Teleskop Hubble'a wykonał przegląd zewnętrznego Układu Słonecznego. Co się zmieniło?

Jowisz, Saturn, Uran i Neptun to jedne z najbardziej fascynujących obiektów w naszym międzyplanetarnym otoczeniu. Ze względu jednak na odległość od Ziemi, a tym samym długi czas i wysoki koszt wysłania do nich sond kosmicznych, wciąż są to planety niewystarczająco zbadane.

Jowisz i tak jest wśród nich w najlepszej sytuacji. Aktualnie wokół planety krąży sonda Juno, a „już” na początku lat trzydziestych, dotrą do niego sondy Europa Clipper oraz JUICE. Saturn jeszcze do niedawna cieszył się z fenomenalnego orbitera, jakim była sonda Cassini. Jej misja zakończyła się wlotem w atmosferę planety 15 września 2017 r. Od tego czasu nic do Saturna nie poleciało. W planach jest co prawda fenomenalna misja Dragonfly, w ramach której na Tytanie, księżycu Saturna wyląduje napędzany jądrowo dron, ale na to będziemy musieli poczekać do 2036 r.

O Uranie i Neptunie szkoda w ogóle cokolwiek mówić, bowiem obie planety zostały odwiedzone przez sondy kosmiczne raz. Sonda Voyager 2 przeleciała w pobliżu Urana w 1986 roku, a Neptuna odwiedziła trzy lata później. Od tego czasu nic w kierunku tych planet już nie poleciało i jak na razie nie ma nawet takiej misji kosmicznej w planach.

Zdjęcie wykonane przez teleskop Hubble'a 4 września 2021 r. doskonale ukazuje niezwykle aktywną i burzliwą atmosferę Jowisza. Tuż nad równikiem planety można dostrzec w tym roku kilka nowych wirów burzowych. Część z nich ma bardzo wyraźne krawędzie, a część jest nieco bardziej rozmyta. Różnice między nimi wynikają z różnych właściwości fizycznych zarówno samych cyklonów wiejących w ich wnętrzu jak i chmur znajdujących się w ich bezpośrednim otoczeniu. Pod słynną Wielką Czerwoną Plamą można natomiast dostrzec Czerwoną Plamę Jr, w której wiatry, póki co przyspieszają.

Osiem dni po sfotografowaniu Jowisza, Hubble zwrócił swoje zwierciadło w stronę Saturna, na którego powierzchni możemy dostrzec istotne zmiany barw, szczególnie na północnej półkuli gdzie właśnie rozpoczyna się jesień.

Zdjęcie wykonane przez teleskop Hubble'a zaledwie trzy tygodnie temu, 25 października 2021 r., przedstawia północny biegun „przewróconej na bok” planety. Naukowcy zwracają uwagę, że docierające do niego promieniowanie ultrafioletowe rozświetla cały obszar biegunowy, choć jak na razie nie wiadomo jak ten proces wygląda w szczegółach.

Najodleglejsza planeta Układu Słonecznego została sfotografowana 7 września 2021 r. Na tarczy planety wyraźnie widoczna jest wciąż ciemna plama, która w ubiegłym roku przestała się poruszać w kierunku równika i zaczęła wracać w rejony biegunowe. Badacze zwracają uwagę na ciemny, wydłużony okrąg otaczający biegun południowy planety. Fajnie byłoby, gdyby tym tajemniczym strukturom mogła przyjrzeć się sonda znajdująca się na orbicie wokół planety. Na to jednak będziemy musieli poczekać zapewne jeszcze kilka dekad.