Zbudowali teleskop z lustrem z płynnej rtęci i zainstalowali w Himalajach. Będzie szukał supernowych
Typowy teleskop składa się z długiej tuby, zwierciadła zbierającego światło z przestrzeni kosmicznej i skupiającego je na mniejszym zwierciadle wtórnym, które z kolei kieruje światło do okulara, przez który możemy obserwować obserwowany wycinek nieba. W Himalajach powstał właśnie największy teleskop, którego zwierciadło główne nie tylko nie jest szklane, co w ogóle nie jest stałe.
Mowa tutaj o teleskopie International Liquid Mirror Telescope (ILMT), który został zbudowany w Obserwatorium Devasthal w Indiach. Jak sama nazwa wskazuje, w tym konkretnym teleskopie zwierciadło główne jest ciekłe.
Cienka warstwa płynnej rtęci zamiast szkła
Powierzchnią zbierającą i odbijającą światło w tym instrumencie jest warstwa ciekłej rtęci unosząca się na niezwykle cienkiej (10 mikronów) warstwie sprężonego powietrza. Aby uzyskać odpowiedni, paraboliczny kształt zwierciadła, całość obraca się wokół osi centralnej wykonując pełen obrót w ciągu ośmiu sekund. Jak zauważają naukowcy, poduszka powietrzna pod warstwą rtęci jest siedem razy cieńsza od grubości ludzkiego włosa. Łatwo się zatem domyślić, że teleskop wymaga do pracy niezwykle stabilnych warunków. Co więcej, teleskop może spoglądać jedynie w górę, nie można go nachylić względem horyzontu. W efekcie ILMT może obserwować tylko niewielki fragment nieba znajdujący się bezpośrednio w zenicie nad nim.
Taki teleskop idealnie nadaje się do poszukiwania zmiennych obiektów, takich chociażby jak supernowe czy przelatujące w polu widzenia teleskopu planetoidy. Kiedy już rozpoczną się właściwe obserwacje astronomiczne za pomocą ILMT, teleskop będzie dostarczał niemal 10 GB danych każdej nocy. Naukowcy będą na bieżąco analizowali zbierane za jego pomocą dane, a wszystkie wykryte w danych obserwacyjnych obiekty przejściowe będą od razu śledzone przez drugi znajdujący się w tym samym obserwatorium teleskop - 3.6-metrowy Devasthal Optical Telescope (DOT). Warto tutaj zauważyć, że są to jednocześnie dwa największe teleskopy astronomiczne w Indiach.
Obserwatorium Devasthal znajduje się w Himalajach na wysokości 2450 metrów, niemal dziesięć godzin drogi od najbliższej cywilizacji. Naukowcy planują prowadzenie obserwacji astronomicznych za pomocą ILMT od października do czerwca każdego roku. W pozostałej części roku, w trakcie indyjskiej pory deszczowej, ILMT będzie miał przerwę w obserwacjach.