Do polskich sądów wkracza sztuczna inteligencja. To oznacza poważne zmiany
Dostęp do bazy wiedzy i opinii prawnych podczas rozpraw, rejestrowanie wypowiedzi świadków w czasie rzeczywistym i generowanie protokołów, wirtualny asystent wspierający sędziego - to najważniejsze założenia systemu opartego na sztucznej inteligencji, który niedługo zagości w polskich sądach.
Politechnika Gdańska wraz z firmą Lex Secure AI stworzyły konsorcjum, którego celem jest stworzenie systemu Lex-AIS dla sądów powszechnych. Ma być to rewolucja w sztucznej inteligencji w sądownictwie, a system ma usprawnić działanie sądów i pomóc realnie sędziom i protokolantom w ich pracy.
Wprowadzenie naszego autorskiego systemu da sędziom dostęp do ogromnej bazy wiedzy, m.in. 500 tys. orzeczeń wydanych w polskich sądach. Wesprze ich w kluczowych elementach rozpraw, ponieważ będą mogli uzyskiwać błyskawiczne odpowiedzi na swoje pytania oraz opinie prawne wydane w podobnych przypadkach
– tłumaczy prof. Andrzej Czyżewski z Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej.
Sztuczna inteligencja szkolona przez prawników
System szkolony był przez 320 prawników, ma pełną znajomość polskiego systemu prawa oraz zdolność analizy i interpretacji prawa. Twórcy zapewniają, że jego wprowadzenie może usprawnić pracę sądów o 50 proc.
Dzięki sondom akustycznym, skonstruowanym przez naukowców z Katedry Systemów Multimedialnych, podczas rozpraw będzie możliwe automatyczne tworzenie pisemnych protokołów w czasie rzeczywistym.
Sonda będzie rejestrować wszystkie wypowiedzi, a system przekształci je w tekst z odpowiednio przypisanymi rolami procesowymi osób wypowiadających się. To ułatwi i przyspieszy pracę sędziów, którzy od razu będą mieli dostęp do gotowych protokołów.
Lex-AIS to jednak nie tylko dostęp do wiedzy i rejestrowanie rozprawy. Najbardziej futurystycznym elementem systemu jest wirtualny asystent wspierający sędziego. Wyposażony w sztuczną inteligencję, asystent ten potrafi analizować zgromadzone dowody, porównywać je z podobnymi sprawami oraz przedstawiać sugestie. Jest to szczególnie pomocne w skomplikowanych procesach, w których wymagane jest analizowanie setek stron dokumentów.
O tym jak sztuczna inteligencja wpływa na nasze życie przeczytasz na Spider's Web:
Test w 100 sądach w Polsce
W pierwszym etapie opracowany zostanie system rejestracji dźwięków w salach sądowych, projekt systemu zabezpieczeń technicznych i rozwiązań prawnych umożliwiających rejestrację i transmisję przebiegu rozpraw sądowych. Na terenie Politechniki Gdańskiej powstanie demonstrator technologiczny.
W drugim etapie system będzie testowany w czterech wybranych salach rozpraw. Materiał dźwiękowy i tekstowy będzie pozyskiwany w trakcie pilotażu i wykorzystywany do dotrenowania wybranych modeli językowych i speech-to-text. Następnie Lex-AIS będzie testowany w 100 sądach.
Ostatecznym etapem jest ogólnopolskie wdrożenie systemu.
Do polskich sądów w 2022 r. wpłynęło ponad 14,6 mln spraw. W Polsce pracuje około 10 tys. sędziów.
Zastosowanie sztucznej inteligencji w sądach budzi wiele emocji, ale jedno jest pewne – takie rozwiązania, jak Lex-AIS, mogą znacząco usprawnić funkcjonowanie polskiego wymiaru sprawiedliwości. Obecnie w Polsce toczy się ponad milion spraw rocznie, a ich liczba stale rośnie. Z pomocą Lex-AIS procesy te mogą przebiegać sprawniej i bardziej efektywnie, co pozytywnie wpłynie na jakość i szybkość wydawania wyroków.
Pytanie, czy jesteśmy na to gotowi.
