Oto nowy teleskop NASA. Odpowie na najważniejsze pytania dotyczące wszechświata
SPHEREx to nowy teleskop NASA, który w tym tygodniu rozpocznie swoją kosmiczną podróż. Jego będzie zmapowanie całego nieba w świetle podczerwonym, co pozwoli odpowiedzieć na fundamentalne pytania dotyczące wszechświata.
SPHEREx został zaprojektowany tak, aby przeskanować całe niebo w podczerwieni, co odróżnia go od teleskopów takich jak Hubble czy James Webb, które skupiają się na wąsko wybranych fragmentach przestrzeni.
W ciągu dwuletniej misji teleskop wykona pełną mapę nieba aż czterokrotnie, wykorzystując do tego 102 różne zakresy barw w podczerwieni. Dla porównania Hubble rejestruje jedynie kilka zakresów, a James Webb - kilkanaście.
SPHEREx zarejestruje dane o ponad 450 mln galaktyk oraz 100 mln gwiazd w naszej Drodze Mlecznej. Niektóre z tych galaktyk są tak odległe, że światło podróżowało do nas przez 10 mld lat. Oznacza to, że SPHEREx pozwoli nam spojrzeć w przeszłość wszechświata, sięgając czasów tuż po Wielkim Wybuchu.
W poszukiwaniu cegiełek życia
Życie, jakie znamy, nie istniałoby bez podstawowych składników, takich jak woda i dwutlenek węgla. Obserwatorium SPHEREx zostało zaprojektowane w celu znalezienia tych cząsteczek zamrożonych w międzygwiazdowych chmurach gazu i pyłu, gdzie tworzą się gwiazdy i planety.
W Drodze Mlecznej teleskop będzie szukać wody i cząsteczek organicznych - niezbędnych do życia, jakie znamy - w gwiezdnych żłobkach, regionach, w których gwiazdy rodzą się z gazu i pyłu, a także dyskach wokół gwiazd, w których mogą powstawać nowe planety.
Więcej o kosmicznych teleskopach przeczytasz na Spider's Web:
Jak mocno świeci Wszechświat?
Naukowcy próbowali oszacować całkowitą moc światła ze wszystkich galaktyk w historii kosmosu, obserwując poszczególne galaktyki i ekstrapolując je na biliony galaktyk we wszechświecie. Teleskop kosmiczny SPHEREx przyjmie inne podejście i zmierzy całkowitą poświatę ze wszystkich galaktyk, w tym galaktyk zbyt małych, zbyt rozproszonych lub zbyt odległych, aby inne teleskopy mogły je łatwo wykryć.
Połączenie pomiaru tej całkowitej poświaty z badaniami poszczególnych galaktyk przez inne teleskopy da naukowcom pełniejszy obraz wszystkich głównych źródeł światła we wszechświecie.
Nietypowy kształt teleskopu
Stożkowaty kształt statku kosmicznego pomaga mu zachować niską temperaturę i widzieć słabo widoczne obiekty. Teleskop i detektory muszą działać w temperaturze około minus 210 stopni Celsjusza. Częściowo ma to na celu zapobieganie generowaniu przez teleskop własnego blasku w podczerwieni, który mógłby przytłoczyć słabe światło ze źródeł kosmicznych.
Aby utrzymać niską temperaturę, a jednocześnie uprościć konstrukcję, SPHEREx opiera się na całkowicie pasywnym systemie chłodzenia — podczas normalnych operacji nie jest używana żadna energia elektryczna ani chłodziwa.
Kluczem do umożliwienia tego wyczynu są trzy stożkowe osłony fotonowe, które chronią teleskop przed ciepłem Ziemi i Słońca, a także lustrzana struktura pod osłonami, która kieruje ciepło z instrumentu w przestrzeń kosmiczną. To osłony fotonowe nadają statkowi kosmicznemu charakterystyczny zarys.
SPHEREx posłuży również jako „drogowskaz” dla przyszłych misji, takich jak Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba czy Wide Field Infrared Survey Telescope, wskazując im obiekty, które warto zbadać dokładniej.
SPHEREx to misja, która otwiera nowy rozdział w eksploracji kosmosu. Dzięki niej historia Wszechświata proces powstawania gwiazd i planet, a nawet potencjalne ślady życia, staną się bliższe i bardziej zrozumiałe. To ekscytująca perspektywa, która z pewnością dostarczy nam wielu niezwykłych odkryć.
Teleskop wystrzelony ma zostać na pokładzie rakiety Falcon 9 SpaceX Falcon 9 z Vandenberg Space Force Base w Kalifornii. Okno startowe otwiera się o godz. 04:09 1 marca w sobotę (7:09 p.m. PST 28 lutego w piątek).
