywe - być nieautoryzowanymi remiksami istniejących już utworów, a nie właściwym autorskim utworem z jedynie delikatnym wsparciem AI w procesie twórczym
Spotify, największy serwis streamingowy na świecie, nie oznacza muzyki generowanej przez AI. W oświadczeniu przesłanym do Guardiana przedstawiciel firmy zapewnił, że "cała muzyka na Spotify, w tym ta wygenerowana przez AI, jest tworzona, posiadana i przesyłana przez licencjonowane podmioty zewnętrzne".
Zdaniem Neriego sytuacja przypomina wcześniejsze kontrowersje związane z nieuczciwym podziałem zysków w erze streamingu.
Bez odpowiednich zabezpieczeń, sztuczna inteligencja może powtórzyć błędy streamingu, w którym duża technologia zyskuje, a twórcy muzyki zostają w tyle
Dyskusja trwa, a przypadek Velvet Sundown unaocznił, jak bardzo brakuje dziś jasnych zasad dotyczących oznaczania treści generowanych przez AI, zarówno z punktu widzenia słuchaczy, jak i twórców. Choć spór rozgrywa się w dużej mierze na rynku brytyjskim i amerykańskim, jego konsekwencje mogą dotknąć także europejskich artystów oraz użytkowników platform streamingowych w Polsce.
Więcej na temat sztucznej inteligencji w branży muzycznej:
