Naukowcy odkryli najszybsze gwiazdy w Drodze Mlecznej. To się nazywa prędkość
Gwiazdy nie stoją w miejscu. Niektóre z nich poruszają się z tak ogromną prędkością, że mogą uciec z naszej galaktyki. Astronomowie wykryli najszybciej uciekającą gwiazdę, jaką kiedykolwiek widziano w Drodze Mlecznej.
Czy kiedykolwiek zastanawialiście się, jak szybko poruszają się gwiazdy w naszej galaktyce? Niektóre z nich są tak szybkie, że mogą uciec z jej grawitacyjnego uwięzienia i pędzić przez przestrzeń międzygalaktyczną. Takie gwiazdy nazywane są hiperprędkościowymi i są bardzo rzadkie i trudne do znalezienia. Naukowcy właśnie odkryli sześć nowych gwiazd tego typu, w tym najszybszą kiedykolwiek zaobserwowaną w Drodze Mlecznej. Swoje odkrycie opublikowali w artykule "Najszybsze gwiazdy w Galaktyce".
Gwiazda ta, nazwana J0927, została zauważona pędząca przez kosmos z oszałamiającą prędkością 8,2 miliona kilometrów na godzinę. To wystarczająco szybko do tego, by J0927 była w stanie opuścić naszą galaktykę i podróżować do innych obszarów kosmosu. Jak to możliwe, że gwiazda może osiągnąć taką prędkość?
Naukowcy podejrzewają, że J0927 i trzy inne hiperprędkościowe gwiazdy są wynikiem spektakularnej eksplozji supernowej typu Ia - jednego z najbardziej gwałtownych zjawisk we wszechświecie. Supernowe typu Ia zachodzą, gdy dwie gwiazdy - jedna z nich jest skurczonym rdzeniem martwej gwiazdy zwanej białym karłem - wpadają na siebie w ciasnym układzie podwójnym. Wtedy biały karzeł zaczyna ściągać wodór ze swojej towarzyszki, tworząc niekontrolowaną reakcję, która kończy się ogromnym wybuchem termojądrowym.
Prosty wybuch gwiazdy nie wystarczy, aby nadać jej taką prędkość.
Astronomowie uważają, że hiperprędkościowe gwiazdy są wystrzeliwane przez specjalny rodzaj supernowej typu Ia zwanej dynamicznie napędzaną supernową o podwójnej degeneracji i podwójnej detonacji (D6). W supernowej D6 dwa białe karły krążą wokół siebie, jeden z nich zdejmując drugiej pozostałe warstwy helu z powierzchni. Proces ten wytwarza tyle energii na powierzchni pożerającego białego karła, że ponownie uruchamia w nim fuzyjne spalanie jądrowe, wysyłając falę uderzeniową głęboko do jego jądra, które eksploduje.
Pomimo pozornej obfitości tych potężnych supernowych dowody istnienia tak szybkich gwiazd pozostają trudne do znalezienia. Aby znaleźć kandydatów, naukowcy sięgnęli po katalog gwiazd Gaia, trwający projekt, którego celem jest stworzenie najdokładniejszej mapy gwiazd naszej galaktyki. W danych Gaia astronomowie zauważyli białe karły, potwierdzając obserwacjami ich składu chemicznego (prawie wyłącznie tlen i węgiel), że uciekające białe karły są produktem eksplozji, która oderwała od nich hel i wodór.
Pomiary białych karłów ujawniły, że J0927 jest najszybszą uciekającą gwiazdą kiedykolwiek zaobserwowaną w naszej galaktyce, bijąc poprzedni rekord 7,9 miliona km/h należący do białego karła D6-1. Dodatkowo biały karzeł zaobserwowany w nowym badaniu również zdobył tytuł drugiej najszybszej gwiazdy kiedykolwiek zaobserwowanej w naszej galaktyce.
Najszybsze gwiazdy w Drodze Mlecznej są fascynującymi obiektami, które mogą nam wiele powiedzieć o historii i ewolucji naszej galaktyki. Naukowcy nadal szukają nowych sposobów na ich wykrywanie i badanie. Może kiedyś będziemy w stanie podążać za nimi i zobaczyć, co czeka je poza granicami Drogi Mlecznej.
